Gudoomiyaha Golaha Deegaanka Gabiley Aadan M ux umed Badde oo Shir-jaraa,id oo uu ku qabtay

 

waxaa jiray arabsiyo oo dhulka hanuunintu waxay ahaayeen dhul qiyaastii shan baloodh ah, shanta baloodhna way dunsanaayeen oo waxaa ka buuxay baco, kaadi iyo qudhun .......

abiley (Longlivesomaliland News):- Gudoomiyaha Golaha Deegaanka Gabiley  Aa dan Muxumed Badde ayaa maanta Shir-jaraa,id oo uu ku qabtay xafiiskiisa  maga alada Gabiley kaga waramay arimo dhawr ah oo ay xildhibaanada gobolka ee  go laha wakiilada iyo wargayska madaxa banaan ee jamhuuriya buuniyeen.

Maayarka Gabiley waxaa uu si toos ah uga jawaabayay eedaymo ay u soo  jeedi yeen xildhibaano ka tirsan golaha wakiilada jamhuuriyada Somaliland.


Maaryarka Gabiley Aadan Muxumed Badde waxaa uu hadaladiisa ku bilaabay  sid an:“waxaan maanta iskugu kiin yeedhay oo aan doonayay inaan ka jawaabo arin waayahanba warbaahinta dalka ka socotay oo la yara buunbuuniyay. Waxay wa r gayska jamhuuriya iyo xildhibaano ka tirsan golaha wakiiladuba qoreen in  caga fyo laga iibinayo maamulka kilidhka shanaad ee itoobiya. Taasi oo ay sheegeen in maamulka golaha deegaanku ka xaraashayo. Horta itoobiya waa dal aynu jaar iyo walaalo nahay wax laga xaraashayaana ma jiro, arintaasina waxka jiraa ma jiro ee waa been aan sal iyo raad toona lahayn.


Waxaan dadka u caddaynaya inay buunbuunin tahay arintaasi waxaa cadaynaya cagaftaa dheer ee jaraa,idka ku sawiran ee laleeyahay way xaraashayaan, hor ta maba lihin cagaf noocaas oo kale ah. Cagafyadayadu waa kuwa beeraha qoda xabad kaliya oo nooca loo yaqaano buldowsar ah. Markaa waxaasi waa  buunbu unin qofku waxa uu doonana inuu iska sheego maaha, laakiin waxaa leenahay  m arka danta Gabiley laga hadlayo, danta Gabiley meel alla meeshay gasho oo  kas ta waanu u tagi, annagaana ka wakiila, umada anakaa ka wakiila, waxaa jira jira golle deegaan, guddi fulineed oo ka tirsan goalaha deegaanka, waxaa kale oo jira guddi joogta ah. Markaa wixii dantu tahay waanu u hawl gali. Qofka arin ka  hadl a yaana waa inuu wax ogaado oo waxa uu ka hadlayo xog-ogaal u ahaado.

Labada xildhibaan ee jaraa,idadada ka hadlaya: midi waxa uu leeyahay Itoobiya ayaa laga xaraashayaa kala kalana ina adeerkii oo Itoobinayaana ayuu ka  xaraa shayaa maayarku.


Horta inay iyagu is waraystaan oo ay wax isku mid ah ka wada hadlaanbay  aha ayeen. Waxaa leeyahay xildhibaanada, waxaa tihiin xildhibaanadii laga soo  doort ay gobolka, waxaaanan filaynaa inaad wax na tartaan oo wax nagu soo  kordhi saan oo talo iyo tusaaleba nala ag istaagtaanbaan eegaynay, laakiin, inaad  uma dda wax aan jirin ku carqaladaysaan, oo waxaan jirin u sheegtaan umadda sidii ay nabadgalyo darro jirto.


Waxaa jira baahi loo qabo cagaf sheewal ah, cagafta sheewalka ahna ma iibsan karno. Waxaa magaalada koonayaasheeda yaal xashiish faro badan oo aan idin soo tusi doono (saxaafada) oo ciidaas ka faro badan. Gabiley waxaa hareeraha ka mara laba doox. Labaduba waxay tagaan ceelasha laga soo dhaamiyo biyaha, meelaha xashiishku yaalaana way dul yaalaan labada doox.


Gudoomiyaha Golaha Deegaanka Gabiley mar uu ka hadlayay baahida keentay  i nay ku bdedeshaan cagafyadan iskaraabka ah mid cusub oo sheewal ah waxaa uu yidhi “maalin dhawayd aqal danyar ah ayaa ku gubtay gudaafada agteeda, haayadbaanu ka codsanahay inay wax nagala qabato, oo god kale nala qodo.

