JAWAAB MAQAALKII SANWAA CUMAR YARE EE AHAA WAX A ANU QAB ANAY WIXII MARXUUM CIGAAL ALAA YARXAMUH QABAN KARI WAAYAY

 

Abwaan Siciid Cabdi Dheen

 

MR SANWAA SAAXIIB SALAAN QIIMO BADAN MARKA HORE

Waxaan akhriyay maqaalaad qortay kaas aad ku taageersanayd xisbigaaga aad ka tirsan tahay ee UDUB.

ANIGU had iyo jeer waxaan jecelahay inaan dhexdhexaad ahaado run ahaana Waxaan  til m aama wixii xaqiiq ee danta somaliland ku jirto.

Waa xaqiiq in mudane madaxwayne daahir riyaale qabtay waxyaabo la sheegi karo waa na xaqiiq sidoo kale in qabyo badan jirto ,kuwaas oo u baahan in wax laga qabto.

Waan tilmaami karaa in waxyaabo badan dawladu aanay awood u lahayn , marka la  qiime eyo dhinaca dhaqaalaha dalka oo ah mid aan aad u LIITA.

DHaqaala yariduna maaha mid aynu mudane madaxwayne daahir riyaale ku eedayn karno ama ku dhaleecayn karno.

Anoo intaasba AQOONSAN iyo qaar kaloo badan ayaan hadana saluugay tacbiirkaaga aad ka bixisay qodobada qaarkood.
Waxaan odhan karaa adoo iga raaliya [ saaxiib qoraalkaagu waa mid xaqiiqda ka fog ].

Dood wadaaga iyo afkaarta iyo tallo wadaagu waa inoo asal hadaynu nahay reer  somalila nd , hadii afkaar la is waydaarsadana macnaheedu maaha WAYNU FICILTAMAYNAA, balse xaqiiqdu waxay tahay ayadoon turxaan lahayn ayaynu hadalka GOOGOOSAN KARNAA.

Qodobada aad tilmaan waxa ka mida SAXAAFADA OO XOR AH, waxaad ka dhigatay in waq tigii cigaal saxaafadu aanay xor ahayn.

Waxaan xasuusta 1994 markaan hargaysa tagay in saxaafadu xor ahayd oo waliba dhawr jariidood ay soo bixi jireen,waxa ka mid ahaa Jamhuuriya oo muxaafid ahayd ,waxa ka mid ahayd Iftin oo mucaarid ahayd.

Waqtigii Cigaal alaa yarxamuh may jirin cid la xidhay oo dhinaca saxaafada ka mid ahaa.
SANWAA saaxiiib taasi miyaanay markaa ahayn in aad qarinayso LIB uu lahaa alaa  yarx amuh MADAXWAYNIHII HORE ee somalilanda mudane marxuum maxamed xaaji ibraahim cigaal.

WAXBA YAANU XEERKAY IMARIN XOOLANA ISIINE
XAASHEE NIN LIBIN KAA XISDIYAY XUMIHII WAA YAABE


Hadaan barbar dhigo waqtigan aad amaantay ee aad saxaafada guusha siisay.

-Imisa goor ayaa la xidhay rag saxaafada ku jira?
-Imisa goor ayaa digniin la siiyay suxufiyiin badan oo dalka jooga?
-Miyaan la soo saarin qaanuun iyo habdhaqan ay raacaan suxufiyiintu, oo aan maamulku fara galin wayn ku samayn habkii xoriyatul qawlka.
-Marka ma odhan karaa waqtigan SAXAAFADU waa xor?

Waxaad tidhi waqtigii Cigaal siyaasiyiintu may hadli jirin xoriyadna ma haysan

Taasina ma aha mid aan kula qabo, ee waqtigii marxuum cigaal alla yarxamuh siyaasiyiintu way hadli jireen cidna afka may qaban jirin.Balse waqtigan aad adigu amaantay ee  xisbiga agu talada hayo ayaa siyaasiyiinta xadhig loogu hanjabaa,

MAYD MAXAA UGU DANBEEYAY , KAA LA SII SIDO.

