Oday-dhaqameedka Hawiye; ''Waa Shax Cusub Ee Ma La Ciyaari Karaynaa Mise....?!

Tan iyo intii uu bilaabmay wada-hadalka Aduunyada gogoshiisa dhigtay ee u dhaxeeya J.Somaliland iyo Soomaaliya ee wafdiyada labada dal u-xusheen wada-hadalkuna isku arkayeen Ingiriiska iyo Turkiga, waxa bar-bar socday dadaal kale oo aad u xoog badan oo mid muuqda iyo ku qarsoonba leh oo uu maamulka ka jira Soomaaliya uu ugu xusul duubayay, in arinta Xaal-masduur iyo isku-soo-jiidjiid loo bedelo oo laga saaro qaabkan Caalamiga ah ee haatan ay wax u socdaan ee Aduunyaduna marag-ga ka tahay. Taas waxa kuu cadaynaya, madaxda maamulka Soomaaliya, mar kasta oo wada-hadalka u dhaxeeya iyaga iyo J.Somaliland taagan yahay oo wax laga waydiiyoba waxa ay war-baahintooda iyo kuwa Caalamiga ah (BBC/Voa-Somali) si qayaxan ugu sheegi jireen in wada-hadalku aanu noqonayn uun mid ku koobnaada labada Xukuumadood ee ay ka dhigayaan mid dadka oo dhami ka qayb galayaan haday yihiin; Madax-dhaqameedka, Ururada bulshada, Wax-garadka, Culimada Diinta, Ganacsatada, Haweenka iyo Dhalinyaraba!

Iyaga oo taa sii xoojinaya ayay Makarafoonada Idaacadaha, Bogagga Website-yada iyo Shaashadaha TV-yada hadh iyo habeen ka afuufaan hadalo iyo fariimo ay dadkooda ugu baaqayaan, in qof kasta oo ka mid ahiba fadhiga ka kaco oo uu ka dhiidhiyo dalkooda la kala Goynayo! Iyaga oo iska-qiiraysiinaya oo mararka qaarkood waliba OOHIN been-been ah-na ku daraya yaa ay ku lalabaan; ''Soomaaliya mid-nimadeedu waa MUQADAS ilaalinteedu waa waajib cid kasta oo Soomaali ah saaran! Intaasi uun kuma koobna-e waxa kale oo intaa u-sii dheer oo aad moodaa inay ku qarwayaan erayo madhan oo aan wax dux iyo dan toona lahayn oo ay ka mid yihiin kuwan hoosta ku qoran;

- Soomaalidu, waa hal Qoys!
- Soomaalidu, waa dad walaalo ah, isku Af ah, isku Diin ah, isku Dhaqan ah iwm!
- Soomaalidu, waxa ay wadaagaan ayaa ka badan waxa ay ku kala duwan yahiin!
- Soomaalidu, mid-ahaanta ayay wax-iskaga celin kartaa!
- Soomaalidu, isma necba Qabiil-qabiilna iskuma layn ee Siyaasiyiin ayaa kala Qoqobaya!
- Soomaalidu, Soomaalidu, Soomaalidu..................

Waxaas ay shubayaan ee qiiiro-bilaashka ah oo dhami niyad kama aha ee waa af-ka baarkiisa! Nimanku, waa nimankii aynu sida fiican isku baranay intii u dhaxaysay 1960-91kii, ee waxa aan isla soo marnay-na aan ka wada dheregsanahay! Xaqiiq waxa ah, in waxaasi oo idili uu ka yahay Qiiq isku-qarin ee hamigoodu uu yahay sidii ay u shaashayn lahaayeen jiritaanka Jamhuuriyadda Somaliland! Horaa uu u yidhi Alla ha u naxariisto ee madaxwaynahii labaad ee J.Somaliland mudane Maxamad X.Ibraahim Cigaal hal shay oo qudh ah ayay nimankaa reer Koonfureedku ka midaysan yihiin kaasi oo ah; ''Ka soo hor-jeedka iyo diidista Qadiyadda J.Somaliland''. Aar marxuumku muxuu nimanka yaqaanay!

Haatan iyo gabo-gabo; Oday-dhaqameedka 50ka xubnood ka kooban ee ka socda beesha Hawiye ee haatan jooga caasimada Jamhuuriyadda Somaliland ee Hargaysa-LADAN, ma aha niman u socda waxa ay inoo sheegeen ee ah; ''Wax-baan ka baranaynaa reer Somaliland iyo hambalyaan u sidnaa shacabka aan walaalaha nahay ee ku dhaqan J.Somaliland''! Arintu intaa waa ay ka wayn tahay! Waxana ay tahay oo dhab ah, bilowgii qorshaha aan dusha kaga soo sheekeeyay ee ah, in wada-hadalka u dhaxeeya J.Somaliland iyo Soomaaliya la marin habaabiyo oo caalamka loo tuso in arintii u dhaxaysay J.Somaliland iyo Somalia, la balaadhiyay oo gudahana laga wado dib-u-heshiisiin iyo is-cafin, oo ay dadka Soomaalida ahi xaajadoodii iyagu gacantooda ku qabsanayaan oo ay geedka hoostiisa ku dhamaysanayaan, waxa ay kala tabanayaan turxaan baxsanayaan, oo ay durba bulshada kuwoodii ugu mudnaa oo ah Oday-dhaqameedyadu, ay Hargaysa si fiican iskugu qaabileen! Halkaana ay ka sii socon doonaan kulamo kale oo kan ku xigi doona oo ka dhici doona Muqdisho, Hargaysa iyo meelo kaleba.....Yaab!

- Sidaasaa Ciyaarta loo rogay, ee Tolow teenii halkeer ee Amaanta jeclayd (reer Somaliland) ee iska uun MIRQAANSANAYD ma la degi karayaan Shaxda noocan ah ee ay Somalia-italia badka soo dhigtay mise.......? Allah ha Sahlo.

''Ha jirto Somaliland oo Ha Joogto Waligeed''

Cali Cumar Xasan