Waar Carraaloow joog! oo beesha cidla ha kaga dhaqaaqine caqli kale
keen
Waa
goor fiid ah, salaaddii maqrib ayuun baa markaa la tukaday. Aqalka
Carraale, ge ed aan kaba durugsanayn ayaa waxa soo fadhiistay todoba
oday. Carraale waxa uu fadhiyaa Ardaaga, waxa uu arkay odayaasha
fadhiya geedkii weynaa ee qudhaca ahaa. Yaab iyo amankaag. Naa
Canbarooy, adigaa iga indha fiiqane maxay ahaayeen dadka geedka inoo
soo fadhiistay? Ma maantaad ii qirtay in aan kaa da'yarahay? Marka
Geel loo heeso ayaad gorayo u heestaaye, da' kumaan odhane, oo
haddaan wax kaa weynahayna gu' uun baan kaa weynahaye, maxay
ahaayeen dadkaasi. Weydiimahaas iyo kaftankaasiba waxa uu dhexmaray
Carraale iyo Ooridiisii Canbaro.
Inta ay Canbaro u dhaqaaqday dhankii geedka bay tidhi: " Dee waa
todoba oday". Dee u tag odayaasha, kollay waa martiye. Yaa martiyaa?
Beryahanba waan dareen sanaa waxa ay beeshu la aamusnayd in ay
u soo socdaan gurigayga waan dareem ay, Geelaa inoo xaraysan
baa rag damaaciyey, oo miyey ku dhici karaan.---Sidaa wa xa
yidhi Carraale oo giir iska kicinaya. Wax yar ka dib ayuu soo
dhaqaaqay mid ka mid ah raggii geedka fadhiyey.
o Maxaa reerku ku soo hoyday
o
Nabadqab baanu ku soo hoyannay
o
Carraale, ninka kula hadlaya ma garanysaa?
o
Maya waa kuma?
o
Waa Cismaane, miyaad illawday raggii aad garta ku aamintay ee ku
maqnaa in ay idin kala saaraan Kediye iyo Warfaa.
o
Haa, haddaan gartay, oo miyaan la iska dayn, waxa aan moodayey in
gartaa ay ka qanceen oo ay adhigooda iska raacanayaane. Weli ma
waxbay tirsanayaan.
Intaa markii la is dhaafsaday buu Cismaan yidhi. Dee haddaanaad is
yeelyeelayn, gar tii aad noo dhiibateen, waanu ku maqnayn. Qaabkii
aanu idiin kala saari lahayn, waa aanu soo diyaarinay, ee diyaar
garaw. Waxa uu Cismaan ku noqday odayaashii kale ee geedka fadhiyey.
Canbaro oo aan markii hore wax hadal ah ku darsan, hadaladii
dhexmaray Carraale iyo Cismaan ayaa tidhi. Eeyaahe, waa maxay
dafiraada intaa le' eg ee aad la soo taagantahay. Sawtii
beeshoo dhami markhaatiga ka ahayd in aad gartaadii u dhiibatay
todobadaa oday. Yaan lagula yaabine, mardanbe sidaa ha u ha
dlin. Canbaro oo cadho ka muuqato ayaa sidaa ku celcelisay. Balse
Carraale, dheg u ma dhigin, ee qorshe kale ayaa u deggen. Goor
ay waa dhowaadkii tahay ayuu kacay. Canbarooy! Aqalka inoo furfur,
yaan waxba la innoogu iman ee aan geela soo daree riyee,
dhakhso oo adhiga oodda ka rog.. Dhakso baan ku idhi, ha ii
jeejeesan, rag is gurayee baa hore loo yidhi.
Canbaro, oo yaabban, baa tidhi: " xagge baad geediga inoo gelisay".
Naa beelahaa fe edha innagu haya ee aynu oodwadaagta nahay
baan xoolaha u geynayaa oo horaan ula sii hadlaye adhiga soo dareeri.
Canbaro oo yaab dhabannada haysata, balse aan jeclayn in ay
odaygeeda la sii muranto baa adhigii soo dareerisay. Aqalkii baa ay
fur fureen, geelii baa la dareeriyey. Dhankaa iyo galbeed baa afka
loo saaray. Maalin dh an oo geeddi lagu sii jiray dabadeed
baa, beel deggen meel xeebta qarkeeda ah lagu soo hoyday. --Asalaamu
Calaykum---wa Walayku wasalaam, ee bal isu kaaya shee ga. Waar!!
nin la garanwaayo ma ahiye waa odaygii Beeldaajiyaha ahaa ee beesha
reer Qudhax Qansax odayga u ahaa. Alla alla oo waa odaygiiye, oo
maxaa dhacay ee aad xoolaha u soo rartay, ma abaar baa dhacday? Waar
nimanyahaw laba nin baan isaga taagwaayey, beeshu sideeda kale waa
ay i oggoshahay, oo wax alla wixii aan ugu taliyo waa ay igu raacaan.
