Derajiyo Xil yaa Doorkan inaga Mudan? Bulshadana Daadahayn kara? (Qaybtii 1-aad)

 


Saddexdan nin, Derajiyo Xil yaa Doorkan inaga Mudan, Bulshadana Daadahayn kara?
 


Cadceed baa dul joogtoo, dhidid baa ka da’yoo, diif baa ku raagtoo, bulsho daashay weeyee.

******

Dareenkii wadanigiyo yaan ka dhiman damiirkoo, dhibaatadu damqaysaa?

******

Derajiyo xil yaa mudan, Bulsho daadahayn kara?
Waa dacar qabiilkuye, yaa diidey odhan kara?

******

Dadka yaa hor iman kara, hadal deeqa odhan kara?
Kasban kara rag iyo dumar oo xumo ka daahira?

******

La iskama durduriyee, dawladaha deriskiyo sumcad dunida yaa ku leh, ictiraaf iyo keeni kara aqoonsi dawladnimo?
 

Eng/Architect Hussein Adan Igeh ( Hussein Deyr)


Sannad wacan oo wanaagsan. Sannadka 2010-ka, Sannadkii guusha, horumarka iyo  ictira afkaba Somaliland u siday Rabbi (SWT) ha inooga dhigo (Aamiin).

Waxaan halkan ka salaamayaa dhammaanba umadda reer Somaliland, gudaha iyo  dibadda ba, ee jecel nabadda, horumarka, wanaaga iyo gooni isu taagga Somaliland.


Maqaalkan aan ugu magac daray: Derajiyo Xil yaa Doorkan inaga Mudan ? Bulshadana  Da adahayn kara?, waxaynu si kooban ugu falaqayn doonaa marxaladaha kala duwan ee ay dawladnimada Somaliland soo martay iyo weliba talada muwaadiniinta Somaliland la  gudbo on marka ay doorashada inagu soo fool leh dooranayaan hoggaamiyaha ay 5-ta sano ee soo socda talada dalka ku aamini lahaayeen .
Waa dib u milicsi awodda iyo kartida shacabka Somaliland, waayaha ay Shalay soo maree n, Halka ay Maanta taagan yihiin iyo Aaya ka talinta Berri oo gacantooda ku jirta.
 

Hordhac:


Magaca, sharafta iyo karaamada ummadi leedahay waxa markhaati cad iyo tilmaanba ka ahi waa halgankii, nafhuriddii iyo kifaaxii ay soo galeen iyo kolba siday uga gil-gisheen  isk agana dulqaadeen dulmigii iyo cadaadiskii lagu hayey. Halgankaa iyo nafhuriddaa la soo  m aray waxa dabadeed lagu xardhaa diwaannada sooyaalka taariikheed ee ummaddaasi  lee dahay, kaasoo loo sii gudbiyo fac ka fac, isla markaana noqda bar wax laga soo dheegto iyo halbeegga xasuusta halgankii qadhaadhaa ee ummaddaasi soo martay kaasoo ay  xus kiisa, xurmadiisa iyo xaq-siintiisaba mariyaan si aanay xasuustooda uga libdhin.

Markase ummadi si dhib yar ku illawdo taariikhda halgankeeda, ay xasuusan waydo  waay ihii soo maray iyo qiimaha ay shalay ku kacday nabadda iyo xorriyadda ay maanta  hadhs anayaan, ay kala saari waydo nacabkeeda iyo nasteexeeda, ay ka faanto ama ka xishooto wixii ay shalay ku faani jirtay; waxa muuqata inaysan ummaddaasi waxba ku qaadan  dulm igii iyo xasuuqii shalay loo gaystay. La arkee, waana dhacdo suurto gal ah, in ummaddaa mar kale loo gaysto mid la mid ah dulmigii iyo cadaadiskii soo maray ee ay badhkood ka soo badbaadeen, maadaama aysan waayihii iyo dhibtii soo martay ka korodhsan duruus iyo  w aayo aragnimo ay wax ku qaadato.


