WARAR GOOS GOOSA

C/Raxmaan Cirro Oo Sheegay In Mooshinkii Lagu Doonayay Aqoonsiga Somaliland Oo Gudoomiyihii Hore Ee Baarlamaanka Kenya Is-Hortaagay Uu Haysto Fursad Dib Loogu Dhaqaajiyo
Shirguddoonka Wakiilada Waxay Qalinka Ku Soo Duugeen Heshiis Aqal Cusub Loogu Dhisayo Baarlamanka Somaliland

Hargeysa, September 7, 2008 (Haatuf) – Guddoomiyaha golaha Wakiilada Somaliland Mudane C/raxmaan Maxamed C/laahi (Cirro), ayaa sheegay inuu weli nool yahay Mooshin hore mudanayaal ka tirsan Baarlamanka Kiiniya ku doonayeen in xukuumadda dalkaasi ku aqoonsato madaxbanaanida Somaliland, kaas oo uu sheegay in guddoomiyihii hore ee Kiiniya uu hore isu hor taagay,balse uu hadda haysto fursad cusub oo mooshinkaasi lagu hor geeyo Baarlamanka cusub ee Kiiniya oo hadda ay u badan yihiin xisbiga ODM ee uu hogaamiyo Ra’iisal wasaaraha dalka Kiiniya Raila Odinga, waxaanu Mudane Cirro sheegay in dhaqaajinta Mooshinkaasi uu u baahan yahay dhaq dhaqaaq badan oo ka yimaada dhinaca Somaliland.

Guddoomiye Cirro waxa uu sidaasi ku sheegay xog-waran uu shalay Haatuf ku siiyay qolka VIP-da ee Madaarka Hargeysa, xiligaas oo Mudane Cirro iyo ku xigeenkiisa 1-aad, Mudane C/casiis Samaale ay ka soo laabteen socdaal ay ku tageen dalka Kiiniya, halkaas oo ay kaga qayb galeen shirweyne ay Baarlamanada Afrika ku yeesheen bishan horaanteedii magaalada Nairobi, kaas oo markii ugu horaysay Baarlamanka Somaliland si rasmi ah loogu marti qaaday.

Guddoomiyuhu waxa kale oo uu sheegay inay qalinka ku soo duugeen heshiis dhex maray Golaha Wakiilada iyo hay’ada Awepa kaas oo ku saabsan guri cusub oo ay ku shiraan Baarlamanka Somaliland loo dhisayo, isla markaana uu ku bixi doono kharash gaadhaya 360,000 oo uu 10 % kharashkaas laga rabo inuu bixiyo Baarlamanka Somaliland.

Mudane C/raxmaan Cirro oo faah faahin ka bixinaya socdaalkoodii Kiiniya iyo waxyaabihii uga soo qabsoomay iyo ujeedada ay halkaasi u tageen yaa wuxuu yidhi “ safarkaas aanu tagnay wuxuu ahaa shir nalagu casuumay oo ay lahaayeen Baarlamaanada dalalka Afrika isla markaan ay ka soo qayb-galeen dalal kale, sida Yurub, Maraykanka iyo Eeshiyaba, waana markii ugu horaysay ee si rasmiya loogu marti qaado Baarlamaanka Somaliland shirar noocaas ah.shirkaasi wuxuu ku saabsanaa cimilada isbedelaysa, waxaana shirkaasi qaban qaabiyay afar qolo oo kala ah Baarlamanka dalka Kiiniya, Baarlamanka dalalka Bariga Afrika, ururka Baarlamanka Afrika (PAN Africa Parlimentarian), iyo hay’ada la yidhaahdo Awepa, anaga casuumadayada waxa si rasmi ah noogu soo diray hay’ada Awepa, waxa kale oo ka soo qayb galay shirkaas 25 dal oo Afrikaan ah iyo dalal kale oo ay ka mid ahaayeen Belgium, UK, Sweden, Germany, Estonia, Latvia, Lituania, Ruushka, Japan, Canada iyo Maraykanka, waxa kale oo ka soo qayb galay ururada ay Baarlamanadu leeyihiin ee Koonfurta iyo Galbeedka Afrika , waxa kale oo ka soo qayb galay Madaxweyne ku xigeenka Kiiniya, wasiirka arimaha dibada iyo guddoomiyaha baarlamanka Kiiniya, waxa kale oo ka soo qayb galay safiirada wadamada Afrika iyo Yurub u fadhiya Nairobi”.

Guddoomiyaha Baarlmanka, c/raxmaan Cirro waxa kale oo uu sheegay in intii uu shirku socday ay kulamo gaar gaar ah la yeesheen wufuudii ka socotay Sweden, Germany, Belgium, UK, South Afrika, Tanzania iyo wadamo kale, waxaanu sheegay inay ka qayb qaateen go’aanadii shirkaas lagu gaadhayay “intii shirkaasi socday waxa aanu ka qayb qaadanay go’aanadii shirka lagu gaadhayay, go,aanadaa oo saddex qaybood u qaybsanaa, xaalada cuntada ee Afrika ku sugan tahay,mucaawinadu raadka ay ku leedahay dalalka soo koraya, iyo isbedelka cimilada dalalka Afrika,” waxaana laga soo jeediyay talo bixino ayuu yidhi Guddoomiyuhu, isagoo intaas ku daray inay intii ay joogeen dalka Kiiniya ay u suurto gashay inay la kulmaan M/weyne ku xigeenka dalka Kiiniya, iyo safiirada wadamada Maraykanka, Ruushka, Finland, Sweden iyo ururka shaqaalaha Kiiniya ugu weyn oo ay ku jiraan ilaa 20 Miyan oo xubnood.

Mudane C/raxmaan waxa kale oo uu sheegay inay soo dhamaystireen wadahadaladii u socday Baarlamanka Somaliland iyo hay’ada Awepa ee la xidhiidhay hirgelinta dhismaha loo samaynayay golaha wakiilada Somaliland.