Xoolahaas na iyagaa i siiyey, oo maalinkasta waxa la ii keenaa laba
neef oo geel ah, afar adhi ah, xataa qaar baa digaag ii keena. Waxa
aan ku jiraa nicmo, ee labadaas oday ayaa beeshii igu diray, dee
waxa aan ka baqay in xoolaha la iigu yimaaddo oo ay la wareegaan,
waan ogahay oo wax kale uma soo dam iyo diglaha, aan geelaa ka ahayn.
Sidaa waxa yidhi Carraale oo aad mooddo nin geel soo dhacay.
Odayaashii uu la hadlayey mid ka mid ah baa ku yidhi. Miyaanaad ka
baqayn in lagaa daba yimaaddo? Wuxuuse ugu jawaabay---Miskiin waar
cid iga daba imanaysa oo xoolahani u tirsanyahay ba ma jiraane ii
haya xoolahaas oo xero iigu sameeya. Waan ku noqonayaa, bal gego
cidla ah waxa ay ka qaadaan aan aragnee Kediye iyo Warf aa.
Xoolihii baa xero loo sameeyey, geelu badanaa saddex boqol kor buu u
dhaafay. Adhi guna shan tiro wax baa dheer. Lo'da ayaa 200 madaxa la
gashay, digaaga hadal ko odaba daa. Maalintii danbe ayaa
Carraale iyo odayaashii uu xoolaha u dhiibtay wa dahadal
jilbaha isdhigeen. Geed weyn baa la hoos fadhiistay. Kuye...
Xoolahaas idinka ayaa ka mas'uul ah, haddii aan Carraale ahay oo aan
dhinto xoolahaas carruurtayda iyo Ooridayda ayaa iska leh. Tol aad
wax ka siisaan yaanuu jirin, waa reer Carraale oo qudh ah. Markuu
intaa yidhi Carraale buu oday buuran oo malaa beesha u oday ahaa
hadalkii qaatay oo yidhi: " Adeer, miyaan xoolahan dad kuu dhiiban?
Miyaan lagu dilayn haddii aad ku noqoto?. Labadaa weydiimood ka dib
buu Carraale hadalkii boobay oo yidhi: "Waar war ma haysaane, cid
igu qabsanaysa xoolahan ma jirto. Marka aan ku noqdo iska daa dil la
i dilo'e waxa aan idiin ballan qaadayaa in beeshii oo bannaanka
tuban oo qadoodi ah ay caleemo qoyan igu soo dhawayn doonnaan. Waxa
aan idiin hubaa kuwa xoolahan leh ee iyagu ii dhiibtay in aanay
maalin keliya ila xisaabtamin, ee weliba waxa ay ii tumayaan sacabka.
Taasaa hubaal ah.
Odaygii buurnaa baa yidhi, waar annagaba sacabkaa naloo tumaaye,
laakiin xoolaho oda waan ku hor cunaaye ee sida tuugga kalama
baxsado. Haddii aad sidan u baqan ayso oo xoolihiiba aad ku
aamini weyday beesha dhexdeedii sideebaad ugu noqonay saa
nabadqab. Wallaahi in dagaal lagaala hor iman inta aad leedahay
sacab iyo mash xarad baa la igu soo dhoweynayaa. ---Carraale oo yara
shakiyey baa yidhi bal sadd ex maalmood i marti geliya anigaa
soo tallami doona'e. Waayahay baa lagu kala hoy day. Odaygii
Carraale waxa uu la tashaday islaantiisii Canbaro. Eeyaa Canbaro,
kollay marka geel loo heesaad gorayo u heestaaye, bal tali-- Oo
maxaan ku taliyaa sowdi gaa innaga soo raray beesheennii ee
cidlada inna wadhay, gartii laguugu maqnaana waadigaa iska xumeeyey.----Garteebaan
xumeeyey, waad arki doonaa oo waxa ay noqonaysaa Alxamdu li laah ama
Rabbil caalamiin, car ha noqon waydo----oo maxay kala yihiin? Dee
haddii garta aan helo waa Alxamdu lillaah, oo helay gartii haddii la
iga helona waa Rabbal caalamiin oo Kediye ama Warfaa midna xerada
geel ugu iman maayo, xataa xabbad digaagad ah dhulka innoogama ay
dhicin. ----Oo waxa aad leedahay aynu ku noqonno beesheennii? Haa
sidaasaan ku leeyahay---Goorma?---- ilaa 20 caanamaal iska naso
Canbarooy. ---Waaryaahe Carraale! waar maad joogi, beeshiina cidlaad
kaga dhaqaaqdaye caqli sidaa, dhaama keen. Sidaa waxa tidhi Canbaro
oo la yaabban talada odaygeeda.
Maxaa ka danbeeyey? Bal aynu dhawrno maalmaha xiga iyo Oday Carraale
in uu soo noqdo iyo in kale. Haddii uu soo noqdo, gartii yaa heli
doona?
Nabad iyo Caano
Sayid-Axmed Maxamed
Yuusuf
Sweden/gacanlibaax2001@yahoo.se |
|