Waraysi Ay Hadhwanaagnews La Yeelatay Guddoo
miye Ku-xigeenka Golaha Deegaanka Gabilay
Marwo Khadra Xaaji Gaydh
Khadra
Xaaji Gaydh
Guddoomiye
Ku-xigeenka Golaha Deegaanka ee Degmada Gabilay Xildhibaan
Khadra Xaaji Gaydh, ayaa sheegtay in
tan iyo markii Gabilay Gobolnimada la siiyay aanay jirin wax muuqda
oo iska bedalay dhinac kasta oo laga eego, isla markaana waxay
Khadri daboolka ka qaaday in ay jirto wada shaqayn la’aan dhinaca
maamulka Golaha Deegaanka ah, tan iyo intii ka dambaysay wakhtigii
la bedalay Guddoomiyihii hore ee Golahaas Mr. Xuseen Jameeco.
Guddoomiye Khadra Xaaji Gaydh oo wakhtigan joogta Magaaladda Gabilay,
waxa ay sidaa ku sheegtay Waraysi khaas ah oo uu khadka Taleefanka
kula yeeshay Wariye C/fataax Ismaaciil Mursal oo ka tirsan
Wariyayaasha Shabakada Wararka ee Hadhwanaagnews..com ee Magaaladda
Hargeysa.
Waraysigan oo ah mid xiiso badan waxa ay Khadri kaga warantay, is
bedalka ku yimi Golaha Deegaanka Gabilay wixii ka dambeeyay markii
maamuus ka xayuubin lagu sameeyay Guddoomiyihii Golaha Deegaanka
Xuseen Jameeco dabayaaqadii sannadkii aynu ka soo gudubnay, faraqa u
dhexeeya Gabilay markii ay Degmada ahayd iyo imika oo ay Gobol tahay,
Safaro ay dhawaan ku tagtay wadamo Afrikaan ah, himiladeeda
sidaasadeed ee mustaqbalka iyo arrimo kale oo door ah.
Guddoomiye Ku-xigeenka Golaha Deegaanka Gabilay Marwo Khadra Xaaji
Gaydh Su’aalihii Waraysigan lagu waydiiyay iyo Jawaabihii ay ka
bixisayba, waxa ay u dhaceen sidan:-
S>: Guddoomiye Khadra, bal waxaad nooga
warantaa faraqa u dhexeeya Gabilay markii ay Degmada ahayd iyo imika
oo ay Gobol tahay?
J>: “Walaahi is bedal muuqda oo aanu
kuu sheego ama ku kordhay Gabilay intii Gobolka loo magacaabay ma
jiro. Gabilay markii ay Degmada ahayd sidii ay ahayd ayuunbay weli
tahay ee waxaan magacaabis ahayn oo Gobolnimadu Gabilay u kordhisay
ma jiraan, waayo Miisaaniyad gaar ah, Dakhli kale oo ay ku shaqayso
oo loo kordhiyay weli ma jiro, sidaa daraadeed, weli wixii aanu
Gobolnimada ka filaynay ma hayno.”
S>: Guddoomiye, Gabilay markii ay
Degmada ahayd ee ay Gobolka Hargeysa hoos iman jirtay, waxa ahayd
Degmada ugu Dakhliga badan Degmooyinka dalka, miyaanay imika
maadaama ay Gobol noqotay u madax-banaan maamul ahaan Dakhligeeda?
J>: “Ma jiro dakhli faraha loogala
baxay Gabilay, ee sidii ay Degmo nimadeedii ahayd ayay weli tahay,
Dakhli u kordhayna ma muuqdo.”
S>: Laakiin, muddo ayay imika Gabilay
magaca Gobolnimada huwanayd, lamana odhan karo wakhtiga intaa le’eg
wax u kordhay ma jiro, markaa dhinaca horumarka arrimaha bulshada,
Ganacsiga iyo bilicda Magaaladda maxaad nooga sheegi kartaa?
J>: Dhinacyadaa laftooda waxba kuma
kordhin, sababta oo ah waxaan ku odhan karaa haddii imika aad
Gebilay timaado waxa kuu muuqanaya wado cusub oo Laamay ah, taasina
ka hor intaan Gobolnimada Gabilay lagu dhawaaqin ayay qorshaysnayd
in la sameeyo, sidoo kale Jaamacadda oo muddo qorshaysnayd ayaa la
dhagax-dhigay. Markaa wax ku cusubi ma jiro.”
S>: Guddoomiye, marka aad leedahay, wax
u kordhay ma jiro Gabilay tan iyo markii Gobolnimada loogu dhawaaqay,
Addiguna aad Maamulkii Magaalo-madaxda Gabilay tahay, yaad ku
dhaliilaysaa, xageese ay wax ka socon layihiin?
J>: Waa runtaa oo ka mid ayaan ahay
Maamulka Degmada, hase ahaatee, waxa ay wax ka socon la’yihiin
wada-shaqayn la’aan dhinaca maamulka ah, gaar ahaan Annagu Gole
Deegaan ahaan ma jirto wax wada shaqayn ah oo naga dhaxaysa, tan iyo
intii ka dambaysay markii la riday Guddoomiyihii hore Xuseen Jameeco,
oo runtii aan odhan karo qorshayaasha imika dawladda hoose ku
hawl-gasho kuwii uu kaga tagay wax ka dambeeyay oo aanu samaynay ma
jiro. Markaa haddii aad I waydiisay halka ay wax ka socon la’yihiin,
waa maamulkii oo aan shaqaynin, Xukuumaddii dhexe oo aan daacad ka
ahayn in ay Gabilay wax noqoto, waayo haddii daacad laga yahay waxa
loo dayn lahaa hadba maamulka wax qabanaya, laakiin kolba kii loo
arko in uu wax qabanayo ayaa kar-kaarka la waydaarinayaa.”