“ waxa kale oo noo suurto gashay intii aanu halkaas joognay inaanu la kulano oo aanu soo dhamaystirno wada hadal noo socday hay’ada Awepa kaasoo ahaa in loo dhiso guri cusub oo ay ku shiraan baarlmanka Somaliland, gurigaasna heshiiskiisii waanu soo saxeexnay waxaana ku baxay dhismahaa ilaa 360,000 oo 10% laga rabo inay Baarlamanka Somaliland bixiyaan, inta kalena ay bixiso hay’adaasi, iyadoo aanu filayno in heshiiskaasi bilaabmo October ”.ayuu yidhi Mudane Cirro.

Gudoomiyaha wakiilada oo ka jawaabayay su’aal laga weydiiyay wadahadalada ay masuuliyiinta kala duwan ee ay halkaasi kula kulmeen la yeesheen, waxyaabaha faa’iido u noqon kara ama la odhan karo waa talaabo ay hore ugu qaadeen dhinaca aqoonsi raadiska ay Somaliland dedaalka ugu jirto waxa uu yidhi,” talaabada guud ahaan reer Somaliland u suurto gashay waxa weeyaan markii ugu horaysay ee naloo ogolaado in shir aanu kala qayb galno dawladaha la aqoonsan yahay ee Afrika,taasina waa markii ugu horaysay ee ay inoo suurto gasho shir ay leeyihiin Afrika si rasmi ah laynoogu casuumay, ta labaad waxa noo suurto gashay Baarlamaanada dalalkaas aanu la kulanay oo mar walba laga sheegayay magaca Somaliland oo qaar badani aanay maqlinba, waxaana aanu isleenahay wax badan bay ka tari doontaa ictiraafka Somaliland amaba inay dalalkaasi ogaadaan inuu jiro dal la yidhaahdo Somaliland”.

Waxa kale oo Mudane Cirro la weydiiyay inay wax daba gal ah ku sameeyeen Mooshinkii la doonayay in Baarlamanka Kiiniya la soo hor dhigo ee ku saabsanaa aqoonsi ay Kiiniya siiso Somaliland, balse hakad galay,? Ayaa waxa uu Cirro ku jawaabay “ mooshinkaasi waxa joojiyay guddoomiyihii hore ee Baarlamanka Kiiniya, oo aan qadiyadeena aad u taageersanayn, baarlamanka arintaasi waanu ka hubinay, oo waxaanu hubinay in Ajandahaasi weli nool yahay,

laakiin wuxuu ku xidhan yahay dhaq dhaqaaq inaga xageena ka yimaada, Guddoomiyaha baarlamanka ee Kiiniya ee haddana waxaanu filaynaa inuu yahay Guddoomiye arrinkeena taageeri kara, waananu la kulanay, dadka reer Somaliland ee halkaasi ku nool waxa ka mid ah dadkii codka siinayay waxaanay noo sheegeen inuu ka duwan yahay Guddoomiyihii hore ee Baarlamanka, waxa kale oo aanu la kulanay Guddoomiyaha guddida shuruucda ee Baarlamanka Kiiniya, kaasoo noo xaqiijiyay inay mooshinkaasi kala hadleen Guddoomiyaha cusub, hadana ay filayaan uun dhaq dhaqaaq xageena ka yimaada oay badhi-taar badan inooga baahan yihiin sidii arrintaasi loo hor keeni lahaa Golaha, laakiin waxaanu hubinay in Mooshinkaasi nool yahay, ayuu muddane Cirro hadalkiisa ku soo xidhay.


--------------------------------------------------------------------------------

Faransiiska Oo Isu Diyaarinaya Weeraro Cirka Iyo Badda Oo Uu Ku Qaadayo Budhcad Badeeda Majeerteeniya

Waxaa La Ogaaday In Cabdilaahi Yuusuf Iyo Madaxda Puntland Ay Taakuleeyaan Hawlgalada Afduubka Maraakiibta

Djibouti/Bosaso/Paris, September 7, 2008 (Haatuf/W. Wararka) - Qaybo ka mid ah ciidamada Faransiiska ee ku sugan dalka Djibouti ayaa heegan la galiyey todobaadkan ka dib markii ay budhcad badeeda Majeerteeniya (Puntland) ay Arbacaddii dhowayd badda gacanka cadmeed ku afduubtay markab yar oo ah nooca lagu darxiiso (Yacth) taas oo ay saarnaayeen lammaane faransiis ahi, waxaana la sheegay in ciidamada Faransiisku ay isku diyaarinayaan weeraro cirka iyo Badda ah oo ay ku qaadi doonaan budhcad baddeedka Majeerteeniya oo in ka badan Toban markab iyo dadkii saarnaa oo tiradooda lagu qiyaasay 140 qof ku haysta tuulada Eyl ee ku taal xeebaha Majeerteeniya.

Waxay ahayd shan bilood ka hor markii ciidamo Faransiis ah oo saarnaa dayuuradaha loo yaqaano Helicopter-ka ay weerar gaadmo ah ku qaadeen koox budhcad badeed ah oo qafaalatay markab (Yacth) ah oo ay saarnaayeen dal xiisayaal Faransiis ah, kuwaas oo lagu siidaayey lacag madax furasho ah.

Haseyeeshee qaarka mid ah budhcad badeedkaas ayaa markay soo gaadheen barriga waxaaka daba yimid ciidamo Faransiis ah oo cirka kaga soo duulay, waxaan ciidamadaasi gacanta ku dhigeen lix ka mid ah kooxdii badhcada badeedka ahayd ee markabka afduubtay kuwaas oo loo qaaday dalka Faransiiska isla markaana halkaas maxkamad lagu soo taagay.

