Dharka Dugsiga

Qofka aqoonta leh,marka uu wax baranaayo iyo marka uu waxbartaba waxa uu le eyahay ama lagu arkaa astaamo iyo sifooyin caan ah oo lagu garto,kuwaasi oo  d hamaantood waxbarashada iyo tacliinta uu dhexgalay ay wadato.goobaha  tacliin tu taalo sida dugsiyada,madarisadaha,kuliyadaha gaarka  ah,jaamacada ha,masa ajidada iyo meelaha kale ee lagu dhigto waxbarshada tooska ah ama ta dadbanba ayaa lagu arkaa marka hore ruuxa aqoonyaanka ah.

sidoo kale xidhashada dharka direyska ah ee balcada loo yaqaano iyo agabka  wa xbarashada sida bugaagta,qalimaanta iwm,ayaa iyaguna ka qeyb qaata in qofka loo aqoonsado mid waxbarasho u socoto marka lagu arko .

Markasta oo aan xasuusto noloshii ardaynimo ee aan soo maray wakhtiyadii  dugs iyada iyo jaamacadaha aan ku jiray,waxa maskaxdayda ku soo dhaca quruxdii ay laheyd ardaynimadu,waxaan xasuustaa ardaydii,waxaan xasuustaa  barayaashi i,w a xaan xasuustaa dugsiga laftiisii,waxa kale oo aan xasuustaa qalabkii iyo dire ysyadii kale duwanaa ee aan qaadan jiray.

Waanu kala dheereyn,waanu kala caqli badneyn,waanu kala midab  duwaneyn,wa a nu kala dhaqaale rooneyn,waanu kala agab fiicneyn,hase ahaate wakhtiga aanu dugsiga joogno hablo iyo inamaba waxaanu ka sineyn direyska iyo dharka  waxba rasho.sanooyin badan oo decade ku dhaw ayaanad ku sii jeedaysaa dugsiga adiga oo ku lebisan dhar gaar ah,oo astaan waxbarasho muujinaya.markaad ka soo  bax do taasina waxaad shaqo ka raadsaneysaa xafiisyo iyo xarumo kale oo runtii  iya guna ku lebisan direys gaar ah oo loogu talo galay shaqada,astaana u ah  ururko oda.

Dharka dugsigu waxay sababaan in aan la kala soocin ardayda, oo runtii  dabaqa daha kale duwan ee bulshada ka kala yimi,intooda lacagta leh iyo inta ardayda ka midka ah ee aan heysan dhaqaale ku filanba, waxay wada xidhan yihiin balcad isku mid ah,haddii dharkaasi dugsigu ka baxo meesha, qofkastaaba wuxu soo  xidhan ayaa dhar la jaan qaadaya halka uu nolosha kaga jiro,taasina waxay keeni kartaa in qaar badan oo ardayda ka mid ah oo danyar ahi ay ka dhex muuqan karaan.

Habka lebiska direyska dugsiga lagu tago ayaa isna ka qeyb qaata,ilaalinta  akhlaa q da iyo dhawrsanaanta labadaba,waxa jirtay haddaynu dib u eegno wakhtigii  da wladii hore ay jirtay in dugsiyada lagu dhigan jiray dharka balcada loo yaqaanay oo runtii qaar ka tirsan ardaydu sida kuwo hoose loo xidhi jiray surwaal gaaban oo jidhkoodi badh uu ka muuqdo,iyo in sidoo kale hablaha secondaryguna ay  xidh an jireen shaadh iyo surwaal,taasi oo dhab ahaantii kugu beeraysa fikiro kala duwan.

Warshada dharka oo balcad ku taalay ayaa sameyn jirtay soona saari jirtay  direy ska ardaydu u qaatan dugsiga ,arintana xitaa waa mida keentay in dharka  mag aciisi loo bixiyo balcad.


Somaliland iyo hirgelinta xidhashada direyska

Nabadu horumarka ay keento ayey waxbarashadu ka mid tahay,marka  waxbaras ho ama tacliin la hirgeliyo ayaana agabkii lagu meel marin lahaa ama lagu qurxin lahaa sida dharkii laga fekiraa,waxbarashadu waxay ka mid tahay arimihii  dadkee nu dib u bilaabeen markii wadanka dib loogu soo noqday.waxa wakhtigaasi  wadan ka gaar ahaan caasimada laga furay madarisado ay ka mid ahayeen sheikh  baraa we,iyo cumar binu khadaab,xarumuhaasi ayaana ahaa meelihii ugu horeyey ee  dir eys xidhashada lagu arko.direyska wakhtigaasina wuxu ahaa shaadh cad iyo  sur waal madow,oo runtii laba dadka intooda badani ay heli karaan ah.

