"Doorashada Dawladdu Eed Kuma Laha"!
Waa Yaab!
Laba casho ka hor waxa
television-ka USA ka hadlay madaxwaynaha Maraykanka Barack Omaba oo
qudbad u akhriyay dad shicib ah, oo ku yidhi, "Aniga ayaa ah
Madaxwaynaha waddanka, wixii khalad ah ee dawladu samayso anigaa ka
mas'uul ah oo eedeedu dusha iga saaran tahay dhamaanteed...". By: Mj.
Rashid Garuf
Rayale: “Doorashada Dawladu Eed Kuma Laha”: Waa yaabe ma Dawlad Kale
Ayaa Jirta?
Laba casho ka hor waxa television-ka USA ka hadlay madaxwaynaha
Maraykanka Barack Omaba oo qudbad u akhriyay dad shicib ah, oo ku
yidhi “Aniga ayaa ah madaxwaynihii waddanka, wixii khalad ah ee
dawladu samayso anigaa ka masuula oo eedeedu dusha iga saaran tahay
dhamaanteed, wixii khaldamayna si deg deg ah ayaanu u saxaynaa,
shicibkana waxaanu waydiisanaynaa inay noo samraan intaanu hawsha
dhamaynayno”.
Waxad xasuusataa markii Rayale wadanka ku soo noqday ee saxaafadu
wax ka waydiisay dib dhaca dhowrka goor ku yimi doorashada
madaxwaynaha ee Somaliland; wuxu yidhi “anigu doorashada raagtay
kama masuul ahi”. Shibicka Somaliland waxay maqleen iyada oo marar
badan wasiirada UDUB iyo masuuliyiinta xisbiga UDUB ay ku doodayaan;
UDUB doorasho ayay diyaar u tahay, wax eeda oo aanu ku leenahay
doorashada raagtayna ma jirto, ee waxay ku timi cilad farsamo, oo la
soo deristay gudida doorashada qaranka iyo NGO’yada deeq
bixiyayaasha. Su’aasha meesha talaa waxa weeye, waddanka ma waxa ka
jira Madaxwayne kale oo aan Dahir Rayale ahayn? Waxa taa ka sii
daran, maalintii dhowayd ee ay soo baxday dadkii lacagta lagaga
dhacay Hargeisa, wasiirka wasaarada arrimaha gudahu wuxu yidhi
“Dawlada shaqadeeda maaha inay dadka lacagta u illaaliso”.
Waxaa maanta xusid mudan in Madaxwayne Dahir Rayale, Madaxwayne ku
xigeenka, wasiiradiisa, maamulka xisbiga UDUB, iyo dhamaanba inta
taagerayaashooda ahi ay mar walba ku doodaan; inaan dib u dhaca
doorashada ku yidhi aanay dawladu eed ku lahayd; qaraxyadii hargeysa
ka dhacay aanay dawladu eed ku lahayd waayo way samaysay wixii ay
samayn karaysay, dadkii lacagta laga dhacay dawladu eed kuma laha
wayo shaqadeeda may ahayn inay dadka lacagta u ilaaliso, Burco iyo
Bariga in lagu isticmaalo lacagta shilling Somaliga dawladu wax eed
ah kuma laha waayo baankii Somaliland wuu ku yaalaa Burco ee dadku
maxay lacagta Somaliland u isticmaali waayeen, Biyo la’aanta
Hargeysa dawladu eed kuma laha waayo dadkii ayaa ku soo batay oo
Hargeisa iska soo buuxiyay, Warshadii sibidhka ee ay ku balan qaaday
dawladu eed kuma laha waayo shirkadii jarmalka ahayd ayaa been noo
sheegtay oo eeda iska leh, dawladu eed kuma laha musuqmaasuqa, shan
sanadood oo dawladu aanay keenin xisaab xidhkii kharashka dawlada ku
baxa, dawladu eed kuma laha “Gudida Nabadgelyada”, dawladu ee kuma
laha dadka mudaharaaday ee ku geeriyooday rasaasta ay police-ku soo
rideen waayo illaahay baa ugu talo galay inay sidaa ku dhintay,
dawlagu eed kuma laha…dawladu eed kuma laha…dawladu eed kuma laha..
Dawlada Rayale waxay caadaysatay inay tidhaahdo dawladu eed kuma
laha oo cid kale eeda saarto; shicibka Somaliland miyay arkeen
dawlada Rayale qof ka mida oo yidhaahda “khaladka dhacay dawlada
ayaa ka masuula si deg deg ahna waanu u saxaynaa wixii khaldamay”?
Dawlada Rayale ee waddanka xukumaysay 8-da sannadood hadii aad
waydiisaan inay wali khalad samaysay; waxay idin sheegaan inuu wali
soo socdo. Taasu waxay muujinaysaa ixtiraam-darada ay Madaxwayne
Rayale iyo UDUB u hayaan shicibka Somaliland; Marka dambe ee aad
maqasho Rayale, Wasiiradiisa, UDUB iyo taageerayaashooda; oo ku
doodaya dawladu wax eeda kuma laha inay doorasho waddanka ka
qabsoomi waydo. Waxad waydiisaa, haddii dawladu aanay eed ku lahayn
oo ka masuul ahayn ma dawlad kale ayaa jirta oo ay ku halaynayaan?
Shicibka Somaliland waxay kala dooranayaan dad masuula oo hadh iyo
habeen ka wer weraya sidii shicibka Somaliland noloshooda horumar
loo gaadhsiin lahaa, dad idiin shaqaynaya hadh iyo habeen, shicibka
iyo waddankana lexejoclo wayni ka hayso; iyo Rayale oo eed ka
cararaya maalin walba, waxa la yidhi “Nin eed ka cararaya reer ma
dejiyo”. Rayale waa kaa 8-deed sannadood ka dib shicibkiisii ku
yidhi “anigu doorashada raagtay eed kuma lihi isaga oo og in
shicibku isaga u doorteen inuu waddanka maamulo”. Shicibka
Somaliland waxay xaq u leeyihiin oo ay u haraadan yihiin inay helaan
dawlad runta u sheegta mar walba, marka ay wax khaldamaan iyo marka
ay wax hagaagaan labadaba, wax hel iyo wax waa labada, oo aan runta
kala bakhaylin.
Rashid Garuf
Virginia, USA
|