Haddaba, marka aynu eegno Somaliland, ma aha dhacdo si dhibyar lagu illoobi karo laguna dafiri karo halganka dheer ee loo soo maray dib u xoraynta dalka hooyo taasoo  guushee dii, gobannimadeedii iyo dawladnimodeediiba maanta la wada hadhsanayo. Qiyaas ma leh inta geesi naftiisa u huray, inta hooyo u goblanatay, inta carruur u agoonowday, inta oori weyday saygeedii.

Waynu wada ogsoonahay waxa dhib, dhac iyo dhagar qorshaysanba loo gaystay shicib  w eynaha karaamada leh ee Somaliland, waynu wada ognahay xasuuqa, isir-tirtirka iyo  gum aadka aan xadka lahayn ee lagula kacay shicibka Somaliland, weynu ka wada  dharagsana hay, yar iyo weynba, dibin-daabyada, dacatiga iyo cidhib-tirka naf, maal iyo moodba lahaa ee umaaddeena uu u geysatay Taliskii Kelidihii Taliyihii Arxanka Darnaa, ee Afweyna iyo  xu lufadiisii sanadihii 1981 illaa bilowgii 1991.


Waxaa oo dhan iyo wax ka sii daranba, way u dhabar adaygeen ummaddan karaamada iyo haybaddaba leh ee reer Somaliland illaa iyo guushii Eebbe (SWT) timid oo ay  gobanimado odii luntay geesiyadii SNM dib gacanta ugu dhigeen. Halgankii iyo kifaaxii ummaddani u soo martay hanashada dalka hooyo ma aha mid si dhib yar loo hilmaami karo; hagarna daaba hadalkeeda.

Shicibka karaamada iyo kartidaba leh ee Somaliland waxay naf, maal iyo muruqba u hureen sidii nabad gelyada, xasiloonida iyo dib u dhiska dalkooda hooyo ay uga wada shaqayn  lah aayeen. Waxay si shuruud la’aan ah ugu hoggaansameen dhawridda iyo ka dambaynta  ax diga qaranka iyo distoorka dalka u yaalla. Waxay si hagar la’aan ah hiil iyo hooba ula  ga rab istaageen hoggaamiyeyaashii ummaddan Somaliland soo maray (C/raxmaan Tuur, Cig aal iyo Riyaale) sidii ay uga midho dhalin lahaayeen himilada iyo hiigsashada ummadda  So maliland oo ah in la helo qaran madax-bannaan oo ka mid ah bulshada caalamka.

Shicibka karaamada leh ee Somaliland waxay sameeyeen dadaal, dulqaad iyo dal-jacayl  x ad-dhaaf ah waxayna la yimaadeen himiladii, sifihii, kartidii, horumarkii iyo wax kasta oo  u mmad in la aqoonsado rabta lagu aqoonsan lahaaba. Waa iyaga kuwa mar walba dalka ka badbaadiya dibin-daabyada, dabinnada iyo colaadaha cadawgu soo maleego si aanu  marn aba himilada iyo rabitaanka shicibka Somaliland u rumoobin. Waa iyaga kuwa isdaba taaga ee aamina hoggaamiyahooda, illaa iyo inta uu isagu caddaynayo in aan la aamini karin!

Sida aynu la wada soconno, Somaliland waxay muddo badan raadco dheer ugu jirtay sidii ay bulsho weynta dunida uga mid noqon lahayd ugana heli lahayd ictiraaf iyo aqoonsi  caa lami ah. Dawladnimada iyo madaxbannaanida Somaliland waxay taam iyo mid dhamaystiran noqon kartaa oo keliya markay beesha caalamka ka hesho aqoonsi buuxa. Haddaba, ictira afka iyo aqoonsiga Somaliland waxa uu ku xidhan yahay shuruudda ah isbedel-siyaasadee d oo si nabadgelyo ah ku yimaadda, iyo doorashooyin si dimuqraadiyad ah oo xalaal ah uga dhaca dalka Somaliland. Doorashooyinkaa oo dunida aynu aqoonsiga ka rabnaa ay in  bad an qabsoomiddeeda inaga sugayeen welina ay aad u danaynayaan, nasiib darrose marar badan dib loogu riixay sifo aan waafaqsanayn sharciga iyo distoorka dalka u yaalla.