Godkaana magaalada ayaanu ka saarnay, kadib waxaa loo baahan yahay godkan xashiishkiisa inaanu qayb aasno, qaarna qaadno oo godkaa kalee cusub gayno. Waxaa kale oo loo baahan yahay wadadan yaryar ee cusub ee aanu dhisnay iyo wadooyinka kaleba, cagaf sheewal ah oo aanu wax ku qaadno ayaa loo baahan yahay. Cagafta sheewalta ah markaanu u baahano waxaa nalagaga kireeya  hal ka saac $50 dollar (konton doolar) oo waliba waxaa lagu daraa inta ay noo soo socoto Gabiley gudeheedana lagama helayo. Wax gunti la galiyo cagafyadu way ka wayn yihiin, wax gooni loo qarsanayona maaha, hadday dadwaynaha tahay, hadday golaha deegaanka tahay, iyo haday wasaarada arimaha gudaha  tahay ba. Ugu horayn arintan waxaa isla soo qaaday oo iska arkay golaha deegaanka, waxaa kale oo socday in maamulka gobolka aanu u gudbino, kadibna wasaarada arimaha gudaha usii gudbino oo wixii la is wada waafajiyo lagana wada tashado. Is aragayagii ayaa la xandhagaystay oo la buunbuuniyay ee wax la iibiyay iyo  w ax lakala bedeshay toona ma jiraan. Laakiin goluhu wuxuu isla gartay  cagafyad aa qaar ka mid ah aanu ku bedelano cagaf sheewal ah. Nidaamkiina wuu socdaa oo waanu u gudbinaynaa haday tahay gobolka iyo arimaha gudahaba.

Dhinaca kale oo gudoomiyuhu waxaa uu ka hadlay arintii dhulkii hanuuninta  ar absiyo oo lagu eedeeyo inay iibiyeen maamulka Gobolka iyo Golaha deegaanka Gabiley Gudoomiyuhu isagoo arintaa ka hadlayana waxaa uu yidhi “waxaa jiray arabsiyo oo dhulka hanuunintu waxay ahaayeen dhul qiyaastii shan baloodh ah, shanta baloodhna way dunsanaayeen oo waxaa ka buuxay baco, kaadi iyo   qud hun, oo waxay u dhawayd suuqa dadka qayilaya ayaa usoo kaadi tagi jiray.

Waxaananu isla garanay inaanu dhisno xafiisyadii dawlada hoose ee Arabsiyo. Dawlada hoose ee Arabsiyo waxay ku jirtaa guryo kiro ah oo aan anigu ugu  imi day. Waxay maamulka arabsiyo iyo xildhibaanada golaha deegaanka ee arabsiyo laga soo doortay iga codsadeen inaanu meel maamul oo haddii aanan kari karayn aan u ogalaado in goobtan la iibiyo, kadibna meel kale loogu dhiso. Codsigiina waan ka ogolaaday, codsigiina waxaanan hor geeyay golaha sidii sharciga ilayn aniguuni wax iskama goosan karee, golihiina way ogalaadeen. Maanta waxaa idin tusi doonaa (saxaafada) meeshii aanu ugu tlagalnay oo ah shan xafiis iyo Hool. Lacagta meesha lagu iibiyay waxay ahayd $25,000 dollar (shan iyo labaatan kun oo doolar).

Shirka jaraa,id ka dib maayarka Gabiley Aadan Muxumed Badde waxaa uu  saxaa fada soo mariyay Goobta uu ku yaalo dhulka hanuuninta Arabsiyo iyo sidoo kale goobta loo dhisayo dawlada hoose ee magaalada Arabsiyo oo la filayo in xadhiga laga jaro todobaadyada soo socda.

Waxaa kale oo uu maayarku saxaafada geeyay meesha lagu shubi jiray qashinka magaalada Gabiley oo buux dhaaftay iyo goobta cusub ee loo baneeyay in lagu shubo qashinka magaalada oo sadex kiiloo mitir waqooyi ka xigta magaalada  Gab iley.


Sidoo kale gudoomiyuhu waxaa uu warbaahinta tusay cagafcagafyada lagu  eed aynayo in laga iibiyay itoobiya oo uu sheegay inay wali yaalaan, laakiin ay ahayd qorshe la doonayay in la hirgaliyo kadib marka laga wada tashado. Labada cagaf ayaan ahayn kuwa beeraha lagu qoto laakiin ahaa kuwa dhaadheer ee  silsilad aha leh, kuwaasi oo uu sheegay gudoomiyuhu inay doonayaan inay ku  bedes haan mid ka wayn labadanba, kana cusub.




Nimcaan Dheeg ibraahin

Longlivesomaliland News Reporter
Gabiley/Office
nimcaan@longlivesomaliland.com