Shirkadda Telesom oo Jaamacadda Hargaysa U dhistay Dhisme Cusub oo
Qalabaysan kuuliyadda ICT-ga
Hargeysa (TNN)-Shirkadda Isgaadhsiinta casriga ee Telesom oo ah
shirkadda ugu weyn shirk addaha isgaadhsiinta dalka uguna horumarsan
tiknolajiyadda door weyna ka qaadata horuma rka dadka iyo dalka ayaa
maanta dhisme cusub u dhistay kuuliyadda Isgaadhsiinta
tiknoolajiyadda ICT ee Jaamacadda Hargaysa.
Xafladdii wareejinta oo lagu qabtay hoolka dhismahaas cusub waxaa ka
soo qayb-galay maam ulka shirkadda Telesom, xubno wasiiro ah sida
Wasiirkad Diinta iyo AwqaaftaiWasiirka dhaliny adda iyo Ciyaaraha,
Agaasimaha guud ee Tacliinta Sare, Wasiirka Waxbarashadda, Wasiirka
Boosha iyo Isgaadhsiinta, Wasiirka Ganacsiga, maamulka Jaamacadda
Hargaysa iyo Jaamacad da Camuud, iyo bahda warbaahinta dalka.
Ugu horayn waxaa xafladaasi ka hadlay Sh. Aadan Maxamud Xiiray (Adan
Siiro), sheekhu wax aa uu aad ugu nuuxnuuxsaday qiimaha ay
waxbarashaddu leedahay, gaar ahaana adeegsida culuunta
tiknoolajiyadd casrig ah. Sh. Adan Siiro waxaa uu hadalkiisa ku
bilaabay sidan, “Ugu horayn Ilaahaybaa mahad leh ina siiyey nabadaa
aynu maanta ku fadhino iyo quruxdaas. Wax aan aad iyo aad ugu
mahadnaqayaa bahda Telesom ee Sample-ka u ah shirkaddaha maanta ka
jira Somaliland. Telesom maanta waad ogtihiin amaano, karti, aqoon
iyo wax qabad baa lagu tuhmayaa. Waxaan leeyahay aad baad u
mahadsantihiin. Dadka waxaa ugu khayr badan buu rasuulku yidhi WSW,
‘ka wax anfaca’” sidaasi waxaa yidhi Sh. Aadan Siiro.
Sheekhu waxaa uu sidoo kale aad u sharaxay doorka iyo qiimaha ay
leedahay in la ilaaliyo aq oonta, waxaanu xusay in ay jaamacaduhu
dalka aad ugu soo badanayaa iyadoo uu ku taliyey in aad loo ilaalin
waxbarashadda tayadeeda iyo heerka loo eegi jiray ardayga jaamacadu
qaadayno. Waxanu tusaale u soo qaaday in maanta dalka Jabaanu aanu
lahayn wax khayraad dabiici ah ee maanta waxa ay dunida
dhaqaalaheeda ku hogaamiyaan yahay aqoonta. Aqoontun ay tahay
hantida kaliya ee ma guurtadda ah. Waxanu ku boorayey in wasaaradda
Waxbarashaduu ku dadaasho tayadda waxbarashadda dalka.
Waxaa isna madaxashii xafladda ka hadlay, Suldaan Maxamed Xasan
Ibrahim oo ah boodhka sare ee shirkadda Telesom waxaanu aad uga
hadlay doorka ay shirkadda Telesom kaga jiro horumarka dalka,
waxyaalhii ay shirkaddu qabtay lixdii bilood ee u danbeeyey. Haddala
suldaan Maxamed Xasan waxa uu yidhi, “Ilaahay subxaanahuu wa
tacaalaa ayaa mahad iska leh inagu kulmiyey goobtan aynu maanta
iskugu nimid ee ah furitaanka hall-kan jaamacadda Hargaysa aanu u
dhisnay.” Waxan kaloo u mahad celinayaa xubnaha wasiiradda ka soo
qayb-galay furitaanka xafladan wakhtigoodii qaaliga ahaa u soo huray
iyo masuuliyanta kale ee xukuumadda ka socota iyo professor-ka
jaamacadda madaxda ka ah ama wax ka dhiga iyo arday ka soo
qayb-gashay xafladan, waxa kale oo mahadnaqay bahda saxaafadda ee
sida xooga uga soo qayb-gashay xafladan.
