Dumar waa Ninkeed Bila
iyo Ninkeed Bi,iya Qaybtii Afraad
Markaa
saynab waa inaaderteed oo iyada ay isku fa cyihiin lana gu tirsata
oo lanool iyaga, dahabo waa in tay donaysay oo waxay tidhi
haye waa yahay hooyo.
Sidibay isku raaceen hablihii oo ciyaartii ku galeen ma rkiiba
waxa lawada qaday jantii iyo jiibtii oo waa lala qab saday ciyaartii
wax lawada qaado ciyaartii oo dha linyaradii wada
xadreeyaanbaa markay gaadhay halkay islahaayeen way ugu kulushahay
oo cidna istabimayso ayay duseen oo gucleeyeen waxay sii jeedaanba
oo talaabada hoosta ka boobaanba waxay gaadheen halku haybe ugu tala
galay inuu ku nasiyo oo dahabo geeyo, waxaanu geeyay guri adeerkii
leeyahay oo aad u jecel hay be.
markuu arkay inuu haybe inan wato ayuu aad u farxay oo sooryo aan la
qiimayn karin siiyay subixiina usoo kalahay xagii haybe reerkoodu
deganaa oo aabihii iyo tolkiiba isu soo kiciyay intaan candhuuftu
dhulka udhicin ay ay dhameeyeen hawshii oo inanta reerkoodina
loo tegay markii ay isu yim aadeen inanka odayaashodii iyo
inanta odayaasheedii ayaa lays waydis tay, dahabo aabeheedna
hibeeyay.
inantii dahabo waxa laga bixiyay 100 halaad iyo baarqabkoodii, qori
maad hina, iyo faras, dahabo iyo haybe waxaa loo yagleelay reer
cusub oo iyagu maamulkiisa iska leeyihin xoolihina waxaa loosocay
intii loogu talagalay In aanka, tolkiina way kaaliyeen inanta
hooyadeed waxay soo raacisay aqal ay u samaysay oo u diyaar ahaa
inaanteeda, iyo joog muqumada oo sha qlan.
Dahabo iyo haybe waxay noqdeen reer meel yaal oo isku badhaadhay
ila ahayna karajaynaya inuu caruur ugu deeqo hadaba haybe oo jeclaa
inuu helo inan gaariya oo hawlkar ah oo aan ax iyo ux midna odhan oo
uu inta ana doobnimo ugu soo gaadhay siduu sahanka ugu jiray
gabadh marwo ah aad heshid.
Hadaba hadal badane Muxuu kala kulmay haybe,
dahabo?
Ilayn horaa loo yidhi ragu waa Nin naag helay iyo Nin naayaahe
korodhsadaye
Dahabo waxay noqotay marwo isgaadhsiisan oo siday gurigoodaba ku
ah ayd ama loogu yiqiin baro sii dheer waxay noqotay xaas walwaal,
xilojano, raaswayn, dahabo waxay noqotay siduu kuriyoon jiray haybe
ee waligiiba uu radin jiray gabadh tanoo kale ah waxay ku noqotay u
qaadan waa iyo lama filaan haybe, waayo dahabo waxay bilowday
hawlihii guriga iyo xolo hiiba iyadoo aan caruuska bixin oo
guntiga dhiisha gaysay kuna durdurisay hawlihii gurigeeda dahabo
siduu reerkii udhamaaba xanjeerbay dhag ku siisay ka dibna dhabarkay
u ridatay, inaankii haybena eeg muun baa kasoo hadhay waxa uu
moodayaa wali inuu riyoonayo oo hoostuu ka leeyahay malaa sidani
dhab maaha tolow sidan malaguugu wadidoonaa?.
Dahabo waxay ahayd inan aad u dabeecad wanaagsan oo aanay cidna is
diidayn yaab durbadiiba waxay is fahmeen sodohdeed oo isku milmeen
ceeshow milixna noqdeen yaab iyo amakaag gabadh iyadoon caruuska
bixin sodohdeed laheshiisa lamaba arag intaa waxaa u dheerayd dahabo
amaanta ay amaanayso sodohdeed markastaba waxa uu maqlaa haybe
hooyadii oo aabihii kuleh “duco qabtaa illaahay afka inooga soo
galiyay, alle dhawrtan oo kaleba waligay maan arag” intaa haybena
wuu dhaga dhagaynayaa warkeeda markuu arkay sidan ay wax u kala wado
oo waxa uu ka baadhayaa dhaliilo uqarsoni bal inay jiraan.
Hadaba dumar iskuma jiraane dahabo waxay noqotay ninkeed bila ama
kaaba oo gaari baal dheeri kataaganyahay, waxay ka bilowday
aqalkeedii oo waxay bilowday maydhax soo diirkii oo durba waxay
soohday xadhko buqulo ah oo ay ugu tala gashay inay ku dareeriso
bahal caws ah oo isku joog ah, dhinacna waxay ka dareerisay kebad
baraley ah, waxaasu waxba kuma aha oo waxay udhalatay hawlkarnimo,
xilkastnimo, iyo firfircooni sidii ay gurigooda ku ahayd ee
hooyadeed iyo aabeheedba ugu ducayn jireen ayuunbay kana ku noqotay
oo sodohdeed iyo sodogeedba ducadii ugu miisayaan.
Dahabo intaa waxaa udheerayd dhaga nugaylka, daacadnimada iyo
ixtira amka ay ninkeeda kula dhaqanto Inanakii haybe wuu farxad
dhaafay oo ilaahaybaa nasiibkiisii uwanaajiyay oo ragba intaasu
dheeryahay ilayn hor aa loo yidhi saddex waligaa magaadhid
“ninkaa faras wanaagsan maalin galinkeed magaadhid, nin kaa beer
wana agsana sanad magaadhid, ninkaa naag wanaagsana waligaaba
magaad hid” haybe markuu doobka ahaa waxaa halhays u ahayd oo
markasta uu odhan jiray “Allahayow nasiibkayga haka dhigin naq
baaqsaday” oo uu uga jeeday allaahayow taan doonayo haygu guuldarayn
ee iga dhig meel baadleh oo aan abid nabaad guurin oo hayga dhigin
doog soo baxoo roob la’aani ku dhacdoo dabadeed baaqsada (dib u
qaadha ) hadaba qofkast aba waxa uu ilaahay ka baryo ayuu
helaaye.
La soco qaybta 5aad……………
Qalinkii
Nuura Maxamed Cali
Nuura_happy@hotmail.com
Burco Somaliland |
|