Guddomiyiihii Ololaha Doorashada MadaxtooyadaGobolada Galbeedka Ee Kulmiye Oo Sheegay In Musuqmaasuqa Xukuumadu Meel Fog Gaadhay

“Dadka Duubka Kuu Xidhey , Qaar Baan Dab Loo Shidin, Adna Wey Ku Doorteen…” Eng. Baashe Cabdi Gaboobe

Hargeysa, April 26, 2012 (TNN) –Baashe Cabdi Gaboobe ayaa dhaliil wayn gosha u galiyey xukuu madda Madaxwayne Axmed Siilaanyo, kaas oo tilmaamay inay ku fashilantay balanqaadadii iyo waxqabadkii ay Kaambaynkii doorashadda Madaxwaynenimo ee ugu danbeeyey ay ku gashay.

Eng. Baashe Cabdi Gaboobe waxa uu sheegay inaanay xukuumadda talada dalka haysaa fulinin Barnaamijkii Xisbiga Kulmiye uu ugu ololayn jiray wakhtigii doorashada, kaas oo tibaaxay in Mas uuliyiinta xukuumadu ay caadaysteen inay ku faanaan waxqabad aan u dhigmin faanka ay warb aahinta ka sheegaan.

Guddoomiyihii Ololaha doorashadii Madaxtooyadda ee ugu danbaysay ee xisbiga Kulmiye ee saddexda gobo lee galbeedka Somailland ee Berbera, Hargeysa iyo Boorama Eng. Baashe Cabdi Gaboobe waxa uu sidaas ku sheegay Warsaxaafadeed uu shalay ku ahkriyey shirjiraa’id oo uu ku qabtay Hutel Xaraf ee Magaalada Hargeys, Warsaxaafadeedkaas oo isaga oo dhamaystiran u dhignaa sidan:- “waxaan ahaa guddoomiyihii ololaha doorashada madaxtooyadda ee seddexd a gobol ee galbeed, waxaanan ahaa ninkii ugu shaqa badnaa ee codka ugu badan u keeney Gu ushi madaxweyne Silaanyo-na uu kursigan maanta ku fadhiyo. ’Soomaalidu waxay ku maah ma ahda ‘Haddoi lagu sheelo waa la isa sheega, hadii lagu sheegana wa la isa sheelaa’.

Waxanan guushaa u soo marney waddooyin adag oo shalfaafooyin badan ka buuxaan, Muddo dheer kamaan hadal arrimaha siyaasadda oo waxa igu dambeysey markii aan u doodaayey in la furo ururadda siyaasadda oo balan qaadki Xisbiga kulmiye ee ololaha doorashada Madaxtooyad a ka mid ahaa ‘annaga qoladayadii ururka Qaran, waa qodabadii aannu Kulmiye kula heshiiney in la fuliyo ragna jeelka u galey. in kastoo seddexdii xisbi qaran ee Ucid, Udub iyo Kulmiye ka hor yimaadeen in la furo ururadda, hadana Illaahey waa nagu guuleeyey ololaha aniga iyo dad faro ku tiris ah. Madaxweynuhuna wuu ku mahadsanna inu fuliyo rabitaanka dadweynaha. Waxaan la yaabanahey halkay joogeen dadkan ururadda wada furtey imika markay seddexda xisbi nala dagaalamayeen.

Furista ururada Waxaa markiiba ka faa’ideystey garabkii Cabdiraxmaan Cirro ee xisbiga Ucid oo markii laga xukumay, hoggaanki xisbiga, ayay markiiba iska furteen ururka Waddani. Wixii intaa ka dambeysey waan iska nastey waxaanan galey courska Peace and Conflict Resolution.

Waxaan falanqeyn doona si kooban barnaamjki oloolaha doorashada si taxana ahna u faaleyn doona qodob qodob, iyada oo qoraal ah mar kale.