S>: Guddoomiyihii hore ee Golihiinu
bedalay miyaan musuq-maasuq, lunsi hantiyeed iyo arrimo noocaas ah
lagu eedaynin, midda kale maxaad wakhtigaa u difaaci wayday intaan
imika difaacayso?
J>: Horeba waan u sheegay taas, mana
jirin wax uu musuqay, ee lacag kharash ah oo ku baxday Xaflado
Xisbiga Talada haya ee UDUB leeyahay, lacag Masuuliyiin dawladda ah
si kale u isticmaaleen ayuun baa laga dhigayay wax uu musuqay, ee
markii uu suuragalin waayay dantii laga lahaa ee la arkay inuu danta
guud ka shaqaynayo, ayaa laga ololeeyay, Golayaasha Deegaankuna
waxba iskama bedalaan ee dhinaca Xukuumadda dhexe amar ka yimi ayaa
lagu riday.
S>: Khadra dhawaan waxaad Safar ku
tagtay dalal ay Sansaaniya ka mid tahay, maxay ahayd ujeedada
safarkaagu?
J>: Ujeedada Safarkaygu waxa ay ku
saabsanayd tayada shaqada dawladaha hoose, bilicda, sida
Magaalooyinka waa weyn qashinka loogala tacaalo, markaa Siminaar
ayaan muddo u joogay Magaaladda Daarasalam iyo meelo kale oo
Sansaaiya ka mid ah, markaa arrimo dhinaca dawladaha hoose u gaar ah
ayuun baan u tagay.
S>: Maamulkii Madaxweyne Rayaale
Gobolka u soo magacaabay ee Badhisaabka iyo ku-xigeenkiisa, Gole
Deegaan ahaan wada-shaqayn intee le’eg ayaa idinka dhaxaysa?
J>: Wallaahi wada shaqayn sidaasi
nagama dhaxayso, Badhasaabka Gobolka loo soo magacaabayna kamaba
shaqeeyo, ee kaliya waxa aad moodaa in uu Degmada ka shaqeeyo, oo uu
shaqadii Golaha Deegaanka ee Degmada hayo, umana muuqdo nin ku
hawlan shaqadii Badhasaabnimada.
S>: Khadra, waxaad tahay Gabadha kaliya
ee Golayaasha Deegaanka Somaliland ee la soo doortay ka tirsan,
dabcan maadaama aad kaligaa ka dhex muuqato Golayaasha Deegaanka,
kalsooni badan oo siyaasadeed ayuu qofkastaa kaa filan karaa, markaa
bal nooga waran kalsoonida aad ku qabto inaad mar kale isu sharaxdid
dawladaha Hoose iyo himiladaada siyaasadeed ee mustaqbalka?
J>: Horta walaal su’aal fiican ayaad I
waydiisay, laakiin salaad walba wakhtigeeda ayaa la tukadaa, waxaan
taagnayna imikana in laga hadlaa ma qurux-badna Anniga aragtidayda.
Markaa haddii aan soo ururiyo waxaan ku odhan karaa imika wax
sharaxaad ah oo aan himiladayda siyaasadeed ka bixinayaa ma jirto,
in badan oo horena taas waan ka sheegay warbaahinta, waayo siyaasadu
wax meel fadhiya ma aha ee way is bedal badan tahay, markaa marxalad
lama dhaafaan ahi marka ay timaado ayaan taas ka hadli doonaa.
S>: Guddiga horumarinta ee intii
Gobolka la magacaabay iyaga dhaq-dhaqaaqooda ka waran?
J>: Guddigaasi wax ay soo kordhisay oo
sidaasi ma jiraan, laakiin inta itaalkooda ah way dhaq-dhaqaaqaan,
laakiin, qorshe cusub iyo dhaqaale ay wax ku qabtaan hadaanay haynin
wax ay qaban karaan ayaa iska yar-ba.
S>: Guddoomiye waxaad sheegtay in
dhaliilo badani ka jiraan Gabilay, gaar ahaan dhinaca wada-shaqaynta
Maamulka, Dabcan Gole Deegaan ahaan wakhtigii laydin doortay wuu
dhamaaday goor hore, si ku meel gaadh ah ayaad xilka u sii haysaan,
maadaama khaatumadi sidan idiinka xumaatay oo wax qabadkii laydinka
filayay khilaaf ku geba-gabeyseen, maxaad dadka kula soo noqonaysaan,
maxaa taariikhda idiin galaya, maxaadse xalka u aragtaa Addigu
shaqsi ahaan?
J>: Dhawr su’aalood ayaad isu kay
raacisay, waa mide, waxaanu dadka kula soo noqonaa Golahayagani
nooma yaale ee waa inaanu ciddii wax qaban karta ee nabadalaysa u
banaynaa, taariikhdana waxa noo galayaa way iska cadahay. Waxaanan
xalka u arkaa in laga fikiro sidii wax loogu qaban dalkan iyo dadkan,
oo maskaxo fayaw oo aan cid gaar ah u adeegaynin loo soo xulo,
Xukuumadda dhexena ay la shaqayso maamulka ummadda u adeegaya.
Source:Hadhwanaagnews
|