Intaasi ka dib Suldaan Maxamed Xasan waxaa uu sharaxaad ka bixiyey
shirkadda Telesom iyo kaalinta ay kaga jirto bulshadda waxaanu yidhi,
“Telesom waa shirkadda ganacsi oo ay wadda leeyihiin dad reer
Somaliland ahi ama guddaha ha joogeen ama dibbadda ha joogeen. Waxa
laga yaabaa dadka halkan fadhiyaa inay qaar ka mid yihiin
share-holders-ka shirkadda ama dad wax ku leh. Shirkaddan dadka
share-ka ku leh ugu dhawaan waxay kor u dhaafayaan ilaa 1,500 oo qof,
waad qiyaasi kartaan shirkadd ay dadka intaas leegi wadda leeyihiin
oo guulaystay oo horumartay oo cagaheeda ku taagan waa wax Ilaahay
loogu mahadnaqo. Waana dhawris iyo badbaadin ay baadbaaday hanti
badan oo ummadda reer Somaliland ahi isku darsatay. Waxay Tusaale
markale ay u tahay in wax isku darsigu yahay shay horumar lagu
gaadhi karo ama faa’iido dhalin kara. Waxaa kale oo xusid mudan in
shirkadda Telesom ay ka shaqeeyaan shaqaalo aad u badan. Tusaale
haddii shirkadda Telesom ay ka shaqeeyaan 2000 oo qof oo qofkiiba uu
masuul ka yahay celcelis ahaan 5 qof, waad qiyaasi kartaan inta
umadda ka faa’iidaysanaysa, waa wax weyn oo runtii bulshadda qiimo
badan ugu fadhida” sidaai waxaa yidhi Suldaan Maxamed Xasan Ibrahim
oo ka mid ah boodhka sare ee shirkadda Telesom.
Suldaan Maxamed Xasan waxaa kale oo uu sheegay in Shirkadda Telesom
ay lixdii bilood ee ugu horeeyey sanadkan ay shirkaddu ka
qayb-qaadatay mashaariic badan oo ay ka mid ahaayeen $25,000 oo
Waddada Wajaale looqu deeqay, $20,000 oo wajiga hore ee Dawga cad
lagu bilaabay oo ay shirkaddu bixisay, mishiin laydh oo weyn oo ay
shirkaduu ugu deeqday cusbitaalka Borama, mishiin weyn iyo 20
computer oo Jaamacadd Tima-cadde ee Gabiley isna la siiyey, wadda
isku xidha Jaamacadda Camuud iyo Magalaadd Boorama oo ay shirkaddu
maal-galisay iyo mashaariic kale oo badan.
Haddaba shirkadda Telesom waxay Jaamacadda Hargaysa u dhistay dhimse
lacagta ku baxday ay dhan tahay $100,000. Dhismahaas oo ka kooban
Hall-ka qudbadaha ah, Hall-kale oo lagu qalabeeyey 20 computer oo
kuraastoodi iyo miisaaskoodii u dhan yihiin, istoodh Network ah oo
la dhigay qalab qaaliya, xafiis qalabaysan, iyo musqul. Dhismahan oo
shirkaddu u dhistay si heer sare waxaa uu awood u leeyahay in la
saari karo ama lagu kordhin karo laba dabaqa iyo wax ka badan.
Waxaa isna halkaasi ka hadlay Prof. Mustafe Ceelaabe oo ah
horumuudka kuuliyadda culuunta Isgaadhisiinta Tiknoolajiyadda—ICT.