Maraakiibta ay budhcad badeedku ku haystaan xeebta Puntland waxaa ka mid ah laba Tanker oo kuwa saliida qaada ah oo laga leeyahay dalka maleesiya, hal markab oo laga leeyahay dalka Masar, markab weyn oo laga leeyahay dalka Japan iyo Taag (Tug) oo laga leeyahay dalka Nageria.

Xogo ilaa hadda laga hayo budhcad badeedka Puntland ayaa waxay tilmaamayaan In ay ka jiraan ugu yaraan shan kooxood oo mid waliba adeegsato toban Doonyood oo nooca dheereeya ah iy laba boqol oo nin oo hubaysan, waxayna maraakiibta u afduubaan lacag madaxfurasho ah halka budhcad badeeda dunida kale ay iyagu daneeyaan badeecadaha ay maraakiibtu sido kuwaas oo ay dhacaan.

Budhcad badeednimada ayaa waxay noqotay isha ugu weyn ee dhaqaaluhu ka soo galo gobolka Puntland tusaal ahaan labada tanager iyo markabkaa laga leeyahay Japan waxay budhcad badeeduk u xidhay sii dayntooda lacag madax furasho ah oo marka laysku geeyo noqonaysa sideed milyan oo dollar iyadoo mar mar iyo dhif mooyaane inta badan la bixiyo lacagta madaxfurashada ah ee ay dal badaan budhcadbadeedka Majeerteeniya waxaana la sheegay in kooxahaas budhcad badeedka ahi ay wakiilo ku leeyihiin dalalka Kenya, Canada, UK iyo Dubia kuwaas oo marka markab la afduubo soo ogaada cidda weelka leh iyo badeecada saran taas oo ay ku sicir gooyaan inta ay noqonaysa lacagta madaxfurashada ah ee ay dalbanayaan.

Dhinaca kale waxa soo shaacbaxaya xogo tilmaamaya in madaxweynaha xukuumada Imbagathi Cabdilaahi Yuusuf iyo xaakimka Puntland Cadde Muuse ay xidhiidh la leeyihiin kooxaha budhcad badeeda Puntland, iyadoo la sheegay in labada nin ba ay qayb ka qaataan lacagta maraakiibta la afduubay lagu furto.

Waxaa kale oo la sheegay in Cabdilaahi Yuusuf uu muddooyinkan dambe ku dhiirigelinayey budhcad badeedka gobolkiisa Puntland ka dilaacday inay hawlgaladooda xoog u kordhiyaan taas oo ay ujeedada uu ka lahaa ahayd inuu abuuro xaalad nabadgalyo darro oo khatar galisa nabadgelyada kumanaanka markab ee bil walba isticmaala gacanka Cadan iyo xeebaha Somalia ee badweynta India si Golaha Amaanka ee QM ugu qanco in ciiidamo nabad ilaalineed ay ugu diraan Somalia.

Hase yeeshee golaha ammaanka ayaa khamiistii dhowayd ku gacan saydhay codsigii ay xukuumada C/llaahi Yuusuf ku doonaysay in ciidamo nabad ilaalineed oo ka tirsan QM la keeno Somalia. Golaha ammaanka ayaa bishii June ee sanadkan isku raacay qaraar jidaynaya in xoog milatari waxa lagaga qabto budh-cad badeeda Somalia.

Waxaana la filayaa in Faransiiska iyo dawladaha reer galbeedku iyagoo tixraacaya qaraarkaasi ay weeraro ku soo qaadaan gobolka Puntland ee budhcad badeeda Somalia.

Hase yeeshee waxa soo kordhay warar sheegaya in dadkii saarnaa maraakiibtaa ay budhcad badeedu ku soo ururisay Eyl laga dejiyey dadkii saarnaa kuwaas oo la sheegay in loo qaaday dhinaca barriga ee gudaha Puntland, iyadoo ay budhacad badeedu ka cabsi qabto in weeraro ku soo maqan yihiin.

Dhinaca kale hawl-galadan badan ee ay budhcad badeeda Majeerteeniya todobaadadan u dambeeyay ay maraakiibta kaga soo afduubtay gacanka Cadmeed ayaa waxay saameeyeen maraakiibtii waaweynayd ee iman jirtay dekada Berbera ee dalka Somaliland.

Waxaana la sheegay in qaar ka mid ah maraakiibtaasi ay ka baydheen dekada Berbera iyaga oo ka cabsi qaba in budhcad badeeda Puntland qafaalato.


--------------------------------------------------------------------------------

Hargeysa: Gaadhi Mark II Ah Oo Xalay Daadku Qaaday

Taliyaha C.I.D Oo Ku Tilmaamay Darawalkii Waday Mid Biimo Ahaa Oo Naftiisa Haligayey

Hargeysa September 7, 2008 (Haatuf) – Baabuur tagsi ah oo noociisu yahay MarkII ayaa xalay dooxa hargeysa daad ka soo rogmday ku qaaday taas oo aanay jirin cid wax ku noqotay, darawalkii waday baabuurkaasi oo magaciisa la yidhaahdo Mustafe Maxamed Aw Cali uu ka badbaaday.

Taliyaha CID-da Axmed Aw Cali Shabeel oo isaga iyo koox ciidanka bilayska oo uu watay ay gurmad ugu jireen sidii ay gaadhigaasi uga soo saari lahaayeen daadka qaaday oo aanu kula kulanay goobtaasi ayaa Haatuf u sheegay in ninka baabuurkan watay uu naftiisa biimo geliyey isla markaana uu daadka soo socda is yidhi dhex mar sidaa darteedna daadku ku qaaday.

