Deegaanka Berbera
iyo doorka dhaq-dhaqaaqyada Ganacsiga
Umadda u simantahay
Warbixintan oo kooban waxaan rabaa in aan wax yar ka
iftimiyo waxa uu yahay Deegaanku iyo doorka dhaq haqaaqa
Ganacsigu ku yeesho Bulshooyinka dhexdooda.
Dhaqanka Deegaanka:- " dadka ilaahay aduunyada ku uumay
waxay iskaga mid yihiin xaga dhaq anka oo ay cid kasta
leedahay meel loo yaqaan waxa uu RABIGEEN u dejiyey "shucuub
iyo qaba ail" xagiisana way u simanyihiin ciddii khayr
leh ee Aakhiro u shaqaystay uun baa xagiisa u dhow ,
kasaana ugu mudan,sidaasaana Eebbe ku cadeeyey
Quraankiisa Kariimka ah.
Hadaba waxaan u soo qaatay taas ciddii tidhaahda
dhulkaasu ama degaankaasu dadka dunida oo dhami way u
simanyihiin mana jirto,waayo cidda qaybisay waynu
garanaynaa waana ALLE,w aana waajib in aad sunaha nolosha
aqbashid hadii kale waxa aad hirdiyi-doontaa gidaar adag
oo aad ka soo go'do , mana jirto cid tirtiri-kartaa ama
ka dhameyn kartaa meel Alle ugu talo-gay u mmad dhan ,
isku-day kasta oo yimaada.
Waxaa dhacda in shaqsi sheegto deegan uu ka yimi asal
ahaan , waana wax laysku garto taas a yaana micneheedu
tahay in beelaha daga dalka ay kala leeyihiin deegaamo
ku magacaaban oo m acruuf ah, tusaale (waa Somalilander,waana reer Gabiley ama reer Berbera amase
Oodweyne) waqti badan kaa qaadan-mayso doon doonisna uma
baahna Adresskiisu.
Ganacsiga:- Waxaana aan ognahay in dunida oo dhan uu ka
jiro Doorka dhaqdhaqaaqa ganacsi gu oo loo
simanyahay.,isla-markaana waxa dhacda in shakhsi degaan
kale u dhashay Yimaado meel kale ama kelli ha ahaado ama
cidi ha la socotee kana yaglleelo degaankaa uu yimid
Ganacsi mugweyn leh oo mudo ka bacdi saameyn weyn ku
yeelan-kara goobtii uu ganacsiga ku unkay , waxaase is
weydiin leh waa intee in leeg xiligan iminka ee dunidu
marayso aqoon iyo garashoba oo aan ahayn cahdiyadii ama
xiliyadii jahliga ee madooba bulshaduna ayna garan jirin
waxa shar ci ahaan la kala leeyahay.Waxaase suurto,awda in awood laysku muquuniyo in muddo
ah, su'aas ha meesha ku jirtaana waa intee mudadu? , hadii
aan ka jawaabo e waa wax yar oo kooban.
BERBERA:- Hadii aan u soo laabto Magaalada Berbera waa
il aan ruuxna ka dahsoonayn,waxaas e GUULE dejiyey intaan
Berberaba loo bixin dad uu isagu u gartay in aga gaarkaas
iyo goobtaas ay ku noolaadan wax kasta ha ku qabeene , anigu iminka maa-gelin taariikho iyo sidii dhulkaasi
a haa cimilo ahaan iyo dhiba iyo waxaas-baa laga yidhi
toona waxaan-se soo gaadhay kuwii Ilaah ay baday mooye
kuwa kale marka ay soo dhex maraan way acuudu bileysan
jireen weedhahood ana waxaa ka mid ahaa "ALLA kuwan muxuu
ILAAHAY ciqaabay , cadaaba ma le waar bal eegay walaahi
waan ka naxay" iwm. Waxaan jecelahay in aad ogaatid in
Berbera ilaahay siiyey kuwii 17 awow iyo waxa ka badan
joogay hareeraheeda iyo gudaheedaba , kii ka awow , ka
awow 4 tii ca ruura ee uu u dhashaba 3 ama 2 abeeso ka
cuneysey kaas baa leh Berbera ciddna hor ,hareer iyo
dib- u debo-fadhiisan maayo kaas baa joogana joogina
doona,ilaa weligood.
Waxaan maqaalkan gaaban ku soo gabagabeynayaa Berberi
way u furan tahay cid kasta oo ima naysa reer Somaliland na
xuxquuq gaara bay ku leeyihiin waana caasimadoodii
ganacsiga, waxa anse ku adkaynayaa Berbera cid baa leh oo
ilaashanaysa ("Ilaahay ka sokow") ee waa in aad og
aataan
taas waana in aad maskaxda gelisaan maa aha
no-mansland..
Waxaa dhab ah in maamul kasta oo jiraa waqti leeyahay,
balse dalka iyo dadku ay yihiin kuwa ji ra oo marwalba u
baahan in loo Asteeyo nolol horumar iyo amni leh, mana
jirto cid si gaar ah ug u faaideysan-karta.
NB:- Iga raali noqda waxaa ila dheeraaday qoraalka oo
ah mid aan lagu soo koobi karin halkan w axaana ka
cudur-daaranayaa wixii khalad ah in aanay iga ahayn in
aan wax khaldo ee ay iiga dh acday hadii uu naxwaha wax
ku jirana ay jirtay diyaarintii dhambaalka oo degdeg
ahayd .
-Tawfiiq Alle-
Shucayb
Maxamed Gurux / UK
shucayb@live.co.uk |
|