Xukumaddan faanka badan ee masuu’lkeedi hadlaba u leeyahey wax badan baanu qabaney wax qabadkeedu ma u dhigma faankeeda?. Bal aynu eegno hadalka Madaxweynaha oo hordhac u ah barnaamijkan:- ‘’Barnaamijka kulmiye wa mid si cad oo banyaal ah u qeexaya jidkii loo mari lah aa bad baadinta iyo soo nooleynta SL, waa jidkii aynu noolosha iyo barwaaqada iyo xukun wana agga u mari laheyn.

Somaliland waa dal weyn oo kheyraad dabiica ah Eabbe ku manneystey (Macdan iyo Shidaal ba dan) lamana manaafacadsan oo waa laga gaajeysan yahay. Waxa taas sabab u ah hoggaankii ayaa ka xumaadey dalka, dariiqii saxda ahaa ee horumar iyo barwaaqo lagu gaadhi lahaa ayaa laga leexiyey dalka”. Axmad Silaanyo Hadalkani waa duul mar ee bal aynu eegno isago qodobey san waxa ka qabsoomey.

Waxa la furey ururadii siyaasadda Waxa Burco laga baddaley lacagtii giimbaarka, laakiin lacagtii Puntland ayaa weli ka socota Sool iyo Sanaag, Waxa lacag la’aan laga dhigey dugsiyadii hoose /dhexe.

Ballanqaadyadi beenowdey.

Waxa la kordhiyey mushuharkii shaqaalaha 100% laakin waxa lagu fashilmey in la kordhiyo 300% gaar ahaan mucalimiinta, ciidamada qalabka sida iyo booliska oo barnaamijka ku qoran sannadka ugu horeya ee Kulmiye xukunka qabto in loo kordhiyo 300% . Waxana xukuumaddan u dhamaanaya sannadki labaad ee bal aynu eegno miisaaniyaddan cusub 2012 in lagu saxo arrinka oo la kordhiyo 300% .

Dawlad wanaagi koobneyd ee 26 wasiir iyo wasiir kuxigeen waxey mareysa 33 wasiir, wasiir dawle iyo wasiir ku xigeen.

Musuq maasuqii oo meel fog gaadhey (wasiiraddi oo xisaab gaar ah u furanaya lacagihii mashaa ricda, lacagihi safaaraddaha debadda oo lala baxaayo sida u soo bandhigey agaasimihi guud ee Wasaarada arrimaha dibada Maxamuud Raage. Safiirkii Somaliland ee South Sudan loo magacaa bey oo weli dalka u jooga lacag la’aan.

Dawladda oo ku faanta in ay u sameysey Hay’adda la dagaalanka musuq maasuqa, laakiin ha y’addaas oo ila Imika meelna ka hawl galin sabato ah shuruucddii ay ku shaqeyn laheyd oo aanu Baarlamaanku ansixin waayo dawladdi ayaan dabada ka riixayn (sida kuwa ay rabto ee maaliin qudha lagu ansixiyo. Hantidhawrkiina wuxu ku kobanyahey Dawladaha hoose,

Saxaafadda oo ah tiirka afraad ee dawladdnimo kaalin mug lehna ka qaadatey soo bandhigiddi maamul xumaddi Riyaale sabab weynna u aheyd guushi Madaxweyne Siilaanyo, kulmiye-na ba lanqaadey inuu dhirigelin doono kuna dhaqmi doono Xeerkii Saxaafadda Somaliland haddii u xu kunka qabto, markey saxaafaddu shaqadoodi halkii ka sii wadey ayey xukumadda Madaxweyne Siilaanyo u geysatey tacadiyo badan sida, cabudhin, xadhig, jidh dil iyo caga jugleyn joogta ah(Sida, xadhigii Xuuto, Albaab u laabisti Horn Cable Tv iyo xadhigi 21 saxafi, jidh dilki saxafiga re er Boorama ee imika lagu daweynayo Addis Ababa iyo qaar kale oo badan) iyado baal mareysa Xeerkii Saxaafadda Somaliland, adeegsaneysana xeerki ciqaabta.