Haddaba marka ay Somaliland dawlad ahaan, dhaqaale ahaan, siyaasad ahaan iyo sumcad ahaanba taagantahay halka ay maanta marayso, aynu la wada soconno khataraha, carq aladaha iyo hagardaamooyinka ku gedaaman Somaliland (gudaha iyo dibeddaba), muwaa diniinta Somaliland-na ay 7 sano kaddib mar kale fursad u heli doonaan inay soo doortaan madaxweyne, Su’aalaha muhiimka ah ee shacab weynaha Somaliland horyaalla, loona baahan yahay in ay muwaadiniinta Somaliland si weyn uga fikiraan waxa weeye:

1. Waa maxay khibradaha iyo waayo aragnimada inooga korodhay hannaanka  dimuqraadi yadda ee dalka ka hanaqaaday iyo doorashayooyinkii hore inoo soo maray?

2. Waa maxay khataraha dalka iyo dadkaba uga iman karaa:
o Haddii ay doorashadu mar kale dib u dhacdo?
o Haddii ay doorashadu u dhici weydo si xor iyo xalaal ah ook shubasho ama wax is-dabam arini ay timaaddo?
o Haddii guud ahaanba doorashadu dhici weydo oo laga maarmo?


3. Madaxweynihii ugu horreeyey ee ay ummaddu sida tooska ah u soo doorteen ma  hirge liyey himilooyinkii umadda iyo ballamihii uu qaaday markii xilka loo igmaday uu la  wareega y? Ma ku dhaqmay xeerarka iyo dastuurka dalka u dhigan? Ma ku dhaqmay tiirarka  dimuqr aadiyadda saldhigga u ah? Ma tixgeliyey xuquuqda aasaasiga ah ee uu leeyahay  muwaad inkii isaga soo doortay ee codkiisa siiyey?

4. Derajiyo Xil yaa Doorkan inaga Mudan, Bulshadeenana Daadahayn kara?

5. Hooggaamiyehee iyo Xisbigee ugu habboon oo doorkan talada iyo ayaaha dalkaba  muw aadiniinta Somaliland ay ku hallayn karaan?

6. Maxaynu ku kala dooranaynaa saddexdan Musharrax? Waa maxay tilmaamaha ama  ast aamaha muhiimka ah ee hoggaamiye lagu doortaa? Taariikhdiisa? Wax qabadkiisa? Aqoon tiisa? Qawlkiisa? Daacadnimadiisa? Naf hurristiisa? Hantidiisa? Qabiilkiisa?

7. Maxaa la gudboon muwaadiniinta Somaliland oo la inooga baahanyahay ee ay dunidu inaga filaysaa si aynu u helno aqoonsi caalamiya?

Haddaba si aynu su’aalahan kor ku qoran ugu helno jawaabo buuxa, isla markaana aynu iskula meel dhigno musharraxa derajiyo xil doorkan inaga mudan ee aynu ku aamini karno talada iyo hoggaanka dalka hooyo, waxaa habboon inaynu dib u milicsano:


Taariikhda iyo waayaha Shalay dalkeennu soo maray iyo marxaladaha laga soo gudbay.
7 sano ka dib hanaqaadkii hannaanka dimuqraadiyadda ee dalku u gudbay, duruufaha laga dhaxlay iyo heerka uu dalku Maanta marayo siyaasad ahaan, dhaqaale ahaan iyo sumcad ahaanba. Mustaqbalka iyo aayo ka talinta dalka ee Berri iyo kaalinta kaga aaddan  muwaa diniinta Somaliland si loo helo isbeddel siyaasadeed oo dalka ka dhaca kaasoo horseed ka noqon doona hirgelinta himilada iyo rabitaanka shacabka ee hakadka galay.

