WAR-SAXAAFADEED
Shirkii Golaha Wasiirada Jamhuuriyadda Somaliland ee todobaadlaha
ahaa oo uu gud oominayey ku simaha Madaxweynaha Somaliland, ahna
madaxweyne ku xigeenka So maliland, ayaa maanta ku qabsoomay hoolka
shirarka ee madaxtooyada.
Shirkan ajendayaashiisa waxa aad uga dhex muuqday labada qodob ee
ugu weyn ha dal haynta shacbiga Somaliland maalmahan oo kala ah
heshiiska dhex maray dawlad da isu-tagga imaaraadka carabta iyo
Jamhuuriyadda Somaliland, iyo sannad guurada 25aad ee la soo
noqoshada madax-banaanida Somaliland ee 18-May, iyadoo lagu soo
qaaday oo kale qodobo dhawra.
Dhinaca heshiiska labada dal dhex maray, waxa warbixin laga
dhegeystay xubin ka mid ahayd weftiga madaxweynaha ee heshiiska la
soo galay dawlada Imaaraadka oo ahaa wasiirka qorshaynta iyo
horumarinta Qaranka, Mudane, Cali Xuseen Ismaaciil (Cali Shoombe).
Wasiirku wuxuu sheegay in heshiiskani uu ka baaxad weyn yahay sida
la moodayo, k una koobnayn dekeda oo qudha, balse uu ka sal balaadhan
yahay.
Warbixintiisa wuxu ku bilaabay wasiirku in mashruucani uu u qaybsan
yahay saddex weji, kuna baxayso adduun dhan442 Milyanoo
doolarsaddexda wejiba, kuwaasoo kal a ah balaadhinta iyo dayactirka
dekeda Berbera, oo marka hore la xoojinayo awooda dekeda hadda jirta,
iyo laba weji oo kale oo lagu balaadhinayo, jiido cusubna loogu
dhisayo dekedda.
Waxa kale oo la tayeynayaa, horumarina lagu samaynayaa beeraha,
xoolaha iyo Kal uunka, iyadoo dhamaantoodba waxa ka soo baxana loo
diyaarinayo suuqyo lagu iibs ado oo gudaha iyo dibedaba ah.
Shaqaalayn looga furo Somaliland muwaadiniinteeda suuqyada dalka
Imaaraadka carabta, iyadoo dad badan oo reer Somaliland ahi ay u
shaqo tegidoonaan dalkaasi. Shaqaalaha Somaliland gudeheeda ka
shaqaynayana ay tababaro iyo xirfadohooda oo kor loo qaado ka
helidoonaan dalka isu-tagga Imaaraa dka Carabta.
Waxa kale oo ka mida qodobada lagu heshiiyey, dhinaca tamarta oo aad
looga kobcin doono Somaliland oo ay ka mid tahay korontada noocyada
kala duwam laga dhaliyo sida cadceeda iyo dabayshaya. Goobo kaydka
shidaalka ah oo ay ka faaiidaysan doo naan Somaliland iyo dalalka
bariga Afrika oo laga hergelinayo Somaliland, goobo gana csiga xorta
ah oo laga hirgelin dooono dekedda caalamiga ah ee berbera oo ay
istic maalidoonaan shirkado caalamiyi ah oo imika isticmaala dalka
imaaraadka carabta qa ar badan oo ka mid ahina imandoonaan soona
degidoonaan Somaliland.
Waxa kale oo ka mida in dekedo kale oo ku yaala Somaliland la dhiso
marka la hir geli yo dekedda Berbera dhismeheeda inta badan, iyagana
dekedda kale ee Somaliland wax laga qaban doono.
Waxa intaa dheer waddooyinka isku xidha Berbera iyo Tog-wajaale oo
horeba loo wa day loona yaqaano Berbera Corridor oo ay dhismeheeda ka
qaybgelayaan Imaaraad ka carabtu, iyo Hoteel balaadhan oo laga
hirgelindoono dalka.
Sidaa awgeed heshiiskaasi wuxuu noqonayaa heshiiskii ugu weynaa ee
Somaliland i yo Caalamku wada galaan ee ka hirgala Somaliland rubuc
qarnigii la soo noqoshada mdax-banaanida Somaliland, noqonna doonto
faaiidadiisu mid gaadha dalka iyo dadka Somaliland, iyo mandaqada oo
dhan.
Xubnaha golaha wasiiradu waxay bogaadiyeen heshiiska taariikhigaa ee
weftiga mad axweynuhu hogaaminayaa ay hirgeliyeen.
Dhanka kale, waxa goluhu ay aad u falanqeeyeen weyneynta dabaaldega
rubuc qarn iga 18 May ka soo wareegtay, waxana la isla gartay,
insidii madaxweynuhu soo jeedi yey, la muujiyo qiimaha ay leedahay
xuska May, bulshada caalamkana la tuso sida ay soo celinta
madax-banaanidu uga go’an tahay ummadda, wax kalena aanay u
hadhs anayn dadka reer Somaliland ictiraaf buuxa oo ay beesha
caalamka ka helaan mooy aane. Taasina la barbar wado xoojinta amniga,
oo sidii caadada u ahayd bulshada So maliland qof waliba halkiisa xil
isaga saaro sugida amniga.
Waxa kale oo la xusay kor u qaadida bilicda caasimada oo ay ka
qaybgelidoonaan sha cbiga caasimada ku nool iyo hay’adaha dawladu,
kuwaasoo magaalada u qaybsaday degmooyin ay kaga hawlgelayaan kor u
qaadida bilicda caasimada ka hor 18-May, iya goo ay hogaaminayaan
guddida kor u qaadida bilicda caasimaddu.
Ugu danbayntii madaxweyne ku xigeenku waxa uu amaan iyo bogaadin u
soo jeediy ey wasaaradda waxbarashada iyo ardayda dugsiyada gobolka
maroodi-jeex oo si da rdari ku jirto maalmahan danbe uga qaybgalay
qaadashada kaadhka Diiwaangelinta Codbixiyeyaasha, isagoo isla
markaana u soo jeediyey in shaqaalaha hay’adaha dawl aduna ee gobolka
maroodi-jeex ay qaataan kaadhka codbixinta
ALLA MAHAD LEH
C/Raxmaan Sh Cilmi Faahiye
Afhayeenka Madaxtooyada Somaliland
|