TANINA WAA DARXUMO KUU MAQNEYD DHEH-XIII: COO LA ADII CEELBARDAALE OO DIB SOO ROGAAL CELISEY MAR KALE?
 

Colaadin demi la' ee hadba deegaanka Ceelbardaale dib usoo cusboonaanaysa ayaa masu'uuliyade eda hireyso iyo dambeysaba waxa iska leh Xisbiga Kulmiye oo muddo badan hoosta dabka ka hurin ayey kar intaanu Xisbigaasi talada dalka ku guuleysan. Hore ayaa loo yidhi belaayo madax la qabto ayey leedehee minjo la qabto ma laha. Dogobyadii naareed ee Xisbiga Kulmiye deegaanka Ceelbarda ale sida fudud uga huriyey waa kaa maalinba holaciisii meel qabsanaya.

Waxa Soomaalidu ku maahmaahi jirtey masiibada ummad galaafataa waxay ka bilaabantaa: HAL BA ARKEED; IJAAR BEEREED; IYO BOWDO NAAGEED. Maanta seddexdaa qaar ka mid ah miyaanay dalke ena ka aloosanayn? Inkasta oy sidaa tahay ayey haddana dadka Soomaaliyeed lahaayeen dhaqan soo jireen ah oo dhibaato hadba wixii la soo dersa ay ku maareeyaan. Tiraba dhow jeer ayaa laga hawl galay sidi colaadan loo soo afjari lahaaa. Arrimaha noocan ah waxa u xilsaaran Golaha Guurtida oo leh aqoontii, farsamadii, iyo dhaqankii lagu furdaamin lahaa. Gudidii Guurtida ahayd ee Md. Saleebaan Maxamuud Aaden u xil saaray waynu ogeyn sidii loo siyaasadeeyey iyo go'aamadii ay soo saareen. Waxanay arrintu sidaa ugu dhacday waa goolaaftankii Xukuumaddii xiligaa jirtey iyo Guddoomiyaha Guurtida ka dhaxaysey.

Xukuumadda Kulmiye intii ay talada dalka la wareegtay Degaanka Kalshaale ayey shaqaaqo dagaal ku dhexmartey Beelaha halkaa wada dega. Xukuumadda oo is bideysa in ay guul ka soo hoyso ayaa u tafa xaydatay; nasiib darro guul ay ka soo hoyso ha joogtee waxay dowladdii toos u baal martay farsamadii shaqaaqada lagu furdaamin lahaa. Todobaadkii aynu soo dhaafnay ayaa beelihii deegaan ka ku dhaqnaa iyagu go'aansadeen in ay toos u wada xaajoodaan oo wixii ka dhexeeyey sidaa ku dhammaystaan; waxana xaqiiqo ah in ay Beelahaasi ku guulaysan doonaan hawshaa ay bilaabeen ka dib markar xukuumadii dalku ku fashilantay in ay xal waar Beelahaas ka dhex dhaliso.

Waxa iyana xigtay tii Ceerigaabo oo xaalkeedu yahay buushbaash oo ay mar walba suutogal tahay in dhibaatadii dib u soo cusboonaato. Waxa ugu dambeysey tan Yagoore ka dhacday ee Askarigu ku dhintay- iyana weynu aragnaa sida loo maamulay iyo dareenka Aabihii askariga dhintay sida uu u hadlay. Intuba waxay ku tusayaan karti darrada, maamul xumada, iyo isdhexyaaca ka muuqda dadkii talada dalka lagu aaminay.

Xalka dhibaatadan deegaanka Ceelbardaale hadba ka soo cusboonaanaysa kuma dhammaanayso Cambaarayn iyo hadalo aan waxba ka dameyn; Guddi hadba colaada sii huriya oo naas irmaan iyo nolol maalmeed ka dhigta isna xal lagu negaado keenimaayo; hadba raxan wasiiro ah oo hadba dhinac isu daba yaacaana guul ka soo hoyn maayaan.

Mashaqadu waa ijaar Beereed: Ijaar beereed sida loo furdaamiyo inta dhaqnkiisa taqaan ay dewa diisana taqaana. Sidaa haddii xaal yahay cidda xalku ka go'aa waa labadan Beelood ee Deegaanka wadaaga oo keli ah oon xukuumadi dhex boodin. Iyagoon cidina dhexdhexaadin ha is hor fadhiista an; turjumaan u kala af celiya uma baahna. Xukuumadda waxa la gudboon in ay wax ka qabato xaqiiqada jirta- Ceelbardaale xukuumado shisheeye ayaa gacanta kula jira oo dabada ka riixaya dhibaatooyinka Bari iyo Galbeedba ka aloosan, waan mid ay xukuumaddu ku fashilantay, maa daama ay tahliwedey in ay sugto soohdimihii dalka; nabad gelyadiinawaa taa hadda fara ka sii baxayso.

Ummadda Somaliland ku dhaqanna waxa la gudboon in ay ka gaashaantaan oo ku guntadaan jiritaa nkooda sababtoo ah dowlado shisheeye ayaa qandraas ku soo qaatay sidii dalkan dab loo qabadsiin laaha. Ceelbardaale oo keliya ma aha sheekadu.

Dadka dhintay Ilaahay jannadii fardoowsa ha ka waraabiyo; qoysaskii, qaraabadii, iyo eheladii ay ka baxeena Ilaahay samir iyo iimaan ha inaga siiyo.