1.0 Shalay

1.1 (1991-2002): Marxaladdii Axdi-Qarameedka:

Kaddib markii halyeyadii SNM ee uu hoggaaminayey guddoomiyaha xisbiga mucaarida ah Kulmiye ahna musharaxa madaxweynaha mujaahid Axmed M.Maxamud “Silaanyo”, ee soo hooyey guusha iyo dawladnimada maanta la wada hadhsanayo ay si buuxda ugu  guulayst een dib u xoraynta dalka, beelaha Somaliland waxay samaysteen qaab iyo hannaan is  ma amul, si naba-gelyada iyo kala dambayntu ay u soo noqoto. Marxaladdan oo ahayd mid leh duruufeheeda gaarka ah, waxay beelaha Somaliland u arkeen inay lagama maarmaan  tah ay in la helo dhisitaanka maamul loo dhan yahay. Marxalladan oo ahayd waqtigii ay  dawla dnimada Somaliland ku salaysnayd wax qaybsigii hab-beeleedka, waxaa saldhig u ahaa Axdi-Qarameedka ay dhigteen beelaha Somaliland ku wada nool.


Isa saamaxaad guud, wixii tagay ka samirkii, maaraynta waxa taagan iyo ka saadaalin  mu staqbal dambe aayihii, ayey ummadda Somaliland mar kale fursad iyo nasiib u heleen in ay dib u dhistaan qarankii ka gaagaxay. Wax la kufo oo hadana la kacaba, wada tashi, isku tashi, isu tanaasul, danta guud koow iyo yaan dib loo noqon ayaa saldhig u ahaa  hannaan ka ay ku sifoobeen dadweynaha Somaliland. Taasina waxay u horseeday, nabad waarta, dib u dhiska dalkii burburay iyo hannaanka dawladnimo ee maanta la wada hoos  hadhsan ayo.


Mahadi Eebbe ayey u sugnaataye, kartida iyo dulqaadka shicib weynaha Somaliland waa deeqaha iyo darajooyinka Rabbi bixiyo ee uu ummadan ku galladay,taasi oo ay kaga  duwa nyihiin inta hayb Soomaalinimo iyaga la wadaagta.

Marxaladdii ay Somaliland dawladnimadeedu ku salaysnayd Axdi-Qarameedka, hadal  hayn ta iyo danta ay beesha caalamku ka leedahay Somaliland aad buu u koobnaa ka hor  intaa nu Somaliland ka hirgelin nidaamka Xisbiyada badan. In kasta oo ay xilligaaba jireen codad iyo waddamo badan oo beesha caalamka ka mid ah oo Somaliland mar walba ku ammaani jiray xallinta khilaafkeeda iyo nabad-gelyo ku wada noolaanshaha beelaha Somaliland  wa da deggeni ay samaysteen. Somaliland waxa loo arkayey dal aan dunida ka haysan  aqoon si balse ku guulaystay inuu ka soo kabto bur-burkii dagaalladii sokeeye, dadkiisana u  hors eeday inaay nabad iyo hannaan dawladnimo ku wada noolaadaan.

Hanaqaadkii Jamhuuriyadda Somaliland waxaa horseed ka ahaa dadweynaha reer  Somalil and, oo ay hoggaaminayeen labadii madaxweyna ee ugu horreeyey kadib markii ay  Somali land la soo noqotay qaranimadeedii. Eebe labadoodaba raalli ha ka noqdo, naxariistiisa  jan nadana ha ka waraabiyee Madaxweyne Cabdiraxmaan Axmed Cali iyo Madaxweyne  Maxa med X. Ibrahim Cigaal waxay asaaska u dhigeen dhismaha qaab dawladnimo oo uu  leeyah ay qaranka Somaliland. Inkasta oo waqtiga iyo xaaladda ay xilka madaxweynenimo ku  hay een uu aad uga duwanaa ka hadda jira, oo ay dhib iyo mashaakil badanba u soo dhabar adeygeen, haddana waxay ku guulaysteen in himilada umadda Somaliland ay hirgasho oo ay dal iyo dawlad u gaar ah umaddu hesho.

Taladii, tacabkii iyo tiirarkii adkaa ee ay labadaa madaxweyne laga dhaxlay, ayaa qaranka iyo ummadda Somaliland ka badbaadiyey masiibooyinka iyo halaagga aan loo kala hadhin ee ku habsaday dalkii iyo dadkii Somaliya la isku odhan jiray (Rabbi iyagana ha ka saaro).
Haddii aan hagar laga gelin iyo taariikhdooda oo daah la saaro, dhaxal aayatiin leh oo lagu faano ayey labadaa halyey ummadda Somaliland uga tageen. Rabbi(SWT) naxariistiisa jannada ha idiinku deeqo(Aamiin).

