Xisbiga
KULMIYE oo soo bandhigay khasaaraha
dib lomaasiyadeed ee Somaliland ka
soo gaadhay go’aamada
Rayaale
War-saxaafadeed
Talaabooyinka uu Daahir Rayaale ka qaatay natiijadii
diinwaangalinta iyo eryiddii hay’adda Interpeace waxay
Somaliland u soo jiiday magac xuma iyo khasaare
siyaasadeed oo culus. Waxay arrintani keentay in
adduunku dib u eego fikraddii ay hore uga haysteen
Somaliland ee ahayd bulsho ku dhisan wadatashi iyo
xeerar, kana hortagta xaaladaha xumeeya nabad g
alyada. Dareenka bulshada caalamku maanta ka qaadatay
siyaasadda xu kun maroorsiga u eg ee Daahir
Rayaale waxay fogaysay rajadii aynu ka la hayn
inaynu iskaashi iyo xidhiidh la yeelano wadamada reer
galbeedka.
Matalan Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Ingiriiku waxay
todobaadkii ho re u sheegtay xisbiga KULMIYE inay
joojinayaan mucaawinada ay siiy aaan Somaliland
haddii dawladdu heshiis deg deg ah kale geli waydo
xisbiya mu caaradka ah arrimaha hortaagan in
doorasho xor ah oo xalaali ka dhacaa n dalka.
Dawladda Maraykankuna waxay nagu wargalisay in ay
hakina ya an taageerada ay u fidiyaan Somaliland
ilaa inta ay Daahir Rayaale dib ugu soo noqonayo
hanaankii wadajirka ahaa ee lagu heshiiyay in loo maro
doo rshooyinka Somaliland. Ergayga u qaabilsan arrimaha
Geeska Afrika daw ladda Sweden- oo hadda madax ka
ah ururka Midowga Yurub- Mawro Ma rika Vallen,
ayaa iyana todobaadkan caddaysay in wadamada Midowga
Yu rub ay aad ugu xun yihiin sida xukuumadda Somaliland
uga leexatay dariiqii doorshashada ee heshiiska lagu
wada ahaa, waxayna ku tilmaantay go’a anka Rayaale
mid aad looga xumaado, Somaliland aan dan u ahayn.
Dhinaca kale, talaabada uu qaatay Daahir Rayaale waxay
dhabar wareen ku noqotay badigoobkii ay Somaliland ugu
jirtay inay hesho aqoonsi siyaa sadeed.
Hawlagaladii ay wadeen qaar ka mid ah saaxiibada
Somaliland ay ku leedahay dibadda ee ku jahaysnaa
aqoonsiga way wada joogsadeen. Waxay dhamaantood
muujiyeen warwar ay ka qabaan xaaladda Somalil
and, iyo sida Daahir Rayaale kalidii u boobay aaya ka
talintii qaranka Wax ayna arrintani ku
kaliftay inay hakiyaan hawgaladii dhinacyada badnaa ee
ay ku taageeri jireen Somaliland.
Waxaan dhawaan kulamo aan la yeeshay qaar ka mid ah
madaxda Baarl amaanada Maraykanka iyo Ingiriiska
iyo masuuliyiin ka tirsan wasaarad daha arrimaha
dibadda ee labadan dawladood. Waxaa wadahadaladan ka soo
baxay in xidhiidhka xukuumadda Somaliland la leedahay
wadamadani uu hadda marayo meel aad u hoosaysa oo kuba
dhaw burbur. Xisbi ahaan waxaanu hadda ku dhex jirnaa
hawlgallo aanu ku hagaajinayno xidhiidh adan ay
xukuumaddu kharibtay, gaar ahaan kii ka dhaxayn jiray
Somaliland iyo Maraykanka.
Xidhiidh cusub oo ay xukuumaadu dhisto waxaa ugu
denbeeyay xidhiidhadii ay samaysay Wasiirkii hore ee
Arrimaha Dibadda, Marwo Edna Aadan. Xi dhiidhka
Somaliland iyo wadamada Yurub iyo Maraykanka waxaa
samaysay Edna Aadan. Xidhiidhka Itoobiya iyo Koonfirta
Afrika ay Somaliland la leeyi hiinna waxaa
dhidibada u taagay xukuumaddii Maxamed Ibraahim Cigaal.
Rayaale iyo Cabdillahi Ducaale umay samayn Somaliland
xidhiidh siyaasad eed oo dibadeed.
Waxaana hadda muuqata in xukuumaddu ku fashilantay
maamulidda xidhii dhadii hore u jiray, kuwa kaloo
sameeyaan iska daayoo.Wasiirka Arrimaha Dibadda ee
Somaliland xidhiidhka Maraykanka iyo Somaliland wuxuu
gaad hsiiyay dhaawac wayn, wadamada midawga Yurubna lama
xidhiidhaan Ca bdillahi Maxamed Ducaale, ee waxay
Hargeisa u soo diraan safiiradooda jo oga Nairobi
iyo Addis Abeba si ay u maamulaan xidhiidhkooda
Somaliland. Waxayna arrimahani markhaati u yihiin in
Somaliland hadda go’doon ku jir to, siyaasad
dibadeed oo u shaqaysaana aany jirin.
Xidhiidhada qudha ee Rayaale iyo Cabdillahi Ducaale ay
sameeyeen waa k uwa dhex maray iyaga iyo shirkado
ganacsi oo shisheeye ah oo ku saa bs an
iibgaynta khayraadka dalka iyagoon soo marin golayaasha
qaranka. Waxaanu caddaynaynaa in marka KULMIYE xukunka
ku guulaysto uu dham aan heshiisyada ganacsi ama
maalgalineed ee uu Daahir Rayaale sida shar ciga
baalmarsan ee qarsoodiga ah uu ula galay shirkadaha
shisheeye dib u eegi doono. Wargalin arrintan la
xidhiidhana waxaanu dhawaan u gudbinay qaar ka mid ah
shirkadaha uu Daahir Rayaale sida aan wafaqsanayn
shar ciga uu ula heshiiyay.
Aanagoo ka duulayo go’aanadii dhawaan ka soo baxay
Golaha Wakiilada S omaliland ee ku saabsanaa
talaabadii ay qaadeen Guddiga Doorashada So
maliland iyo Xukuumadda Daahir Rayaale, kana turjumayna
dareenka iyo xuquuqda shacabka Somaliland, wadahadallo
iyo la tashi balaadhanna la galay saaxiibada ay
Somaliland ku leedahay Bulshada caalamka, waxaanu ugu
baaqaynaa madaxwayne Daahir Rayaale inuu ka soo noqdo
go’aam adan uu kalida ku yahay oo u muuqda qaar jar iska
tuur ah, qaraanimada Somalilandna dhabarjab ku ah, lana
fadhiisto labada xisbi qaran ee kale si loo galo
doorasho xor ah oo xalaal ah oo wakhtigeedii ku dhacda.
Xoghayaha Arrimaha Dibadda ee Xisbiga KULMIYE
Dr. Maxamed Cabdillaahi Cumar
|