Taliyaha CID-da Mr Shabeel oo ka hadlaya arrintan waxa uu yidhi “ninka baabuurkan waday naftiisa ayuu biimo geliyey daaadka soo socda ayaanu is yidhi dhex mar waana nin naftiisa haligayey, waxaanay ahayd markuu arkay in daadku socdo inuu dib uga noqdo, arrinkana markii la ii soo sheegay waxaan ku dhaqaaqay inaan cagaf-cagaf dawlada hoose ka soo kexeeyo dirawalka wadayna aan ka soo toosiyo gurigiisa ilaa hadana badbaadintii baabuurka ayaanu ku jirnaa waxaanse wadayaasha gaadiidka iyo shacbiga ugu baaqayaain asanay naftooda iyo nafaha kale ee ay sidaan aanay biimo gelinin, darawalkii waday habeenkii dhawayd baabuurkii baska ah isagoo sida soddon qof oo rakaab ah ayuu ku soo qaaday daadka oo socda waana caqli xumo iyo jariimad in sedan loo dhaqmo”.

Dhinaca kale darawalka waday gaadhigan tagsiga ah ee daadku qaaday Mustafe Maxamed oo aanu goobtaa kula kulanay ayaa isaguna sheegay inuu markii hore soo maray daadka oo intan ka yar markii dambena uu is yidhi waad mari karaysaa sidaa darteedna daadku ku qaaday isagoo arrintaas ka hadlayana waxa uu yidhi “markii hore waxaan soo maray daadka oo intan ka yar markii labaad ee aan ka soo noqday xaga suuqa ayaan is idhi waad mari karaysaa intaa ka dibna daadkii baa na qaaaday anigii iyo gaadhigiiba Illaahay mahadii weeye haddii isagu naga badbaadiyey oo waxba ku noqon”.




--------------------------------------------------------------------------------

Wasiirka Maaliyadda Oo Amray Inaan Wax Qaad Ah Lagu Cashuurin Kastamka Bali-Gubadle Iyo Dadweynaha Degaankaas Oo Arrintan Ka Soo Horjeestay

Bali-gubadle, September 7, 2008 (Haatuf) – Gaadhi Qaad ah kii ugu horeeyay oo ay leedahay shirkadda 571 ayaa maalintii shalay si lama filaan ah u soo galay Kastamka Bali-gubadle, kaas oo ka hor intii aan la cashuurin ay masuuliyiinta wasaaradda Maaliyaddu ay isku dayeen inaan kastamka degmadaas lagu cashuurin, taas oo ay si weyn uga horyimaadeen dadweynaha dadweynaha reer Bali-gubadle, kuwaas oo ku khasbay masuuliyiinta Kastamka Bali-gubadle inay cashuuraan qaadkaas.

Sida ay Haatuf u xaqiijiyeen dadka reer Bali-gubadle, waxay arrintani muran iyo xiisad ka dhex abuurtay Bileyska iyo dadweynaha degmadaas, kadib markii ay wasaaradda Maaliyaddu amar ku bixisay inaan halkaas lagu cashuurin qaadkaas, waxayna dadweynaha degaankaasi la yaabeen sababta ay wasaaradda Maaliyaddu u sharciyaysay in qaadka lagu cashuuro keliya degmada Kala-Baydh, isla markaana loogu diidayo kastamada gobolada kale inuu soo maro qaadku.

Wasiirka Maaliyadda Cawil Cali Ducaale, ayaa la sheegay inuu xalay Taliyaha Bileyska ee gobolka uu dhowaan Riyaale magacaabay ee Hawd, xaruntiisuna tahay Bali-gubadle ku amray in hadda wixii ka dambeeya ay xidhaan wixii qaad soo mara degaamadaas, balse arrintaas ayay wararku waxa ay sheegeen in Taliyaha Bileyska ee gobolka Hawd uu cudur-daar ka bixiyay inaanay Bileys ahaan iyagu awoodi karin inay is-hortaagaan cashuurta qaadka ee halkaas, sababo la xidhiidha culays kaga imanaya dadweynaha degaankaas. Waxaanu taliyaha Bileyska gobolkaasi sida ay tibaaxeen ilo xog-ogaal ahi, uu Wasiirka Maaliyadda u sheegay inuu ciidamo ilaaliya qaadkaas la keeno gobolka.

Arrinta keentay inuu qaadku ka leexdo kastamkii hore loogu cashuuri jiray isla markaana uu soo mari jiray ee Kala-baydh ayaa la sheegay inay ka dambayso kadib markii dhowaan ay wasaaradda Maaliyaddu kordhisay Miisaanka cashuurta qaadka, kaas oo intii ka dambaysay muddadaas ay bilaabeen Qaadlayaashu in ay halkay doonaan mariyaan qaadkooda, koontarabaan ahaanna ku soo gelaya magaalooyinka dalka, hase yeeshee qaadkan shalay magaalada Bali-gubadle soo maray ayaa ahaa mid isagu ogol in loo cashuuro, balse aan la garanayn sababta ay Wasaaradda Maaliyaddu u diidayso in lagu cashuuro qaadkaas kastamka wasaaraddu ku leedahay Bali-gudbadle.


--------------------------------------------------------------------------------

Dhinacyada Khilaafku U Dhexeeyo Ee KULMIYE Oo Ku Heshiiyey Inay Guddi Dhexdhexaadin Ahi Soo Kala Dhexgasho

Hargeysa, September 7, 2008 (Haatuf) – Wada-hadaladii u dhexeeyay dhinacayada khilaafku u dhexeeyo ee xisbiga KULMIYE, ayaa xalay yeeshay kulankoodii saddexaad, kaas oo la sheegay inay labada dhinac ku heshiiyeen inay wada-hadaladooda goob-joog ka noqdaan guddi dhexdhexaad ah oo ay labada dhinac isla garteen.

Kulankan ay xalay yeesheen dhinacyada KULMIYE ee khilaafku ka dhex oogan yahay oo ahaa mid albaabadu u xidhan yihiin kuna qabsoomay xarunta Akaadamiyadda Nabadda Somaliland ee Hargeysa, ayaanay labada dhinac midkoodna wax war ah ka soo saarin, hase yeeshee warar xog-ogaal ah oo ku dhawdhaw dhinacyada wada-hadalku u socdo ayaa tibaaxay inay labada dhinac isla garteen guddi ka kooban lix xubnood oo goob-joog ka noqda wada-hadaladooda oo ay u balameen dhinacyadani in ay isku soo horfadhiistaan habeenka Arbacadu soo gelayso.