Maxamed Xaashi ayay ahayd marii dhawaan loo hanjabaayay ee xadhiga lala rabay mudo ka hor ayay ahayd markii mujaahid Muuse Biixi xadhig lala rabay ,DARAWALKII marwada madaxwaynaha marwo Huda Barkhad ala ha daayee.ayay ahayd markii la xidhay  darawalkeedi, aaydoo lagu eedeeyay inuu hadalo aan la garwaaqsan ku hadlay, mudana waa kii xidhnaa.Waxa kaliya ee ragan xadhiga loola maagayna waa [maxay sidaa ugu hadlayaan]

Qodobka kale ee aad magacawday waa xuduudaha oo la gaadhay maamulkuna soo sugay nabad galyadooda.


-Taasi uma baahna tafaasiil badan , waayo xuduudka somaliland lama gaadhin
walina lama soo afjarin

-DHinaca beelaha warsangaliga wax yar baa la dhaafay ceerigaabo

-DHinaca beelaha soolna wali lama gaadhin halkii xuduudu ahayd

-Ta aad tidhi amniga ayaa la sugayna dee saaxiib hadaanad indhaha ka lalinayn sawtan laascaanood oo maamulku joogo QARAXYADU KA SOCDAAN.

-Tiraba 5 sarkaal iyo ciidamo badan oo milatri iyo polica ayaa lagu gumaaday.ilaa imikana dadku way CABSANAYAAN oo wadnaha ayay farta ku hayaan.

QABYAALADA ayaad magacawday in maamulka udub dabar gooyay.


Qabyaaladu miyaanay saaxiib ahayn tan maanta laga dhigtay wax caadiya oo aan waliba cidna la gaban.QABIIL KASTA waxay asxaabta dalka ka jiraa la galaan gogortan siyaasde ed,waxaanay ka iibsadaan codkooda iyo foodkooda ayagoo ugu badala mansab iyo wasiir ayaanu idin siinaynaa ama gobol ayaanu idiin magacaabaynaa ama degmo.Filimaayo in ay tahay wax kugu cusub


In laba wiig ka hore ay Beel waliba MADAXWAYNAHA isku hayb yihiin ay madaxtooyada joogeen shirna la qaateen madaxwaynaha.
Muhimada ugu wayn ee beeluhu SHIRARKAN GAARKA AH ula qaataan maamulka talada haya waa shay la iska fahmi karo oon sharaxaad badan u baahnayn.sawtan maalin kasta la soo bandhigaayo in reer hebel KU BIIRAY xisbiga A asagoo ka baxay xisbiga B.


Waxaaba aniga ila qumanayd adigoo yidhaa MAAMULKA UDUB wuxuu casriyeeyay  qabyaa ladii waxaanu ka dhigay mid loo isticmaalo siyaasada.

Sidoo kale waqti ka hor ayay ahayd markiii xisbiga KULMIYE hal beel kaliya kula shiray  GA R,ADAG.Xibiga UCID badiyaa lama arko asagoo beelo la qaata shirar gaara, balse waxa had iyo jeer la shegaa in xisbiga UCID shir lagalay ardayda jaamacadaha. ama ururka haw eenka, ama degmo iyo magaalo shucuub kala duwani dagan tahay.

Waanan fahmi karaa inay dadaalkoodu yahay in ay ka dheeraadaan NIDAAMKA BEELAYS AN .Runtiina hogaanka ucid mudane faysal cali waraabe waxaan odhan karaa waa nin ku dhaw habdhaqanka dimuquraadiga iyo cadaalada.

GABAGABDII


saaxiib sanwaaa waa hubaaL inay jiraan waxqabad badan oo maamulka talada hayaa  qab tay, laakiin sheeg oo soo bandhig KUWAY YIHIIN.Waa xaqiiq inaad heli karayso guulo badan oo aad mudane madaxwayne daahir riyaale ku sharafto, balse garo kuway yihiin .


Allaa yarxamuh madaxwaynihii hore ee somaliland MARXUUM MAXAMED X IBARAAHIM CI GAAL, sidaan qabo waxa fiican in looo duceeyo iilkana uu ku jiifo nabadgalyo .Wanaag  mo oyee kolay anigu ma jecli in maanta saaxada siyaasada in lagu qaadaa dhigo ama la barb ar dhigo siyaasiyiin hada nool oo ifka jooga.


ALLAA YARXAMUH MARXUUM maxamed x ibraahim cigaal ha la daayo ODAYGA  QABRIGII SA NABAD HA KU HURDEE una duceeya [ eeebaw janada u waasici inta liibaantayna ka yeel ayaan leeyahay]


Wabilaahi tawfiiq

 

 

Abwaan Siciid Cabdi Dheen
dheen@live.co.uk
London   UK