TALO QARAN IYO WARKEED:Q3
"INNAHU MIN SULEYMAANA WA INNAHU BISMILLAAHI AR-RAXMAANI
AR-RAXIIM: 27 Suurat An Namal, Aya 30."
An ku horeeyo HAL YAR OO TUSAALO AH IYO XAAJI SULEYMAAN
AL XAKIIM:
La garay in talada hadba cidii loo igmado loo daba
fadhiisto, marka intii talada lagu aaminay ay iska hor
iyo daba noqoto oo meel ay ku jiheysanyihiinba la
garanwaayo, ee amaanadii duhur dh araareed lala ambado,
ummaddu miyaan xaq u lahayn in ay ka hadasho? Mise
xaalku waa ha ark in, oo ha maqlin oo ha dareemin? Xaaji
Suleymaan isaga oo dalka ka maqan muddo laba sanadoo d ku
dhow ayuu dib usoo guryo noqday xiligii doorashadii
deegaanka; foolxumadii xukuumadduu ka tirsanaa ku kacday
kelmad xaq ah kamuu odhan aan ka ahayn anigaba imisa
jeer ayaa la i ba acsaday; samra oo quusta. Waa lama
filaanada taariikhda galay.
Haddaynu taa ka gudubno waxa maanta la iswediinaya
halkan dalkii iyo dadkiiba lagu wado. Su'aashanina
waxaga Gudddomiyaha Golaha Gurtida: Dalkani muxuu
qiimuhuu inagu jooga? Dhaqanka Soomaalida meel ay
joogtaba mid bay ka simantahay: Mid kula dhashay iyo mid
aad dhashay hal waad kaga samri oo marka wedka Illahay u
yimaado. Haddii bahal la dhaco waad ka dab boodi oo waxa
la arkaa in aad ka riddo; kama' iyo ula kas haddii lagu
dilo waad duulimaad tegey oo waa aardoon. Marnaba se ma
suurtowdo labadaa an hore u soo sheegay in aa dhayal
hadiyad aadama kale u siiso. Intan maqiiqan ee maal
adduunyo madaxmare ha loogu dhaarto in Somaliland cid
marlabaad hadiyad u bixin kartaa ay la mid tahay
qoraxdii oo Galbeed ka soo bax day.
Maantan xaggaa iyo dalka Turki Jumhuuryet ayey ka
hillacday. Maalintii dhweyd ee weftigii mad axweynuhu
hoggaaminayey booqashada ku tegey dalka Turkiga miyaanu
wassirka Arrimaha De bedda ee Turkigu Md. Axmed
Daafatugluu toos innoogu sheegin halka Turkihgu ka
taaganyahay dalkii la isku odhan jirey Soomaaliya ee
1991 halligmay? Dalka Turkigu hore ayuu heshiiso ku
saa bsan sahaminta saliida ula galay xukuumadii magac u
yaalka ahayd ee wadaad Shariif. Haddaynu dib u
milicsanno dhammaan inta jeer ee Shirar macno darro ah
aynu ku fadhiisannay Soomaaliya iyo nuxurka shirarkaasi
tilmaamayeen waxaynu arkeyney in gundhigoodu ahaa: WAXA
MARWALBA MUQADAS AH MIDNIMADA DALKA SOOMAALIYA. Bal u
raadraaca shirkii Wilt on Park 2011, kii London February,
2012, kuwii dalka Turkiga, kuwii Dubai ku qabsoomay; iyo
kan hadda loo haloosiyayo ee fooda inangu soo haya(May,
2013). Midnimo Soomaaliyeed miyaynaan hore uga tashan?
Soomaali koonfureed waxay la meereysanayaan lacag
wadamada Carabtu bixiyeen oo caqliyado odu waxay
odhanaysaa shilimaad aynu ku iibsano qadiyadda
Somaliland iyaga oo bartilmaameed sanaya Golayaasha
sharci dejinta iyo Xukuumadda oo ay ku dhexjiraan dad
arrintan hormood ka ihi. Jidkani wuu soo xidhmay ee
hadal heyntiisa ummadda ha laga daayo.
Runta xukuumadda Somaliland ha yaqiinsato: Turki iyo
Carab midna dhexdhexaad kama noqon k aro kala furdaaminta
Soomaaliya iyo Somaliland. Haddii addunyadiiba laga soo
waayey heshiis Somaliland iyo Soomaaliya dhexmaray 1960,
sharcigee innagu khasbaya in aynu koonfur Sooma aliya u
daba fadhiisanno aqoonsi? Jawaabtu waa: Waxba kama
jiraan. Labadan dal cidi may dhe xdhexaadin 1960 maantana
Soomaali koonfureed diyaar uma aha garnaqsi iyo wixii
aynu ku kala bixi lahayn. Maadaama koonfur diidantahay
in la kala faataxaysto iyadoon marka horeba jirin xe er
inaga dhexeeye oo lagu midoobay. Maxaa keenay maxlalkan;
miyaan Somaliland si sharciyada dunida waafaqsan
dhidibada loogu taagin. Ma hadday meher cusub u baahatay
iyo geed lagu m axlalo.
Gabay u tiriyey Alla ha u naxariiste Ibrahim Gadhle ayaa
waxa ku jirey:
ADIGUBA MARWADA DUMAR MEHER WAA KU GEYDAA
U MINXIISKA QAYRKAA WAXA KAAGA MAGAC ROON ADIGOO MID
GUURSADA.
Dalkan taladiisii minjaha loo rogay tolow ummaddii
lahayd miyaan cidi ka uunayn? Malaha intii
di bu-xoreyntiisa ku dhimatay ayaa inteena maanta nool ka
meeqaam sareysa? Xag Alle iyo xag aadamaba Ashad
Billaahi in inta qubuuraha ku jirta sharaf iyo karaamaba
dhaanto inta maanta nool. Sababtoo ah intii ku shahiiday
afcastu wejiga iyo laabta ayey ka haleeshay isaga oo
xaqiis ioi kui dagaalamaya. Maxaa se bedeley?
Waxa min subaax Alla ah in waagii beryaba aynu la
kowsanno wacdi iyo waayo cusub; masraxiyad la moodo in
daawashadeedii dhammaatay oo hadba weji cusub lasoo laba
kacleyney sa.
Qadiyadda Somaliland dunida Carabta halka ay ka
taagantahay weynu ka dheregsannahay oo waxs cusub oo
aynu ka filanaa habayaraate majirto. Carab oo maantana
urisay saliid iy gaas ayaa bad iyo berri ceegaaga waa
kuwan durba haqal la soo wada kacay. Ras al Khaimah
waxay ka mid tahay kuwa la yidhi waxay maal gashanayaan
baadhista shidaalka ku duugan Somaliland; Dalka Cumaana
waa soo hardaafaya; Qadar iyo Imaaraadku iyana meesha
kama madhan; dalal carbeed oo kalena waa soo
gurxamayaan! Cajaba Alle meesha maxaa ka hig leh.
Haddaan sidan wax laga bedelin oon xukuumaddan Kulmiye
xeelad kale keenin waxa hubaal ah in ay dad iyo dalba
seymo oodan inala dhex barriinsan.
Wa taciyaha Udunun Waaciya,
Axmed Cali Ibrahim Sabeyse
April 1, 2013 |
|