Professor-ku waxaa uu xusan Qiimaha ay kuuliyadda ugu fadhido
dhismaha iyo qalabkan loo dhamaystiray. Isagoo tilmaamaya qalab-ka
ay shirkaddu ugu deeqday kuuliyada oo uu ka mid yahay CISCO Access
rooter, kaas oo ah qalab aad u qaaliya oo keenistiisii waddanka aad
wax la iskaga waydiiyey qiimaha uu leeyahay dartii balse lagu
qanciyey in Jaamacada Hargaysa la siinaayo. Professorku waxa uu
yidhi, “Qalabkan CISCO Access Rooter waa qalab ay iska leedahay
shirkadda soo saarta qalabka lagu isticmaalo internet, waana qalab
aad u qaaliya oo jaamacadda hargaysa nasiib u yeelatay inay hesho.
Waa qalab qiimo weyn ku soo kordhin doona jaamacada waxanu u sahli
doonaa in aqoonti arday si fiican loogu gudbin doono”.
Waxaa isna halkaasi ka hadlay Gudoomiyaha Jaamacad Hargaysa
Professor Muuse Adan Cabdi, oo shirkadda Telesom ku amaanay sida ay
had iyo jeer u garab joogsato Jaamacada Hargaysa, waxaanu sheegay in
dhismahani aanu ahayn kii ugu horeeyey ee ay jaamacada u qabto balse
ay aad uga caawiso dhinacyo badan oo ka mid ah baahiyaha kala duwan
ee Jaamacadda Hargaysa.
Ugu danbayntii waxaa Kalmadii xidhitaanka la siiyey Wasiirka
Waxbarashadda iyo Tacliinta Sare, Marwo. Zamzam Cabdi Aadan iyadda
oo uu ku soo dhaweeyey Agaasimaha guud ee Wasaaradda waxbarashadda
iyo Tacliinta Sare Md. Khadar Cabdi qudbad kooban ka dib. Wasiirka
Waxbarashadda iyo Tacliinta sare Marwo. Zamzam Cabdi Adan waxay
shirkadda Telesom ay aad ugu mahadnaqday doorka ay ka qaadanayso
horumarka dalka gaar ahaan waxbarashadda iyo Tacliinta Sare, Wasiir
Marwo. Zamzam waxay tidhi, “Farxad bay ii tahay maanta in aanan u
mahadnaqaana waajibay ayey igu tahay shirkadda Telesom ee Jaamacadda
Hargaysa ugu deeqday Hoolkan iyo qalabkan Telesom aad baan ugu
mahadnaqayaa. Runtii waajib ayey inu tahay in aynu iska kaashano
wixii horumar ah, mana aha in cid kaliya lagu eego. Waad la socotaan
marxaladdii uu dalkani soo maray, waad ogtihiin in dalku soo maray
iyadoo dhulka la fadhiyo oo laga soo noqday xeryihii qaxootiga, oo
dalku burbursan yahay, oo miinooyin yaalaan oo dagaalo ku dhacay”.
Ugu danbayntii waxay Marwo. Zamzam Cabdi Aadan ay xadhiga ka jartay
dhimihii ay shirkadda Telesom u dhistay Jaamacadda Hargaysa
dhismahaasii oo lagu sharfay laguna xardhay Boodh yar oo ka samaysay
maar magaca Wasiiradda Waxbarashadda Somaliland Marwo. Zamzam Cabdi
Aadan, waxaan si toosa ugu wareejiyey maamulaha Qaybta horumarinta
ganacsiga iyo xidhiidhka dadweynaha Md. Cabdisalaan Ismaacil Nuur.
Isagoo maamuluhu ugu danbayntii si rasmi ah furayaashii iyo
masuuliyadii dhismahaasi ku wareejiyey Gudoomiyaha Jaamacadda
Hargaysa Md. Muse Adan Cabdi
source:so
|