Madaxweyne ku xigeenka
oo soo jeediyay in shareecada Islaamka dalka
lagu xukumo
Madaxweyne ku xigeenka
Jamhuuriyadda Somaliland Md. Axmed Yuusuf Yaasiin ayaa ku baaqay in
Dalka lagu dhaqo shareecadda diinta Islaam ka , isla markaana
meesha laga saaro xeerka hadda Jamhuuriyadda Somaliland lagu dhaqo
ee Pariah Code.
Madaxweyne kuxigeenka oo maanta ka hadlayay kulan loo sameeyay
Tayaynta guddiga Maamulka Garsoorka iyo Maaraynta Dacwadaha waxaa uu
sheegay in Cadaaladda dalku qallooc galay isla markaan bulshadu
kalsooni darro ka qaaday taasi oo uu sababteeda ku macnee yay in
Xeerka dalka lagu dhaqo aanu mid habaysan ahayn isla markaana
Caalamku ka guuray oo 1960 lagu dhaqmi jiray. Sida darteed ay haboon
tahay in Somaliland wado kale uga leexatay, jidkaasi oo uu
Madaxweyne ku xigeenku ku sifeeyay inuu yahay Shareecadda Diinta
Islaamka.
Waxaanu yidhi “Waxa loo baahan
yahay inaynu samayno gudidii habayn lahayd ama tayayn lahayd
shuruucda caalamiga ah oo aynu iska leen ahay, kaas horena waa in
guud ahaanba meesha laga saaro, waa inaynu samayno mid Somaliland
iska leedahay oo shareecadda islaamka ku qotoma, taasi waa taa”.
Waxaana uu intaa ku daray oo uu yidhi “waxa jirta in shuruucdeenii
aynu dadka ku dhaqaynay ay u qaybsan yihiin laba qaybood midi waa
tan aynu hadda ku shaqayno ee xeerarka inoo ah (pariah Code) mid
kalena waa tii aynu hore u lahayn. Kan aynu hadda ku dhaqanaa waa
kii 1960-kii lagu dhaqmayay mana haboona inaynu isku hallayno oo
dadka ku dhaqno, haddii kale dee koonfurta (Somalia) waxba kama
duwanin,”.
“yidhi alifkaad ka tagtaa
Albaqruu ku dhibaa. Kiisku waxa uu ka bilaab maa Station-ka (Saldhiga
Dhexe), Station-kana haddaanu joogin Qofkii waxn u tabobarnaa waxba
hagaagi maayaan, annagu haddaanu xukuu madda nahay in badan
baanu ka hadalnay, waxaanu soo jeedinay in meelahaas laga furo
xarumo Academic ah oo inanku marka uu Dugsiga sare ka baxo uu Seddex
sanno ku soo qaato Tabobarada maamulka garsoorka iyo maareynta
dacwadaha. Haddii kiisku booliska ka xumaado waxba socon maayo.”
Ayuu yidhi Md. Axmed Yuusuf Yaasiin.
Madaxweyne ku xigeenka JSL Md. Axmed Yuusuf Yaasiin waxa kale oo uu
gudida Caddaaladda dalka ugu baaqay in ay sameeyaan guddi hoosaadyo
ka shaqeeya arrimaha kiisaska garsoorka, isla markaan yeesha xarumo
wareega oo hadba gobol ka hawl gala. “Gobolka aan lahayn racfaan
waxaa muhiim ah in loo sameeyo, oo la abuuro kooxo u tabobaran
tayaynta garsoorka oo hadba gobol u guura, ninka jooga Ceerigaabo
waxa lag ayaabaa inuu Maxakamada sare wax uga baahdo, kolkaa waa in
tiimkaa guurguurayaa u tagaan oo ay u dhan yihiin baabuurtiisii iyo
qalabkiisiiba, taana waxaan rajaynaayaa inaad qorshihiina ku
darsataan.”ayuu Yidhi Md. Yaasiin.
Waxaanu intaa ku daray in dadkeenu ka walaacsan yihiin qaabka ay
caddaaladda dalku taal isaagoo ku sifeeyay in xaq daradii iyo
Baadilkii xoog batay “Haddaan u soo noqdo Caddaaladda, waxaan
filayaa inay dad badani ka xanaaqaan caddaaladeena oo ay murug ku
jiro, idinkuna aydaan garanayn halka ay ka qalloocantay, laakiin
anigu waxaan garanayaa meesha ka qalloocantay guddidii caddaaladdu
wey fadhiyaan maanta, guddida caddaaladdu waa ayo?. Gudoomiyaha
Maxkamadda sare iyo labada garsoore ee ku xiga ayaa ka mida, waxa ku
xiga agaasimaha Caddaaladda iyo Xeer ilaaliyaha guud iyo gudoomiyah
Hay’adda Shaqaalaha kuwaasina mar kasta waa mashquul oo (full time
job) shaqo wakhtigeedu buuxo ayay ku jiraan berigaa aanu dib u
habaynta wadnay waxa ku jiray guddiyadda Odayaasha, Culimaa u diinka
iyo Bulshadda rayidka ah, hawshaasina waa ay naga jabtay oo qaybo
ayaanu kaga tagnay. Maanta xeer ilaaliyaha guud haddii uu mashquul
yahay qoladiinan ( guddida tabobarka loo qabtay) waa inaad sii
wadaan oo intay wax hagaagi doonaan idinku isku hawla. Waxa jira
afar xubnood oo aan iyagu shaqo buuxda hayn oo ay keenaan golaha
guurtida iyo wakiiladu kuwaana bal xoojiya oo tabobara si ay u
noqdaan looyaro shaqeeya. Waxanan rajaynayaa inaad dedejisaan
tusaale ahaan magaalada hargeysa shanta waaxoodba waxa haboon inay
yeeshaan goobo wax lagu xukumo kiisaskana lagu baadho.”.
Waxa kale oo kulankaa ka hadla wasiirka Caddalada, taliyaha
ciidamadda booliska iyo xubno kale
Qarannews
|