1.2 Ka tanaasulkii hanka iyo damaca siyaasadeed:

In la helo xal waara iyo nabad-gelyo ay beelaha Somaliland ku wada noolaadaan waxa ugu weyn ee suurto geliyey waxa weeye: kaddib markii hoggaamiyeyaashii jabhaddii wadaniga ahayd ee SNM iyo siyaasiyiintii reer Somaliland ee waqtigii Axdi-Qarameedka talada dalka hayey ay ka tanaasuleen damacoodii iyo hankoodii siyaasadeed, isla markaana ay si toos ah taladii dalka ugu wareejiyeen hoggaamiye dhaqameedyadii iyo odayaashii Somaliland.
Arrintan iyada ahi waa waxa keliya ee hoggaamiyeyaasha ciidanka iyo siyaasiyiinta u  dh ashay Somaliland ay kaga duwan yihiin siyaasiyiinta u dhashay dalkii la isku odhan jiray  So maliya, kuwaasi oo illaa waqtigan xaadirka ah aan haba yaraatee wax tanaasulaad ah ka samayn damacoodii siyaasadood, dadka iyo dalka ay masuulka ka yihiina aan haba  yaraat ee wax axsaan ah ama u tudhis ah u samayn. Taasina waxay keentay kala qaybsanaan iyo bur-bur bulsho oo ku habsaday dalka iyo dadka aynu walaalaha nahay (Rabbi iyagana ha ka saaro dhibta, tawfiiqda iyo taladana ha waafajiyo -Aamiin).

1.3 Marxaladdii xisbiyada badan

Marxaladdii Axdi-Qarameedka oo ahayd waqtigii ay dawladnimada Somaliland ku  salaysn ayd wax qaybsigii hab-beeleedka, waxa lagu soo gaadhay in la sameeyo dastuur qaran oo lagu ansixiyey afti dadweyne (97%), looguna gudbay marxaladdii labaad ee ay Somaliland soo martay taasoo ahayd Habka xisbiyada badan.

Dastuurka qaran ee la qaatay waxa uu daahfuray in loo gudbo marxalladii labaad oo  ahay d hirgelinta iyo ku dhaqanka nidaamka axsaabta siyaasiga ee badan iyo hannaanka  dimuq raadiyadda oo loo tartamayo hoggaanka iyo talada dalka.

Hana-qaadka iyo hirgelinta habka Xisbiyada badan ee Siyaasiga ah iyo hannaanka  dimuqr aadiyadda ee ay Somaliland ku tallaabsatay waxa uu si rasmi ah u soo jiiteen indhaha iyo dhegaha beesha caalamka. Waxana durbadiiba badatay hadal haynta iyo hanka ay  bulsh ada caalamku ay Somaliland u qabto, kuwaasoo ku baaqayey in Somaliland wax lala qabto lagana taageero geeddi socodka dimuqraadiyadda iyo dhinacyada mashaariicda  horuma rinta bulshada.

Quwadaha waaweyn ee dunida, gaar ahaan dalalka horseedka ka ah u ololeynta fidinta  b arnaamijka dimuqraadiyadda waxay u arkayeen in Somaliland qaadday tallaabo wacan oo wax ku ool ah tusaalena u noqon karta dalalka qaaradda Afrika intooda badan.
Quwadaha u ololeeya hannaanka dimuqraadiyaddu waxay aaminsan yihiin in  dimuqraadiy adda oo Afrika ku faaftaa ay tahay daawada keliya ee lagaga hortegi karo dagaallada, co llaadaha, musuqmaasuqa iyo keli-talisnimada Afrikaanka daashatay. Isla markaana ay  bul sho weynta iyo dalalka Afrika dimuqraadiyaddu u horseedi karto horumar lagu  tallaabsa do, maamul wanaag iyo xukuumad tayo leh oo shicibku la xisaabtamo.