Dugsiyada hoose,dhexe ee dawladana sidaan rajeynaayo waxaan aragnay  wakh tigii laga soo noqday dagaalki sokeeye,secondaryga dawladana waxa lagu bilabay xidhashada direyska sanad dugsiyeedkii 97-98 ardaydii wakhtigaasi ku jirtay  san adka labaad ee dugsiga sare.

Direyskaasi la hirgeliyeyna wuxu soo saaray bilicdii ardaynimo,wuxuna niyada u dhisay arday badan iyo waalidiintoodii oo runtii dareemay in la helay nabad rasmi ah,oo looga fa,ideysan karo horumar badan sida waxbarashada.

Wakhtigaasi dugsiyada dawladu gacanta ku heysaa wey yaraayeen,bulshaduna sida maanta ay tahay umay tiro badneyn,waxaana jiray dhawr dugsi oo hoose iyo dhexe isugu jiray iyo hal dugsi oo sare ( faarah oomar).

Fidinta iyo kobcinta tacliintu haddaba wakhtigan waxay wadankeena ka maraysaa meel aad u heer sareysa,waxanay waxbarashadu ka mid noqotay meelaha  shaca bku wada dareemay waxtarkeeda,arintana waa mida keentay in tirada dugsiyada hadda wadanka ka furan gaar ahaan caasimadu ay noqdeen kuwo aad u tiro  bad an.kuwaasi oo isugu jira kuwo dawladeed iyo kuwa dad shicib ahi ay leeyihin oo ay iyagu maal galiyeen.xarumuhaasi haddaba intooda badani waxay isticmaalaan oo ardaydoodu qaadataan direys iyo dhar u gaar ah,oo ay kaga soocan yihiin kuwo kale.

Meel kasta waxa kaga soo hor baxaya arday isugu jira qeybaha kaleduwan ee  bu lshada oo ku lebisan direyso isku mid ah ama kala midab ah,Gelinka hore gaar  aha an subaxii oo xaafad kasta basasku ay ka guraan ardayda ayaa waxa wada saran baska arday ku lebisan direyska u gaarka ah dugsigooda.

Sanad dugsiyeed cusub marka la bilaabayana, waxaa arday kastaaba diyaarsadaa agabki waxbarashada oo dhar cusubna uu ka mid yahay.midab kasta oo dharka ka mid ahna wuxu noqday direys goob waxbarasho ay qaadato.

Direysku wa astaantii iyo quruxdii waxbarashada, direysku waa simaha ardayda, waa waxa lagu kala garan karo ardayga iyo qofka aan aheyn,ama qofka dugsiga ku cusub ee aan direys wadan iyo inta kale.direysku wuxu ka qeyb qaata in  arday gu akhlaaqad yeesho,maamulka iyo macalimiintuna hab fudud ayey hawlahooda u gutaan marka ardaydu direys isku mid ah ay soo xidhaan.direysku wuxu ku  sheeg ayaa arday kastaa fasalka uu maraayo,iyo xarunta uu ku socdo ama uu ka soo rawaxay.wuxuuna ardayda ka yareeyaa mashquulka ah maxaad maanta xidhataa.

Dadka qaar baa sidaan arkay runtii dhib u heysta xidhashada direyska  waxbaras hada ee balcada aan u naqaano,sida tusaale dadka waa weyn iyo qaar ka tirsan hablaha oo kale kuwaasi oo isu heysta in aaney islaheyn da,dooda iyo goorta ay waxdhiganayaan ee ay direys xidhan yihiin,hablaha oo kalena waxay kala kulmaan arimo ay ka mid yihiin in dharka direysku uu runtii qaabkooda wax ka badalo  mark a la hordhigo wakhtiyada kale ee ay xidhan yihiin dharkooda kale.


Shaadhka cad iyo waxbarashada

Cadaanku waa midab muujiya iftiin iyo nuur,aqoontuna waa iftiin iyo nuur jahliga iyo mugdiga lagaga baxo,waxaan filayaa in midabka shaadhka ee cadaanka ahi uu sidaasi ka turjumaayo,waana runtii midab direys kasta loo xidho ama intooda  bad an ku soo bilic baxa.shaadhkaasi cadna inta badan kama maqnaado direyska  dug siga,xarumo badana way ka siman yihiin.

Ugu danbeyntii akhriste dib u xasuuso direyskaagii dugsiga,kuna farax cidkasta oo hadda xidhan,kuna hawlan waxbarasho.hadaad imika dugsiga ku jirto oo aad  xidh atana ardaynimo wanaagsan.dhara dugsiga



Live life in color