Bandhig Loo Sameeyay Buugaag Cusub oo Haayada EDC u Diyaarisay Ardayda Dhigata Dugsiyada Hoose/dhexe.

“Mugdi iyo maandooriye, Guur iyo Gaadasho, Lilaahi iyo Lugooyo, iyo ka u danbeeya oo la yidh aa Ilayska Aqoonta…” Nimco Haybe


Hargaysa (TNN ) : - Agaasimaha guud ee wasaarada waxbarashada iyo tacliinta sare Mr. Maxa med Xasan ayaa maanta ka qayb galay xaflad balaadhan oo haayada EDC kusoo bandhigtay bu ugaag cusub oo ay u diyaariyeen ardayda dugsiyada hoose iyo dhexe ee Somaliland oo lagu qa btay Hutel Maansoor ee Magaalada Hargaysa.

Munaasibadaasi lagusoo bandhigayay buugaagta cusub oo ahayd mid si heer sare ah loo soo agaasimay ayaa waxaa kale oo kasoo qayb galay madaxda iyo shaqaalaha haayadaasi EDC, Abwaan Maxamed Ibraahin Warsame (hadraawi), shaqaalaha ururada bulshada, qorayaasha iyo marti sharaf kale oo aad u tiro badan.

Agaasimaha guud ee Wasaarada Waxbarashada iyo Tacliinta sare Mr. Maxamed Xasan oo halk aasi hadal dheer kasoo jeediyay ayaa ka waramay muhiinmada ay tacliintu u leedahay bulshada isagoo cadeeyay in ardayga kusoo kora guri ay buugaag badan yaalaan uu ka maskax badnaa nayo qofka ama ardayga kale ee kusoo kora guri bilaa buugaag ah oo aan waxba lagu akhriyin.

Agaasimaha wasaarada waxbarashadu waxaa uu kasoo qayb galayaasha kula dardaarmay inay ubadkooda ku dhiiri galiyaan inay wax akhriyaan waayo buu yidhi qofka wax akhriyaa maanta wuxuu noqon karaa qoraaga baritoole, akhriska iyo qaraalkuna sidoodaba ay isku xidhan yihiin.

Maxamed Xasan Waxaa uu ugu danbayntii soo jeediyay in la faro badiyo goobaha wax lagu ak hristo (Libraries) ee ay xaafadaha magaaladu leeyihiin taasi oo uu sheegay inay kor u qaadi doonto akhrista iyo qoraalkaba.

Madaxa Mashruuca SIRIP ee haayada EDC Dr. Khadar Bashiir Ali oo halkaasi ugu horayn uga mahad celisay dhamaan kasoo qayb galayaasha sidoo kalena xog ka warantay ujeedada ay haayadani ka lahayd oo ay sheegtay in haddii aanu ardaygu lahayn aqoon uu wax ku akhriyo inaanu waxba baranayn taasina ay tahay muhiimada koowaad ee ay mashruucan ka leeyihiin.

Dr. Khadar waxaa kale oo ay sheegtay in buugaagta ay qoreen haayadoodu dhan yihiin sideed buug oo ay maanta halkan kusoo bandhigayaan afar ka mid ah halka afarta kalena ay ku jiraan soo bixitaankii, kuwaasi oo ay ugu talo galeen inay akhristaan dhamaan ardayda afka soomaliga ku hadla meel ay joogaanba.

“waxaan aragnay luuqadii soomaligu inay tayadeedii sii lumayso, oo waxbarashada luuqada so omalidu ay hoos usii dhacayso, taasina waa arin aad iyo aad u muhiim ah in la darso waayo, wa xaa cilmi baadhis lagusoo sheegay ardaygu haddii uusan luuqadiisa hooyo garanayn waligiis ma awoodi karo inuu barto luuqado kale oo qalaad.” Sidaasi waxaa sheegtay Dr. Khadar oo ka war amaysay muhiimada buugaagtani u leeyihiin kobcinta iyo tayaynta afka soomaliga.

Dr. Khadar waxaa kale oo ay sheegtay in ilmaha yari ku farxayo marka ay is ogaadaan inay dad ka tirsan yihiih, sidoo kale arkaan dadkii ka horeeyay wixii ay sameeyeen taasi oo ay kula dar d aarantay in soomalidu adkayso sheekooyinka xiisaha leh ee kaydka u ah bulshada afka soomaa liga ku hadasha, iyadoo kasoo qayb galayaashan ku boorisay inay kala shaqeeyaan oo waxa ay afka kusoo kordhin karaan kusoo kordhiyaan.

Awbaan Maxamed Ibraahin Warsame (Hadraawi) oo isaguna munasibada ka hadlay ayaa ka wa ramay muhiimada ay leedahay barbaarinta ubadka isagoo ku dheeraaday in marka labada qof ee qoyska ahi doonayaan inay ubad dhalaan looga baahan yahay inay ogaadaan ama is wayd iiyaan sababta ay u doonayaan inay ubad dhalaan, taasina ay tahay ta keenaysa in ilmuhu noq do mid wanaagsan iyo mid xun.

Abwaan Hadraawi waxaa kale oo halkaasi uga mahad celiyay haayada EDC barnaamijkan iyo bu ugaagtan qiimaha leh ee ay maanta halkaa kusoo bandhigeen, isagoo sheegay in barbaarinta ubadkana guud ahaan xilkoodu saaran yahay bulshada ay ka dhasheen kolba sida ay noqonay aana ku xidhan tahay kolba xaalada ay ku sugan tahay umadda dhashay.