1.4 Madaxweynihii ugu horreeyey ee doorasho ku yimid:

Madaxweyne Daahir Riyaale Kaahin waxa uu nasiib u helay inuu noqdo madaxweynihii ugu horreeyey ee ay umadda reer Somaliland sida tooska ah codkooda ugu doortaan. Halkii labadii madaxweeyne ee isaga ka horreeyey uu xilkooda madaxweyne salka ku hayey  ax di-qarameedkii beelaha Somaliland. Mudane Riyaale waxaa xilkiisa madaxweyne saldhig u ahaa codka dadweynaha iyo dastuurka qoran ee qaranka Somaliland.

Waxa uu madaxweyne ka noqday dal iyo dad laga galay godobo iyo dambiyo taariikhi ah, dal iyo dad ka soo kabtay bur-bur iyo baro kac baaxad leh, dal aan haysan aqoonsi caalamiya, dal aan loo sheeganayn taageero dhaqaale kol ay tahay tu bini-aadannimona, dal iyo dad iyagu isku tashaday oo u baahan keliya hoggaamiye u horseeda halka ay danta ummaddu ku jirto. Itaal waa halkiisee, aanu isagu dalka iyo dadka toona hagar ka gelin.

Bishii May 2003-dii, waxa uu madaxweyne Daahir Riyaale Kaahin xilka madaxweynenimo qa btay waqti ay rajeda iyo yididiillada ummadda reer Somaliland marayeen heerkii ugu  sarr eeysey. Waxa uu horseed ka noqday ummad iyo qaran idil oo dhisan oo la yimid sifihii, kar tidii iyo wax kasta oo ummad in la aqoonsado rabta lagu aqoonsan lahaaba.

Waxa uu nasiib u helay inuu la kowsado dhacdo iyo mucjiso aan hore uga dhicin qaaradda Afrika. Waxa dalka ka hirgalay hannaanka dimuqraadiyada oo ku dhisan habka xisbiyada badan oo iyagu loollan u gala hoggaaminta dalka iyo dadkaba.

Waqtigaa rejada uu adduunku Somaliland ka qabay waxay ahayd mid aad u sarraysa.
Adduunku wuxuu arkayey in Somaliland ay ka jirto nabadgelyo iyo xasilooni si rasmi ah la iskugu hallayn karo, goleyaalshii sharci dejinta iyo garsoorkii, hay’adihii amniga qaranka, saxaafad madaxbannaan, dhawridda xuquuqda aadamaha iyo xoriyatul qawlka iyo xisbiyo siyaasi iyo dimuqraadiyaddii oo dhab ahaan dalka uga hirgalay. Waxaa waqtigaa muuqday ifafaale fiican oo ay Somaliland ku hiigsan karaysay aqoonsi caalami ah.




2. Maanta: (
2003-2009): 7 sano kaddib iyo halka xaalka Somaliland marayo!

2.1 Labada weji ee hoggaamiyaha ama siyaasiga:
Waa hoggaamiyaha ama siyaasiga ka reeba ee ka taga aragtida ama fikirka isaga u meelmara ee taariikhda u gala, sida: inuu yahay nin masuul ah oo qawlkiisa iyo ficilkiisaba lagu kalsoonaan karo, iyo inuu yahay nin beeniyey ballan qaadyadii uu sameeyey oo caddeeyey inuu yahay nin aan xilkas ahayn, aan lagu kalsoonaan karin, oo aanay ballani xidhin.

Xumo iyo samaan, Khayr iyo khasaare, Wax tar iyo wax yeello, Laga raysay ama loo darsay; hoggaamiye kastaba isaga ayaa ka taga raad raaca iyo sooyaalka taariikhdiisa ee dadkiisa iyo duniduba ku xasuusan doonaan.

Waxa jirta in hoggaamiye ama siyaasi kasta (siiba kuwa Afrika) oo tartan ugu jira in xil loo doorto (heerka uu doono ha ahaadee) uu badanaaba, mi-mid iyo dhif mooyaane, leeyahay laba muuqaal oo aad u kala duwan:

Marka uu codka kaa rabo si uu loollankaa ugu guulaysto, waxa uu muujiyaa muuqaalka ugu habboon ee dadka soo jiidan kara; erayo macaan, khudbado dadka qiiro geliya, ballan qaadyo badan, fir-fircooni iyo hawl karnimo dheeraad ah, dulqaad, deeqsinimo iyo nin dadka iyo dalkaba maanshayn doona., iwm.

