“Ninka
Qabtay Sheekh Masaajid ka Hadlay waa
Halkii ugu Dambaysay Dulmiga
Ciidammada iyo Shacbiga Waxaan Leeyahay Yaanu isku Kiin Dirin Nin
Qol ku Dhuumanaya” Wasiiru-dawlihii hore ee
Hawlaha Guud - Aadan Ruush
Wasiiru-dawlihii hore ee
Wasaaradda Hawlaha Guud Mr. Aadan Maxamuud Diiriye (Ruush), ayaa
Madaxweyne Daahir Rayaale Kaahin ku eedeeyey inuu diiddan yahay in
cid kale kula tartanto hoggaaminta dalka, sidaa awgeedna uu abuurayo
khalkhal-gelin iyo nabadgelyo-darro.
Mr. Ruush waxa uu sheegay in nabadgelyadu ku dhisan tahay shacbiga,
isla marka ana ilaalinta masuul ka ahayn shaqsiyaad kooban oo iyagu
iska raaxaystay. Sidaa waxa uu kaga dhawaaqay shir-jaraa’id oo uu
shalay qabtay xafiiskiisa magaalada Hargeysa.
Wasiiru-dawlihii hore waxa uu shirkaa jaraa’id kaga hadlay
marxaladda siyaasadeed ee waqtigan dalku galay, isagoo ciidammada
kala duwan ee Somaliland u soo jeed iyey in ay iska ilaaliyaan
adeegsi kasta oo lagu muquuninayo shacabka sugidda ammaanka uga
masuulka yihiin.
“Waxa dadka laga dhaadhiciyey nabadgelyo-darro ayaa la abuurayaa.
Marka hore waxa isweydiin mudan nabadgelyada dalku caano-maalay yaa
sameeyey? Waxa sameeyey dadka iyo ciidammada baahan ee aan haysan
dhaqaale iyo mushah arooyin ku filan. Nabadgelyada afar nin oo
Madaxtooyada ku raaxaysanayaa ma hayaan ee iyaga ayaa abuuraya
nabadgelyo-darrada iyo khalkhalinta dadweynaha. Waxa
nabadgelyo-darrada abuuraya ninka [Rayaale] yidhi, ‘cid ilama
tartami karto.’
Waxaan tegay hudheelka Imperial oo UDUB shir ku haysato, waxaan
tegay hudheelka Arraweello (Crown) waxaan arkay KULMIYE oo laga
horjoogsaday oo bannaanka ku shiraya; markaa ma nabadgelyo ayaa la
ilaalinayaa, mise nabadgelyo-darro ayaa la abuurayaa?,” ayuu yidhi
Aadan Ruush.
“Waxa kale oo dhacday xalay [habeen hore] gawaadhidii oo dhan ayaa
laga horjoogsaday in ay magaalada Hargeysa soo galaan. Bal dulmigaa
eega! Maxaa baabuurta loo horjoogsaday, ma hub bay sideen; dad
rakaab ah ayey sideen, markaa xukuumadda tallaabooyinkaas qaadaysaa
ma nabadda ayey ilaalinaysaa, mise nabadgelyo-darro ayey abuuraysaa?
Waxa nabadgelyo-darrada abuuraya kuwa madaxtooyada ku raaxaysta oo
leh cid ilama tartami karto, taas ayaanan doonayaa in aan shacbiga u
bandhigo in iska ogaadaan.”
Mr. Aadan Ruush oo si gaar ah ula hadlayey ciidammada qaranka iyo
guud ahaan shacbiga Somaliland waxa uu yidhi; “Ciidammada waxaan
leeyahay shacbigu waa dadkiinii ee yaan laydunku khuukhin ee ka
feejignaada. Shacabku waa ciidankii dalka, ciidankuna waa shacabka
oo walaalo, waxaanan leeyahay ciidanka dirayska sitaa waa
ciidankeennii ee ilaaliya oo yaanu isku kiin dirin nin qol ku
dhuumanaya. Ciidanku waxay halganka ugu soo jireen waa in ay dalka
iyo dadkooda ka difaacaan cadow ku soo duula, balse ma aha in iyaga
loo adeegsado, arrintaasna ha laga feejignaado.”
Waxa kale oo uu soo hadal-qaaday muddo-kordhinta cusub ee Golaha
Guurtidu xil-haynta ugu kordhiyeen Madaxweynaha, go’aankaas oo uu ku
tilmaamay mid Rayaale ka dhiganayo cimri-dherer, isla markaana dalka
abuuri kara xasillooni-darro ka dhalan karta cabudhinta shacbiga
lagu hayo, waxaannu madax-dhaqameedyada, aqoonyahannada iyo guud
ahaan ummadda Somaliland ugu baaqay in dalkooda ilaashadaan, fiiro
gaar ahna u yeeshaan cidda nabadgelyo-darrada.
“Ilaahay dhulkiisa waxa uu ugu jecel yahay masaajidka, markaa
masaajidkii Ilaahay haddii la farogeliyey waa dhibaato. Ninka qabtay
sheekh masaajid ka hadlay waa halkii ugu dambaysay dulmiga, taasina
waxay ina xusuusinaysaa culimadii Xamar lagu laayey,” ayuu yidhi
Aadan Ruush oo ka hadlayey xadhiggii xukuumaddu kula kacday qaar ka
mid ah culimaa’udiinka Hargeysa Jimcihii toddobaadkan.
Jamhuuriya Online
|