Khilaafka u dhexeeya labada dhinac ee KULMIYE oo ka dhashay shirweynihii golaha dhexe ee xisbiga KULMIYE ay ku yeesheen dabayaaqadii bishii August ee in dhaaftay magaalada Burco, ayaan ilaa hadda wax xal ah loo helin, iyadoo uu khilaafkaasi ka dhashay qaabkii loo doortay musharaxa jagada Madaxweyne ku-xigeenka, waxaanay labadan dhinac tan iyo muddadaas ay yeesheen saddex kulan oo la doonayay in xal loogu helo khilaafkan cakiran.


--------------------------------------------------------------------------------

Guddoomiyaha Jaamacadda Hargeysa Oo Beeniyey In Ku-Xigeenkiisii Dalka Baxsaday

Hargeysa, September 07, 2008 (Haatuf) - Guddoomiyaha jaamacada Hargeysa Prof: Cabdi Haybe ayaa beeniyey warar sheegayey in guddomiye ku xigeenkiisii Maxamed Maxamuud Faarax (Madoobe) uu dalka ka baxsaday, taas oo uu ku tilmaamay war aan sal iyo raad toona lahayn.

War-saxaafadeed uu saaray Guddoomiyaha jaamacadu ayuu ku sheegay in warbaahinta qaarkood qoreen warar aan jirin oo xaqiiqda ka fog, isla markaana jaamacadu ka nadiif tahay musuq-maasuq jaamacaduna tahay muraayadii dalka.

War-saxaafadeedkan jaamacadu soo saartay waxaa kale oo lagu sheegay in jaamacada ay aqoonsan yihiin jaamacado ka jira dalal kale, isla markaana ay jaamacadan Hargeysa ay ku tallaabsatay horumar la taaban karo.

Warsaxaafadeedkaasi oo dhinacyo badan taabanaya waxay u qornayd sidatan :“Waxaan doonayaa in aan la hadlo cidda ka baxsan kooxda ama shakhsiga rabba wax bulshada Somaliland leedahay inay u burburiyaan ama sumcadeeda u baabi’iyaan dantooda gaar ka ah.

Waxaan la hadlayaa maanta cidda jecel jaamacada Hargeysa, cida ka faa’iidaysanaya, cidda ka faa’iidaysatay, cidda ka faa’idaysan doonta iyo waliba ciddii hore uga faa’iidaysatay jiritaanka Jaamacada Hargeysa iyo Qaranka ay u tahay muraayada.

Jamhuuriya waxay ka hadashay arrin laga soo gudbay 3 sanno ka hor, waxaa la yaableh muddadaas oo dhan waxay uga hadli waayeen arintan ay maanta soo qoreen ee ay uga aamusnaayeen muddadaas dheer ,hore ayaa loo yidhi Salaad walba waqtigeeda ayaa la tukadaa.

Waqtigan xaadirka ah cidda rabta una tafo xaydatay muraayada qaaliga ah ee magaalada Hargeysi haysato in ay ku jajabiso , waxaan idin xasuusinayaa inayna jirin jaamacada lamagac baxday University of Hargiesa ka hor February 2000.

Maanta waxaynu haysanaa jaamacad laga aqoonsan yahay jaamacadaha dalal badan oo shisheeye ah oo ardayda reer Somaliland ay transfer-kooda toos ugu qaataan horuna aanay u jirin xidhiidhkan oo kale, waxa ka mid ah:

University of Pretoria (South Africa), Kings College (London, UK), Peace University ( Costa Rica), Northern Mennonite University (USA), University of Perth (Australia), Kenyatta University (Nairobi, Kenya), University of fort (South Africa), Audio-Visual University (Nairobi, Kenya).

Waxaynu haysanaa Jaamacad ay maanta ka qalin jabiyeen ubad badan oo anfacay naftooda, waalidkood iyo dalkoodaba, waxaynu haysanaa Jaamacad in wax lagu daro mooyee in wax laga dhimo ayna haboonayn.

Waxaan ku wergelinayaa cid kasta oo ka naxaysa ama danaynaysa Jaamacadda inayna u arin in qof dantiisa gaarka h wato balse ay arkaan runta, runtaas oo ah waxa jaamacadda dhexdeeda yaala iyo waxa y soo saartay, Dufcaddii ugu dambeysay waxa ka baxay arday dhan 260 oo ka kala qalin jabiyey kuuliyadaha kala duwan ee Jaamacadda sida: Science-ka, Law-ga, Bussiness Administration, Education-ka iyo Islaamic Studies.

Waxay jaamacadu qabatay waa taas muuqata haddii aan la rabin in la arko mooyee.

Lacagta fee-ga ee jaamacada waxa bixiya waalidka ama ilmihiisa taas oo lagu bixiyo Dahabshiil waana xaq in uu ogaado waalidku waxay ku baxdo, jaamacada Hargeysa wax mashaariic ah oo ay u qorato UNDP ma jiraan, mashaariic ay Ha’addau siisaanaa ma jirto waxa ay hay’addu qabata waxaa weeye in ay ka bixiso fee arday awooddi waayey inay iska bixiyaan fee-ga intay doontaba tiradoodu ha noqotee, waxaa jira mashruuca Legal Clinic ka oo ka kaaba ardayda dhigata Faculty-ga dhinca practical-ka.