Muuqaalka kale ee kaa ka soo horjeeda ee uu hogaamiyuhu ama siyaasigu leeyahayna  wa xa uu la soo baxaa marka uu xilka qabto ee uu kursiga madaxnimada ku fadhiisto.
Mid mid iyo dhif mooyaane, waxa uu la soo baxaa dar-dar cusub iyo amarro uu bixiyo si wixii uu isagu rabo loo fuliyo. Waxa uu ka fogaadaa bulshadii uu ninka wanaagsan iskaga dhigayey, koox yar oo ay isaga isku dan yihiin mooyaane. Waxa uu bilaabaa inuu askar iyo ilaalo badan isku wareejiyo. Waxa uu qoonsadaa ciddii waad qaldantahay ama wax baa qaldan tidhaa. Waxa uu bilaabaa xoolo urursi iyo hanta boob. Hogaamiyihii bulshada ninka wanaagsan iskaga dhigayey markii uu bulshada u baahnaa, waxa uu dabadeed qaadaa wadiiqadii ku ridaysey dariiqii weynaa ee keli-talisnimada iyo kursi jacaylka. Waxa kaliya ee uu ku dadaalaa wixii dantiisa gaarka ahi ku jirto, danta shacabkana dhegaha ayuu ka furaystaa!

Wax kasta oo uu kursiga iyo xukunkiisa ku difaacan karo wuu isku dayaa.
Waxa dabadeed halkaa ka bilaabma in hoggaamiyihii la doortay, kursigiisa awgii uu dalka iyo dadkaba geliyo qalalaase siyaasadeed iyo muran aan dhammaad lahayn kuwaasoo dalka u horseeda bur-bur bulsho oo aan laga soo kaban karin.

2.2 Sannadkii Muddo kordhinta, Muranka iyo Is-maandhaafka siyaasadeed.

Sannadkii dhamaaday ee 2009-ka waxay bulshda Somaliland ku xasuusan doonaan inuu  a haa sannadkii Muddo kordhinta, Muranka iyo Is-maandhaafka siyaasadeed. Waxa uu ahaa sannadkii ay dalka Somaliland soo mareen murannadii iyo carqaladihii siyaasadeed iyo  dis toori ee ugu adkaa taariikhda illaa iyo intii ay Somaliland la soo noqotay madaxbannaanidii ay 1960-kii lumisay. Is-maandhaafkan iyo murannada siyaasadeed ee 7-dii sano ee ugu  d ambeeyey soo noq-noqonayey, waxay hoos u dhigeen sumcaddii iyo magacii ay Somaliland dunida ku lahayd, cidina ugu deeqin ee iyadu kasbatay. Waxaa yaraaday oo hakad galay hankii iyo hadal-hayntii ay beesha caalamku Somaliland u qabtay. Waxay dunida iyo  dalal ka Somaliland taageeraaba ay aad uga cabsi qabeen in Somaliland noqoto qaran fashilmay oo xilkiisii gudan kari waayey.

Waxa abuurmay shaki iyo walaac ay qabaan dalalka Somaliland taageera una ololeeya  aq oonsigeeda, waxayna ka cabsi qabaan in Somaliland ay ka leexatay tubtii habboonayd ee ay 18-ka sano haysay, una leexatay hilin qaldan, taasoo dhaxalsiin karta in bulshada  caa lamku odhan karaan Somaliland weli uma bisla gooni isu taag ay Somaaliya ka go’do iyo  aq oonsi caalamiya toona.


La soco qaybta 2-aad ee Maqaalka:

Derajiyo Xil yaa Doorkan inaga Mudan ? Bulshadana Daadahayn kara?


Wa Billaahi Tawfiiq,

 

Guul , Ictiraaf iyo Aqoonsi Somaliland 2010 (Insha Allah)


 

 

 


By: Eng/Architect Hussein Adan Igeh (Hussein Deyr) (UK & Holland)