Abwaan Hadraawi waxaa kale oo uu xusay in buugaagta ay haayada EDC qoreen ay waxbadan ka anfici doonaan caruurta qurbaha ku dhalatay ee ilaaway luuqadoodii iyo haybtoodii ee ku ab tirsada wadamada ay ku dhasheen.

Nimco Haybe Cismaan oo ka mid ah hawl wadeenada haayada EDC gaar ahaan qaybta soo band higaysa buugaagta ayaa iyaduna ka warantay taariikhdii qorista buugaagtaasi oo shee gtay in ay ku qoran yihiin labada luuqadood ee afka soomaaliga iyo ingiriisiga, ayna horaysiiyeen luuqa da afka soomaliga, maadaama dadka akhrisanayaa ay soomaali yihiin.

Nimco Haybe waxaa kale oo ay sheegtay inay buugaagtaasi qoreen qorayaal da,ayar ah kuwa asi oo ay tilmaamtay inay fursad u ahayd qorista buugaagtani, taasi oo ay sheegtay in haay ada EDC ugu talo gashay inay caruurta soomalidu aanay noqon oo kaliyaata dad wax akhriya laakiin ay noqdaan qorayaashi badali lahaa qorayaasha waawayn iyo abwaanada maanta la jooga.


“Waxaa kale oo aanu ku talo galnay inaanu (EDC) ogaano mawduucyada ay ku fikirayaan caru urtu waayo dhibaatooyin badan ayaa haysta, mushkilado badan ayaa haysta, taasina waa sab abta aan ka helnay sheekooyinkan in laga soo saar sheekooyin aad u tayo wanaagasan.” Sidaa si waxaa sheegtay Nimco Haybe oo ka waramaysay mid ka mid ah faa,idooyinkii laga doonayo ururinta sheekooyinka buugaagta ay haayadoodu maanta soo bandhigeen.

Nimco Haybe waxaa kale oo ay halkaasi uga mahad celisay qorayaashii iyo abwaanadii buug ahaan u qaabeeyay markii sheekooyinka lasoo ururiyay oo ay sheegtay inay ka mid ahaayeen Abwaan Maxamed Ibraahin Warsame (Hadraawi), Awbaan Maxamed Xaashi Dhamac (Gaariye), Yuusuf Cismaan Cabdule (Y. Shaacir), Ciise Muxumed Siyaad, Cabdi Dheeg Yuusuf, Cabdiqaadir Cali Cigaal, iyo C/laahi Cawad Muuse, iyo sidoo kale wasaarada waxbarashada oo ay sheegtay inay ka caawiyeen markii sheekooyinka lagasoo ururinayay ardayda dugsiyada hoose/dhexe iyo haayada EDC oo aanay la,aanteed suurto galeen soo saarista iyo qorista buugaagtaasi.

“Afarta buug ee aan maanta soo bandhigi doono waxaa magacaantooda la kala yidhaa: Mugdi iyo maandooriye, Guur iyo Gaadasho, Lilaahi iyo Lugooyo, iyo ka u danbeeya oo la yidhaa Ilayska Aqoonta.”

C/qaadir Nuur Xuseen (Maax) oo ka mid ahaa kooxda soo qortay buugaagtan ee haayada EDC ayaa isaguna ka waramay siyaabihii ay usoo ururiyeen sheekooyinka ku jira buugaagta iyo wax yaabihii ay u eegayeen marka ay kala xulayaan sheekooyinka ay ardaydu soo gudbiso isagoo uga mahad celiyay qorayaasha iyo abwaanada kala qayb galay isla markaana suurto galiyay soo saarista buugaagta quruxda badan ee cilmiga iyo sheekooyinku ka buuxaan.

Sheekada marka ardayga loo sheegayo waxaa loo sheegayay inay yeelato kow: inay sheekadu noqonoto mid run ah ee aanay noqon curis ama mid la sameeyay. Laba: Maax Maax oo ka wara mayay waxyaabaha ay ku xulanayeen sheekooyinka buugaagta ay ku qoreen waxaa uu yidhi “Sheekadu inaanay ku saabsanayn qabiil ama qabyaalad. Sadex: Sheekadu inaanay ahayn mid hore buug loogu qoray oo lagasoo xigtay. Afar: inay sheekadu gudbinayso oo laga baranayo duluc ama ujeedo wanaagsan. Shan: in Sheekadu ay tahay mid dugsi dhexe Lix: inaanay labo arday oo isku fasal ahi aanay sheeko soo wada qorin : Todoba: in sheekadu aqy leedahay tilm aan, hordhac, ubuc, gabagabo iyo duluc lagusoo gunaanado. Qodobka ugu danbeeya in ay shee kadu gudbinayso ujeedo wanaagsan (moral). Ardaydii sheekooyinkooda la qaatayna waxay ha ayada EDC gudoonsiisay abaal marino ay ku farxaan.”


Maaha markii ugu horaysay ee ay haayada EDC soo saarto buugaag ku qoran af-soomaali oo wax badan ka caawinaya ardayda dugsiyada hoose ee waxay hore usoo saartay buugaagta ay ka midka yihiin Xarfaha Afka Soomliga oo fasalka koowaad ilaa ka afraad loogu talo galay, Aasi ya Buug, Buuga Shaqalada, Buuga Xarfaha iyo buugaag kale oo faro badan.


 

Ahmed Sh Nour Ducaaleh (Ahmed Biito)
ahmed_biito@hotmail.com