Jaamacada Hargeysa dad badan ayaa jecel kuna faraxsan, hadaba qoladayadan maamulka heysaa waxaanu ka mid nahay inta ku faraxsan jaamacada iyo ardayda dhigataba waxaanu u hurnay waqtigayagii iyo cilmigayagiiba, jaamacadu maaha meeshii ugu horeysay ee aanu maamul ka qabano Somaliland iyo Somaliyadii horeba waxaanu qabnaa in aanu u qabanay wax wacan hogaankana sidii la rabay aanu ugu haynay sababta tahay maalintii aanu jaamacada aanu qabanay tirada ardayda dhiganaysay waxay dhamayd 200 oo qof maantana tirada ardayda dhigata ay kor u dhaaftay 3000.

Jaamacada Hargeysa waxaa ka qalin jabiyey shan dufcadood, halkaas waxaa ka muuqata horumar aad u weyn in ay jaamacadu ku talaabsatay hawlo badan oo balaadhanina ay hadhsan yihiin.

Markaana aniga Cabdi Haybe ahaan iska hadlo dad badan ayaa I taqaan ardayda aan wax baray kuma koobna uun jaamacadan Hargeysa, ardayda aan wax soo baray aad ayey u badan yihiin Hargeysa in joogta oo wada rag waaweyn maanta, iyo in dalka dibediisa joogtaba, qiimayntaydana iyaga ayaan u daynayaa.

Hawsha loo igmaday waa in aanu ubadka wax barno, jaamacadana horumar gaadhsiino una samayno xidhiidh caalami ah oo ka sii badan intan aanu hadda la leenahay xidhiidhka, in aanu soo saarno arday tayo leh, iyo in aanu soo helno oo aanu shaqaalaysiino macalimiin tayo sare leh, in aanu ilaalino waqtiga ardayda, macalimiintana u helno waxbarasho gaar ah.

Waxaa nagu khasab ah in aanu difaac taa ku liddi ah u diyaar nahay, waxaan dhamaan dadweynaha iyo ciddi aaminsan inuu baxsaday guddoomiye ku xigeenkii jaamacada sid algu sheegay wargeyska Jamhuuriya in wax uu ka baxsadaa ama cid uu ka baxsadaa aanu jirin qof wal oo jaamacada ka tirsan ama arday ha ahaadee ama shaqaale ama maamulba ha ahaadee waxaa uu sannadkii ku leeyahay bil fasax ah, guddoomiye ku xigeenka jaamacaduna waxaa u baxay fasaxiisii sidii awalba caadada ahayd, cid uu iska qarinayaana may jirto oo sida lawada ogyahay waxaa uu si sharci ah uga duulay madaarka Hargeysa”.


--------------------------------------------------------------------------------

“Diiwaangelinta Codbixiyeyaashu Waxay Bilaamaysaa 14-Ka October” Guddoomiyaha Guddida Diiwaangelinta, Ismaaciil Muuse Nuur.

Hargeysa, September 07, 2008 (Haatuf) – Guddoomiyaha Guddida Diiwaangelinta Codbixiyeyaasha Somaliland Ismaaciil Muuse Nuur ayaa sheegay in hawsha Diiwaangelinta codbixiyeyaasha ay si toos ah uga bilaabi doonaan gobolka Saaxil 14 October, 2008, isla markaana ka dhigeen in gobolada Somaliland ay gobolba mar ka bilaabaan Diiwaangelinta isagoo intaas ku daray in muddada Diiwaangelintu ay socon doonto ay ku egtahay ilaa 22 January, 2009-ka.

Sidoo kale waxa uu Guddoomiyuhu sheegay inay qorteen shaqaale tiradoodu gaadhayso 360 qof oo ay ka qaateen Jaamacadaha Hargeysa, Burco, iyo Camuud, isagoo tilmaamayna inay u dhiman yihiin 350 qof oo shaqaale ah oo ay ka qaadan doonaan shacbiga Somaliland inkastoo guddoomiyaha guddida Diiwaangelintu sheegay in qalabkii hawshaasi lagu fulin lahaa uu badankiisu soo gaadhay, hadana ilaa waqtigan xaadirka ah Komishanka Doorashooyinku may samaynin wax wacyigelin ah oo ku saabsan hirgelinta Diiwaangelinta taas oo xeerka Diiwaangelinta Codbixiyeyaasha xeer Lr 37 -207 ee ay goleyaasha baarlamaanku ansixiyeen uu Komishanka Doorashooyinka waajib kaga dhigayo in Diiwaangelinta ka hor ay wacyigelin ka sameeyaan geeddi socodka Diiwaangelinta, maadaama oo ay qabyadaasi jirto oo aan wax wacyigelin ah laga siin dadweynaha Diiwaangelinta waqtiguna gabaabsi yahay waxaa adkaan doonta sida bulshada iyo nidaamkan ku cusub ay iskula jaanqaadi doonaan, iyagoo Doorashooyinka madaxtooyada qabsoomidoodana ay Komishanku u cayimeen 29 March, 2009-ka, iyadoo ay dhowaana dhalinyarada gobolka Saaxil oo ka cawday qaabka ay Komishanku u maamuleen xulashada shaqaalaha Diiwaangelinta ay sheegeen in ay qaadici doonaan Diiwaangelinta haddaan saamigooda gobol la siin, haseyeeshee arrimahan oo wax laga waydiiyey guddoomiyaha Diiwaangelinta oo shalay waraysi siiyey idaacada laanta afsoomaaliga ah ee BBC-da ayaa isagoo ugu horayn ka hadlaya halka ay u marayso diyaargarowgii hawsha Diiwaangelinta Codbixiyeyaashu waxa uu ku bilaabay hadalkiisa “ hawlahayagii meel wanaagsan ayey noo marayaan waqtigiina wuu soo dhowaaday qalabkana intiisa badnayd way noo timid, qalabka inta ka hadhsana waxay na soo gaadhaysaa 14 September, intaas ka dib tababaradii iyo hawshii ayaa la galayaa”

S: 14 October, 2008 ayaad u qoondayseen in hawsha Diiwaangelintu ka bilaabanto gobolada Somaliland muddo intee le’eg bay soconaysaa Diiwaagelintu ?

