Guddoomiyaha Xisbiga Kulmiye Oo Ka Hadlay 40-Guuradii Ka Soo
Wareegtay Maalintii Madoobayd Ee Kalidii
Taliye Siyaad Barre Uu Inqilaabka Milatari Ku
Qabsaday Xukunkii Somalia Oo Maanta Ku Beegan
“Somaliland Waa Qaran Jira, Maamuladda
Somalia-Na Waxaan Uga Digeynaa In Dhibaato Ay Ku Soo Kordhiyaan
Mandaqadda, Golaha Wakiiladuna Xilkooda Si D hakhso Ah Ha Uga
Gutaan” Guddoomiye Axmed Siillaanyo
Hargeysa (Longlivesomaliland News) - Guddoomiyaha xisbiga Kulmiye
Axmed Ma xamed Maxamuud Siillaanyo ayaa sheegay afartan
guurada ka soo wareegtay markii uu kalidii taliyihii Siyaad Barre
xukunka milatari kula wareegay Talada Somalia 21-kii October 1969 oo
ku beegan maanta, ku tilmaamay inay ahayd ta sababta u ahayd
burburkii dalkii la odhan jiray Somalia, isagoo intaa ku daray
digniin uu uga jeediyey maamulada Somalia ka dhisan wakhtigan
xaadirka ah in wax colaad ah ay ku soo kordhiyaan Somaliland iyo
Somalia, tilmaamayna in qar animada Somaliland ay tahay
qaranimo jirta jirina doonta, shacbiga reer Somal iland ee
walaalaha ahina ay ku midaysan yihiin wadajirkooda, islamarkaana ay
ku wada nool yihiin nabadgelyo, xasilooni iyo haykal dawladeed oo
midaysan, isagoo dalka dariska ah ee Somalia-na Ilaahay uga rajeeyay
inuu ka joojiyo cola a daha ka aloosan halkaas, si rasmiyana u
sheegay inay mustaqbalka Somaliland iyo Somalila ay noqon doonaan
laba dal oo xidhiidh darisnimo ku wada noolaada.
Gudoomiyaha xisbiga mucaaridka ee Kulmiye Axmed Siilaanyo, waxa uu
sidaasi noogu sheegay mar aanu xalay khadka Telephone-ka xog-waraysi
kula yeel anay, kaas oo uu sidoo kale golaha wakiilada ugu
baaqay inay dadajiyaan waaji baadka xil gudashada ee ka saaran
ansixinta xubnaha komishanka doorasho oyinka ee la soo
magacaabay ee wakhtigan xaadirka ah hor yaala, sidii ay u meelmarin
lahaayeen sharciyaynta xilalka komishan ee loo soo magacaabay.
Waraysigaas oo dhamaystirana waxa uu u dhacay
sidan:
S. Gudoomiye sideed u aragtaa afartan
guurada ka soo wareegtay xilligii Siyaad Barre xunka milatari ku
qabsaday Somalia 21 October 1969, oo ku beegan maa nta afartan
guuradii ka soo wareegtay maalintaasi madoobayd,taas Maxamed Cali
Samatar iyo Axmed Sleebaan Dafle oo ka mid ahaa rajiimkiisii ay
laanta afso omaaliga VOA, ay shalay ka sheegeen inuu siyaad
Barre wax badan u qabtay Somalia oo aanu beelaha Soomaaliyeed
qaarkood wax dhibaato ah u gaysan, ma xaad ka xasuusataa?
J. Horta anigu maan dhegaysan Idaacada
galabta waxaanse kuu sheegayaa x illigaa inqlaabku dhacay dad
badan bay u muuqatay xaaladihii jaahwareerka ah aa iyo
mushkiladihii soo baxay taariikhdaana cadaysay inay ka badnayd
dhibaa tadu geystay wixii uu xalinayay, inkastoo afSomaaligu ahaa
waxa ugu weyn ee hirgeliyey hadana dalkii Somali Republic la odhan
jiray burburka iyo baa’ba maa nta haysta dadkaa masaakiinta ah
ee Soomaaliyeed maamulkiisii ayaa sabab u ahaa, marka la isku wada
geeyana maalintaa madow iyo maamulkaasi toona la ma mahadin.
S. Golaha wakiiladu waxa loo gudbiyey
wakhtigan xaadirka ah todobadii xubnood ee komishanka doorashooyinka
u so kala magacawdeen saddexda xubnood ee uu madaxweyne Rayaale uu
soo magacaabay, adigu sideed u aragtaa, qiimaynt a shaqsiyadooduse
siday kuugu muuqata maadaama xubintiinii hore ee aad soo bedesheen
hore la idiinku soo celiyey?
J. Anaga xilkayagii magacaabista
komishanka wuu naga dhamaaday golaha wak iilada ayaanu xil ka
saaran yahay hada inay waajibaadkoda ka gutaan, xubnaha hore loo
bedelay iyo kuwa la hor geeyayna, dareen isku mida lagama wada qabo
waxaanse jecelahay in xilkooda loo daayo golaha wakiilada, balse
waxaan talo ahaan ugu soo jeedin lahaa in wakiiladu sida ugu
dhakhsaha badan ay waajibaa dkooda uga gutaan xubnaha
komishanka doorashooyinka ee Cusub.
S. waxa jira kooxo shaqsiyaad ah oo ka
soo jeeda deegaanada Sool, bariga San aag iyo Buuhoodle oo
dhawaan shir ay ku yeesheen Nairobi ka so saaray go’aa mo ay
ku soo jeediyeen, in Somaliland ay kaga xorayn doonaan ciidamadeeda
deegaanadaasi ku sugan, iyagoo sheegay inay kaashan doonaan
ciidamada ma amulka Shheekh shariif iyo kuwa Puntland iyagoo
intaa ku daray in beelahoodu aanay ahayn Somaliland, balse ay yihiin
dad doonaya midnimada Soomaaliyeed, arrimahaasi sideed u aragtaa.
J. Shacbi weynaha reer Somaliland waa
dad walaalo ah oo dhaqan iyo dhalash aba ka dhaxayso, waa dad
dhibaato kasta oo soo kala gaadhay oo ku soo dhac day-ba isku
soo noqday oo nabadgelyo kuwada nool khilaaf siyaasiya iyo
tabas ho kastaaba ha jirtee laakiinse nabadgelyo guud ayaa taala oo
wadajir umma deed oo qaran ayaa jira, oo maanta qabaa’ilo
shiraya Somaliland maaha waanay ka gudubtay waxaanan aaminsanahay in
wadajirkaa qaran ee Somaliland shacb igiisu sii jiri doono,
waxaanuse dalka Somalia ee dariska ah ee dhibaatada colaa deed
haysto wax dhibaato ah oo aanu la doonayna ma jito, iyagana Ilaahay
waxaanu uga baryaynaa inuu Alle ka dulqaado dhibaatda iyo colaadaha
haysta mustaqbalkana waxaanu jecelahay inaanu jaarnimo wanaagsan
kuwada noolaa no, Somalilandna waa dal midaysan oo wadjir
shacab yaalo, oo qaran tashaday ah, cid colaad la abuuro ay dani ugu
jirtaana ma jirto, waxaanuse aaminsanahay oo aanu soo jeedinaynaa
inaan mandaqada iyo gobolka aan wax dhibaato ah lagu soo kordhin
Source:Haatuf
|