Wasaarada Maaliyadda Oo Ku hawlan diyaarinta Miisaan iyadii Ugu balaadhnayd ee Somaliland Yeelato

Hargeysa (TNN)-Miisaaniyada dawlada ee sanadka soo socda ee 2012-ka oo haatan diyaarint eedu ka socoto xarunta Wasaarada Maaliyada ee magaalada Hargeysa ayaa la filayaa in ay noqon doonto miisaaniyadii ugu balaadhnayd ee Somaliland weligeed yeelato.

Sida ay tibaaxayaan ilo wareedyo ku dhow dhow saraakiisha Wasaarada Maaliyadu miisaaniy ada cusub ayaa lagu wadaa in ay noqon doonto miisaaaniyad ilaa toban milyan oo doolar ka badan miisaaniyadii sannadkan dhamaanaya ee 2011 oo dhamayd 82,000,000 oo dollar, sidoo kalena boqolkiiba konton ka badan miisaaniyadii sannadii 2010-ka oo dhamayd $ 50,000,000. Lacagtan ku korodhay miisaaniyada dawlada ee sannadka 2012-ka ayaa la saadaalinayaa in a y ka soo bixi doonto ururinta cashuuraha waawayn ee ka soo xerooda Kastamada, cashuurah a beriga oo sannadkanba lacagtii ka soo xeroon jirtey kordhay in ka badan 265% jeer, iyo cas huuraha kale ee ka soo xerooda meelaha ay ka midka yihiin, Isgaadhsiinta, cashuurta iibka, ca shuurta haamaha shidaalka, iyo hay’adaha kala duwan ee dawlada, sida Wakaaladaha biyaha, Korontada, Madbacada qaranka iwm.

Wararkani waxa kale oo ay intaas raaciyeen in miisaaniyadaasi noqon doonto miisaaniyad Qar an oo aan sidii miisaaniyadihii ka horeeyey ku koobnayn dakhli iyo kharash oo keliya, balse ay ku jiri doonaan mashaariic waaweyn oo horumarineed iyo dhamaanba hantida kala duwan ee dawladu leedahay sida, gaadiidka, daaraha, gaadiidka dawlada, qalabka xafiisyada dawlada, iyo guud ahaanba wixii hanti ah ee qaranku leeyahay.

Kuwaas oo miisaaniyada cusubi muujin doonto tiradooda iyo qiimahoodaba, isla markaana loo samayn doono diiwaankii hantida qaranka oo lagu qori doono wax kasta oo hanti qaran ah si looga hortago in lagu tagri fallo hantida ummada, isla markaana loo ogaado xafiis kasta wixii qalab iyo hanti dawladeed ah ee yaala. Taas oo looga dan leeyahay in aanu masuulkii xilka lag a wareejiyaa sii lunsan hantidii dawlada ee uu gacanta ku hayey.

Miisaaniyada dawlada ee sanadka 2012-ka ayaa la sheegay in ay xooga saari doonto horumar inta adeegyada bulshada ee aasaasiga ah sida Caafimaadka, Biyaha, Xoolaha, Beeraha iyo waxbarashada.

Korodhka xooga ah ee ka muuqda miisaaniyadan cusubi waxa uu imanayaa iyada oo uu jirey walaac xoog leh oo laga qabay suurto-galnimada miisaaniyaddii dawlada ee sannadkan 2011 ay wasaarada maaliyadu soo bandhigtay oo 30% ka badnayd miisaaniyadii sannadkii 2010, isla markaana ay ku jirtey mushahar kordhin boqolkiiba boqol ah oo lacagta loogu kordhiyey c iidamada iyo shaqaalaha dawlada oo dhan, taas oo dad faro badani ka wer wersanaayeen sid a ay lacagtaasi ku soo xeroon doonto. Inkasta oo odoroskii miisaaniyada 2011-ku noqday mid sidii Wasaaradda maaliyadu ugu taalo-gashay u hirgalay, wixii walaac laga qabay oo dhana meesha ka saaray.

Dhinaca kale Wasiirka iyo masuuliyiinta kale ee Wasaaradda Maaliyada ayaa beryahan danbe ku hawlanaa dadaal xoog leh oo ay ugu jiraan sidii kor loogu qaadi lahaa soo xeraynta dakhli ga iyo cashuuraha dawlada, waxaanay xafiisyo cusub oo cashuuraha lagu ururiyo ka furteen 22-ka xaafadood ee hoos yimaada shanta waaxood ee magaalada Hargeysi ka kooban kuwaa si oo cashuuraha lagu qabto isla markaana lagu diiwaan geliyo wixii meherado ganacsi ah ee xaafadahaas ka furan.
 

Source: Wargeyska DAWAN