J: Waxay noo soconaysaa ilaa 22-ka bisha January 2009.

S: Ma isku wakhti kaliyaa ayey Diiwaangelintu ka bilaabmaysaa gobolada ?

J: Maya gobol kastaba hal mar ayaa laga bilaabayaa gobolka ugu horeeyaana Saaxil buu noqonayaa, sidaana waxaynu u yeelnay maadaama u nidaamkani inagu cusub yahay si aynu u kaantarooli karno haddii wax mushaakilo ahi inagu yimaado, iyadoo goob joog loo wada yahay Komishankii, xisbiyadii iyo Xukuumadii goobta lagu joojin karo wixi inaga horyimaada.

S: qalabka loo adeegsanaya Diiwaangelinta muxuu yahay ?

J: Waxaa la adeegsanayaa qalabka ka kooban Lap Top, printing, Digital Camera iyo aalada suulka qofka qaadaysa wayna isku wada samaysan yihiin, kooxkastana waxay ka kooban yihiin 8 qof waxaanay qaadanayaan qalabkaasi, kooxkastana waxa kale oo ay qaadanayaan baag ay ku jiraan Foom kii lagaga shaqaynayey goobkasta oo Diiwaangelineed.

S: Immisa goobood ayaa u qoondayseen Diiwaangelinta gobolada Somaliland ?

J: Waxaanu u qoondaynay goobkasta oo laga Codayn jiray, waxaynu lahaan jirnay 985 goobood oo ku kala yaalla gobolada dalka, intii uun baa haddana ah goobo Diiwaangelineed hadhowna marka ay Diiwaangelintu dhamaato waxay isku badelayaan goobo Doorasho.

S: Waxaad shaqaalaha ka qadateen Jaamacadaha Hargeysa, Burco, Camuud, habkeebaa u xulateen shaqaalahaasi ?

J:Hawshan Diiwaangelinta waxaa loo baahan yahay cid aqoon u leh Aqoonta Computer-ka ee IT-ka la yidhaahdo, farsamadana waxa laga heli karaa ardayda Jaamacadaha Hargeysa, Togdheer, Camuud sida gaarka ah uga dhigatay Culuumta Computer-ka , min 120 arday ayaanu ka qaadanay Jaamacad kasta, oo isku noqonaya 360 arday, horena waxaanu u qaadanay 45 nin oo tababareya kooxahaas dabeeto imika waxaa noo hadhay 350 aanu ugu talagalnay dadwaynaha si aanu fursad iyagana u siino cidii kale ee garanaysa cilmiga IT-ga si aanay Jaamacadaha oo kaliya ugu eekaan.

S: Cabasho badan ayaa ka soo yeedhaya gobolada oo ku saabsan qaabka shaqaalaha aad uga qorateen jaamacadaha eedayntaas sideed u aragtaa ?

J: Cabashooyinkaasi way nasoo gaadheen runtiina aad baanu uga fiirsanaynaa 350 baana wali noo hadhay tirada noo hadhsan ayaanu cabashooyinkaa jira wax kaga qaban doonaa oo aanu ugu tallogalnay gobolada dalka oo dhan.

S: Dadku sidiisaba waa reer guraa wakhtigaasi Diiwaangelintuna waxaa dhici karta inuu ku soo beegmo xilli jiilaal ama xagaaga siday u suurta gali kartaa in qofkastoo muwaadin ahi ba uu u helo kaadhka codbixinta ?

J: Horta Diiwaangelinta Komishanka Doorashooyinka may keenin waa xeer ka soo baxay baarlamaanka Somaliland oo ay anisixyeen Wakiiladu iyo Guurtudu, madaxweynuhuna saxeexay, markii Doorashooyinkeenii hore oo bilaa Diiwaangelin ahaa laynagu dhaliilay ayey khasab noqotay in dadka codka bixinaya la Diiwaangeliyo, nidaamkani maaha mid aynu maanta inagu bilownay caalamka kalaba wuu ka jiraa dalkastana wuu leeyahay bulsho reer guuraaya.

S: Maxaa lagu cadaynayaa qofka Somalilander ah iyadoo ay jiraan dad Somaliland u dhashay oo ku nool kililka Shanaad ee Itoobiya iyo gobolada Soomaaliyaba sidee ku sugaysaan ?

J: waxaa jira xeerka jinsiyada oo ay goleyaasha baarlamaanku ansixiyeen nuxurkiisuna odhanayo qofkii Somaliland deganaa 1960 kii isir ahaan u daganaa Somaliland ayaa reer Somaliland ah, wasaaradaha Arrimaha Gudaha ayaa doorweyn ka ciyaaraysa iyagaana bixinaya jinsiyada, anaguna ka dib ayaanu bixinaynaa kaadhka lagu codaynayo, Nidaamka la dajiyey oo lagu hubinayo ayaa jira dad la adeegsanayaana way jiraan Cuqaasha, laba xubnood oo wasaarada Daakhiliga ka socda, dalkeenuna way isyaqaanaan mana qabo in wax mushaakil ahi ka imanayo aqoonsiga Jinsiyada Muwaadinimo.

Arrinta Diiwaangelinta Codbixiyeyaasha ayaa ahayd arrinta ugu weyn ee la odhan karo waa arrimaha dib u dhigay muddadii Doorashooyinka golahayaasha Deegaanka iyo madaxtooyada ee dalka ka dhici lahaa horaantii 2008 ee aynu hadda ku jirno, ilaa waqtigan xaadirka ahna arrinka Diiwaangelintu waa qodobka ugu adag ee horyaala Guddida Doorashooyinka Qaranka taas oo ilaa waqtigan xaadirka ahna aan wax talaabo ah laga qaadin dhinaca wacyigelinta Diiwaangelinta waxaanay dad badani u arkaan waqtigan xaadirka ah marka la eego qabyada ka jirta hawlaha muhiimka u ahaa iyo muddada loo qabtay Doorashada madaxtooyada inaanay ku suurta gali karin iyadoo muddadii ay u cayimeen Komishanka Doorashooyinkuna inay ku qabsoonto Doorashada madaxtooyada ay ka hadhay muddo 6 bilood iyo badh ku siman.