Xorriyatal qawlkii iyo xuquuq al insaa’nkii oo dastuurka Somaliland damaanad qaadey ayaa ma rar badan la jabiyaa oo muwaadininta lagu xidha ra’yigooda ama dhaliil ay u soo jeediyeen Ma daxweynaha iyo xukumaddisa, sida Mujaahid Cabdiraxmaan Cabdilqaadir oo ku dhaawacmey 8-dii sannadood ee u la soo halgamay Madaxweyne Siilaanyo si u kursiga u fuulo aya loogu abaal gudey in si sharci darro’ah oo arxan darro’ ah oo kali talisnimo ah, iyada oo la adeegsanayoo awooddi qaranka looga saarey shirki Kulmiye ee ka dhacey hotel Maansoor iyo Boqor buur mad ow oo hadda u xidhan muxu u dhaliilay madaxweyne Silaanyo, Somalidu waxey ku maah ma ahda ‘waa ley caayey ceeb baa kaa raacda’ in bila shuruud lagu si daaya.

Darajaddi ciidamada oo barnaamjka ku qoran in la hirgelinaayo, Madaxweyne Siilaanyo balan qaadey inu hirgelanaayo sannadka 3 August 2011 marki uu ka qeyb galey 3 August 2010 sann ad guuradii lix iyo tobnaad ee ciidamada Police-ka laakin nasiib darro markey soo dhaw aatey ayuu u baxey fasax bil ah London.

Shaqo la’aanta Dhalinyarada Somaliland ee baahdey oo sannad walba tobanaan kun ka soo qalin jabisa Jaamicadaha dalka, Iskuuladda Secondariga, dhexe, hoose oo awoodi kari waayey iney hore u si wadaan taclintooda iyo qaar aan school ba gelin ayaa ku soo bira boqolaalka kun ee qof ee bilaa shaqo ah (shaqo doon ah ). Muxuu kulmiye ka qabtey, maxaase barnaamijka ku qoran ?Tahriibtii dhalinyaradu ma istaagtey mise way ka si dartey?.

Arrimaha gudaha; Ammaanka waddanku ma ka wanaagsanyahey waqtigi Riyaale mise wuu ka sii darey? sidee loo maareeyey shirki taleex ee lagu ‘unkey Khaatuma State oo liddi ku ah midni madda iyo qaranimadda Somaliland.

Arrimaha dibedda; Sidey loo maareeyey shirki London ? Goorma lagu dhawaaqaya guddidi talo qaran ee wada hadalka Somaliland iyo Somalia, Muxuu Wasiirka arrimaha dibaddu uga faa’ideys an waayay shakhsiyaadka muhimka ah ee taageersan Somaliland sida Faarax Macallin guddoo miye ku xigeen Baarlamaanka Kenya si ula kulmo Madaxda dawladda Kenya.

Arrinta Warshadda sibidka, Madaxweynihi hore Riyaale qolo siiyey waraaqo, Madaxweyne Sil aanyo-na dad kale ayuu siiyey, markaa sidan horeba qoraaladeyda ku sheegeyey waa in Mad axweynuhu magacaaba guddi khubara ah oo aqoon iyo waayo aragnimo u leh in la kiciyo warsh addan iyo kuwa kale oo saami laga iibiyaa dadka oo an labada dhinac ee waraaqaha sita la isku sii dayn.

Gu’gi ayeynu ku jirna oo roobkii baa da’ya, abaar dheerna waynu ka soo baxney, maxeynu biy aha roobka u qaban weyney, Maxaase barnaamjku ka yidhi arrinta Iyo mawaadic kale oo badan ayaan si taxana’ ah idinku soo qori doona.

Madaxwayne Dardaarankii fanaanada Ubax Fahmo marki lagu doortey Waxey tidhi

’’Dadka duubka ku xidhey,

Qaar baan dab loo shidin,

Adna wey ku doorteen,

Dhalintii iyo barbaartii,

Badahey ku daateen,

Dibjirkoodii-ba Wadhan ,

Darbiyada Habeenkii”.

,

Source:Haatuf