--------------------------------------------------------------------------------

Kooxaha Maxkamadaha Oo Maamul Islaamiya Kaga Dhawaaqay Kismaayo Iyo Awooda Sii Kordhaysa Ee Ay Kooxahaasi Ku Yeelanayaan Koonfurta Somalia

Kooxaha islaamiyiinta ee qabsaday Kismaayo ayaa sheegay inay shareecadda islaamka ku dhaqayaan magaaladda Kismaayo oo ay dhawaan ka qabsadeen maleeshiyo beeleed uu hogaamiyo Bare Hiiraale.

Kooxdan islaamiyiinta ah ayaa shalay ku dhawaaqay dhismaha maamul ku dhisan shareecada islaamka inay ka sameeyeen magaalada Kismaayo, kaas oo ay sheegeen inuu ka kooban yahay xoogaga qabsaday magaaladda iyo dad ka tirsan deegaanka Kismaayo.

Maamulkan ay maxkamaduhu ka dhiseen Kismaayo ayaa waxa uu ka kooban yahay guddoomiye, ku xigeen iyo dhawr guddi oo kala ah guddida amaanka, dhaqaalaha, dacwada, warfaafinta iyo arrimaha bulshada.

Madaxa xafiiska warfaafinta ee maamulkan cusub ayaa warbaahinta u sheegay in uu maamulku noqon doono mid dadka si buuxda ugu dhaqa shareecadda Islaamka.

Qaab dhismeedka maamulkan Kismaayo loo dhisay ayaa ah sidan:-

Shiikh Abuukar Al-Zeylici, Guddoomiye

C/qani Maxamed Yuusuf, Guddoomiye ku xigeen

C/raxmaan Cali Axmed, Xafiiska Amniga

Maxamed Sahal Iidle, Ku xigeenka Xafiiska Amniga

C/weli Aadan Dheriyow, Xafiiska Maaliyadda

Ibraahim Axmed Cusmaan, Ku xigeenka Xafiiska Maaliyadda

Khaalid Maxamed Aadan, Xafiiska Dacwada

C/raxmaan Axmed Aadan, Ku xigeenka Xafiiska Dacwada

Shiikh Xasan Yacquub, Xafiiska Warfaafinta

C/fataax Ibraahim Cali, Ku xigeenka Xafiiska Warfaafinta

Shiikh Xasan Yacquub oo maamulka loo dhisay magaalada Kismaayo Afhayeen u ah ayaa waxa uu sheegay in maamulkani yahay mid dadka ku dhaqi doona Shareecada Islaamka, isagoo xusay in Shareecada Islaamka ay tahay waxa kaliya ee ay dadka Muslimiinta ah Cadaalad ku heli karaan.

Kooxaha islaamiyiinta ee ka dagaalama koonfurta somaliya ayaa baryahanba awoodoodu isa soo taraysay, kuwaas oo gobolada J/Hoose, J/Dhexe, Sh/Hose, Bay/ iyo Bakool intooda badani ay ku jiraan qacantooda, iyada oo dawlada Mbagathi ay ka soo laalaabatay goboladaasi.

Awooda kooxaha islaamiyiinta ah ayaa ku soo beegantay xilli ay jiraan wadahadalo u dhexeeya Dawlada Mbagathi iyo mucaaridkeeda, kuwaas oo dhawaan la sheegay inay heshiis wadda gaadheen hase yeeshee kooxaha islaamiyiinta ee ka dagaalama guddaha Somalia ayaan iyagu ogolayn haba yaraatee inay heshiis la galaan, isla markaana diidan hesheeska Xukuumadda iyo mucaaridka iyagoo sabab uga dhigay joogitaanka ciidamada Itoobiya ee Somalia.
-------------------------------------------------------------------------

Maraykanka Oo Ciidan Khaas Ah U Duraya Somaliya Si Looga Hortago Budhcad Baddeeda

East Afrika, September 7, 2008 (W. Wararka) Dowladda maraykanka ayaa shaaca ka qaaday in ay qaban qaabinayaan si dii ciidan badmaaxiin ah loogu diri lahaa xeebaha somaliya ee ay budhcad baddeedu faraha baas ku hayso.

Ciimadan ayaa ilaalin doona xeebaha Gacanka Cadmeed iyo Soomaaliya ee had iyo jeer ay ka dhacaan falalka Afuubka ah ee ay ku kacaan budhcad badeedu.

Mas’uul u hadlay dowladda Maraykanka ayaa sheegay in ciidamadani ay iskugu jiraan kuwo adeegsan doona maraakiibta dagaalka iyo diyaaradaha qumaatiga u kaca ee loo yaqaano helicopter oo dul haadi doona biyaha badda.

Maraykanka ayaa ciidamadaasi si gaar ah u tababaray 22-kii bishii August ee aynu soo dhaafnay.

Balse masuulkan u hadlay dawlada maraykanka ayaa waxa kale oo uu sheegay hawlgalkan ammaan sugida ee xeebaha gobolka ay ciidamada Maraykanku ka fulinayaan ay dhiirigelin doonto gaadiidka badda ee ganacsi.

Waxaa laga baahan yahay ayuu mas’uulkan yidhi “gaadiid badda ee ganacsiga in ay wixii farriimo ah si degdeg ah u soo wargeliyaan ciidamada Maraykanka”.

Falalka afduubyada ee ka dhaca xeebaha Soomaaliya iyo Gacanka Cadmeed waxay gaadheen heerkii ugu sarreeyay ee abid ay gaadhaan, iyadoo ciidamo ajnabi ahi ay ku sugan yihiin xeebahaasi.

By:Adam Ege

Xigasho:Haatuf News